Слайд 1Паскаль-программалау тілі
Паскаль тілінің
негізгі элементтері
Сабақтың тықырыбы:
Слайд 2Паскаль тілін 1968-1971 жылдары швецариялық ғалым Никлаус Вирт оқып-үйренуге қолайлы
программалау тілі ретінде ұсынды.
Слайд 3Паскаль тіліндегі программа жеке
жолдардан тұрады.
Программа алдындағы азат жол
немесе
бос орын саны өз қалауымызша
алынады.
Бір қатарға бірнеше
команда немесе
операторлар орналаса алады, олар
бір-бірімен нүктелі үтір (;)
арқылы ажыратылады.
Слайд 4Паскаль тіліндегі программа үш бөліктен тұрады: тақырып, сипаттау бөлімі және
операторлар бөлімі.
Слайд 5Кез-келген программаның алғашқы жолы PROGRAM сөзінен басталатын оның тақырыбынан тұрады.
Программаның соңғы және негізгі бөлімі операторлар бөлімі болып табылады. Ол
begin түйінді сөзінен басталып end түйінді сөзімен аяқталады.
Слайд 7Turbo Pascal 7.0 программасын іске қосу үшін:
1. С: каталогында орналасқан*
Turbo Pascal 7.0 қапшығын
ашу.
2. Turbo Pascal 7.0
қапшығынан BIN
қапшығын тауып ашу.
3. BIN қапшығынан turbo
(.exe) файлын ашу.
Слайд 9Turbo Pascal 7.0
терезесінің элементтері
Слайд 10Турбо Паскаль ортасының негізгі командалары мен осы командаларды жылдам орындауға
мүмкіндік беретін пернелердің комбинациясы:
Слайд 11Ctrl+F9 – программаны орындау, іске қосу
Alt+F5 – пайдаланушы экранын
көру
F2 – программаны сақтау
F3 – сақтаулы тұрған программаны
ашу
Alt+F3 – белсенді терезені жабу
Alt+X - Турбо Паскаль ортасынан шығу
F1 – жанама көмек
Ctrl+F1 – курсор орналасқан оператор жөнінде анықтама алу
Alt+Backspace – соңғы әрекетті болдырмау
Ctrl+Y – жолды алып тастау
Shift+стрелки – мәтін блогін ерекшелеу
Ctrl+Insert – ерекшеленген блокты буферге көшіру
Shift+Insert - буферден кірістіру
Слайд 12Мысал. Радиусы r =5,5 см. болатын берілген шеңбердің ұзындығын табу
керек. Шеңбер ұзындығын есептеу үшін l=2πr формуласын пайдаланамыз.
Program bastau;
// программа тақырыбы
Const pi=3.14159; //π тұрақтысының мәні
Var r,l: real; //r,l мәндерінің нақты
(аралас) сан екенін сипаттау
Begin // Оператор басы
R:=5.5; // r мәнін беру
L:=2*pi*r; // l мәнін беру
Write(‘l=’, l:6:3); // нәтижені экранға шығару
End. // программа соңы
Слайд 131-тапсырма. Тік төртбұрыштың ауданын есептеудің программасын құру керек. Ені 7
см. Ұзындығы 4 см.
2-тапсырма. Герон формуласын пайдаланып, үшбұрыштың ауданын
есепте.
3-тапсырма. Квадрат теңдеуді шығарудың программасын жазыңдар.
сұрақтары.
1.Паскаль тілі қай жылы енді?
2. Программаның басы мен соң қандай
сөздер арқылы жазылады?
3. Деректер дегеніміз не?
4. Нәтижені алу дегеніміз не?
5. Цикл деген не?
Слайд 15 Үй тапсыпмасы:
1. 34-38 беттерді оқу.
Терминдерді жаттау.
2. У=4х2+3х(5-х);
3. У=10х+14z2-3;
4. У=20z-13x2+5x;