1960 ж. екінші жартысы - 1980 ж. бірінші жартысында?ы ?аза?стан (презентация)

Қазақстан

шаруашылығы.Тың игеру Эпопеясы
60-80ж Қазақ халқының әлеуметтік саяси құрылымы.
Қорытынды бөлім:

еліміз бойынша алдыңғы орындардың біріне ие болды. Жарыстың коллективтік және

жеке түрлері бір-бірімен табиғи үйлестірілген. Жұмысшы тобының қалың тобы «Қатарымызда бірде-бір артта қалушы болмасын», «Бескүндік тапсырмасын төрт күнде», «Сапа бесжылдығына-жоғары кепілдік» деп аталатын патриоттық қозғалыс азаматтық үлкен мәнге ие болды. «Қазақстандық сағат үшін», «Тиімділік пен сапа бесжылдығына – жастардың энтузиазмы мен творчествосы», «Қол еңбегін-механизмдерге жүктейік», «Тиімділік пен сапа бесжылдығына-тыңның толық дәнді масағы» деп аталатын және басқа да бастамалар республика жастарының творчестволық еңбек және саяси белсенділіктерінің артуына ықпал етті

цехтар салынды. Павлодар-Екібастұз, Қаратау-Жамбыл, Маңғышлақ, Теміртау-Қарағанды, Рудный-Алтай, Қостанай-Лисаковск және басқа

да бірегей территориялық-өндірістік комплекстер (ТӨК) іске қосылды және даму үстінде болды. Халық шаруашылығына жаңа салалары- газ, подшипник, трактор, фосфор, атом өнеркәсібі пайда болып, интенсивті түрде дамыды. Республика титан, магний, глинозем, шойын, кокс, жасанды каучук, полиметалл аммофос, көтергіш крандар, электро-двигательдер, осы заманғы сым созатын станоктар, ұста-пресс машиналарын және басқаларды шығара бастады

тыс орталықтандыруға шек қою мен одақтық республикалардың құқыларын кеңейтуге бағытталған

біраз шараларды жүзеге асырғанымен,екінші жағынан,сол кезде қабылданған көптеген қаулы қарарлар арқылы жарияланған тәуелсіздікті жоққа шығарып отырды.
Бұрынғысынша қоғамды басқару құрылымы “жоғарыдан төменге қарай”принципіне негізделген.

тағдыры мысал бола алды.Ол Қазақстанның тәуелсіздігі тек сөз жүзінде ғана,даңғаза

айғай-шумен өтетін сайлаулар іс жүзінде сайқымазақ екендігін жақсы түсінді.Қазақ тіліндегі мектептер санының күрт төмендеуі,оқу құралдарының жетіспеуі,мұғалімдердің жұмыссыз қалу фактілері оны қатты алаңдатты.Н.С Хрущевтің атына жазған хатында бүкпесіз баяндап,осы тығырықтан шығу үшін өзінің дәлелді ұсыныстарын айтты.
Шығыс Қазақстан облысы Күршім аудандық партия комитетінің бюросы 1957ж шілденің 16-сында өткен мәжілісінің шешімімен оны КОКП қатарынан шығарды.

толығымен және түпкілікті жеңгендігін,кең көлемде коммуництік қоғам құру кезеңінің басталғандығын

жариялады.
2. Партияның ХХІІ съезінде қабылданған КОКП ның үшінші Бағдарламасында орын алған КСРО да коммунизм 20-жылдық мерзімде орнайды деген тұжырым теориялық мәселелерге тұрпайы көзқарастың нақты көрінісі болды.

саясатқа маңызды өзгерістер енгізуді талап етті.
Эканомиканың даму қарқыны өсті.
1954-58ж 730

өнеркәсіп орындары мен цехтар іске қосылды.

машина жасау зауытының бірінші кезегі
Соколов-Сарыбай комбинатының алғашқы кезектері
Ақтөбе хром қоспалары

зауыты
Шымкент гидролиз зауыты
Қарағанды,Семей,Шымкент цемент зауыттары
1958ж өнім өндіру жөнінен Қазақстанның одақтық республикалар ішінде үшінші орынға шығуын қамтамасыз етті.

146,4млн сомның күрделі қаржысы бөлінді.
1945ж республикадағы темір жолдарының ұзындығы 8,2мың

шақырым болса,1960 ж 11,42мың шақырымға жетті.
Темір жолдардың өнімді жұмыс іcтеуіне олардың кейбір бөлшектерінің сегіз темір жол-Түркістан,Сібір,Қарағанды,Орынбор,Ташкент,Омбы,Рязань,Урал,Томс басқармаларына бағыну кедергі болды.

1066 шақырымға өсті.
1940 ж республикады энергетика 632 млн кВ/сағат
1945 ж

1,15млн.кВ/сағатқа тең болдыү
1960ж 10,5млн кВ/сағатқа тең.

қабылдаған қаулы қарарларында ауыл шаруашылығының артта қалуын жою жөніндегі шаралар

жүйесі белгіленген.
Аграрлық секторды техникамен жабдықтау біршама жақсарды,онда электр қуаты кеңірек қолданылатын болды,колхоздар мемлекеттік энергитика жүйесіне қосыла бастады,етті,сүтті,жүнді,картопты,көкөністі сатып алу бағасы артты,колхоздар мемлекетке төлеуге тиісті бұрыннан жинақталған қарыздардан босатылды.

Орталық Комитетінің бірінші хатшысы Ж.Шаяхметов босатылып,оның орнына П.К Пономаринко сайланып,екінші

хатшының креслосына Л.И Брежнев отырғызылды.
Тың жерлерді жаппай игеру бағыты КОКП ОК 1954 ж қаңтар-наурыз пленумында анықталды.

белгіленген тапсырма орындалды:13,4млн.га жаңа жерлер,оның ішінде Қазақстанда 6,5млн.га жер жыртылды.
1954ж

тамыздың 13 де КОКП ОК мен КСРО Министрлер Кеңесі “Астық өндіруді молайту үшін тың және тыңайган жерлерді одан әрі игеру туралы”жаңа қаулы қабылданды.
1956ж тың жерлердегі егістік көлемін 28-30млн.г жеткізу міндеті қойылды.
1955ж жоспардағы 7,5млн.г орнына тағы 9.4 млн.г жер жыртылды.

гектар,ал совхоздардың күшімен 3684мың гектар жаңа жерлер жыртылды.
1954 ж бірінші

жартысында бір ғана Ақмола облысына тың жерді көтеру үшінші 20 мыңнан астам адам келді.1336 мамандар мен механизаторлар жіберді.
“Казахсельмаш”зауытынан 121 адам келді.

дейін дүние мүмкімен тегін көшірілді;әр отбасы басшысына 500-100сом,оның әрбір мүшесіне

150-200сом мөлшерінде бір реттік көмек көрсетілді.10мың сом көлемінде 10жылдық мерзімге үй салу үшін несие берілді.
1500-2000сом мөлшерінде мал сатып алу үшін несие берілді.
1,5центнер көлемде астық немесе ұн азық түлік ретінде берілді.
Теңгелер 2 жылдан 5жылға дейін мерзімге ауылшаруашылық салығынан босатылды.

қаражат жұмсалды.
Солтүстік Қазақстанға тың игерудің алғашқы жылында келген 650 мың

адамның ішінде тыңға қажет механизатор мамандар саны 150мың ғана болған.
Жетіжылдыққа 1959-65ж берілген жалпы өнім 70% өсірудің орнына 15% ақ өнім алды.

жеткізуге болатын өзгерістер шегінее тірелгенін көрсетті.
1963жреспублика Жоғары Кеңесіне сайланған 473

депутат 158 әйелдер болды,
Қазақ КСРОеңбекшілер депудаттар 988067
45,4 КОКП мүшелері
Кәсіподаққа мүшелері 1966 ж 4млн.
1965 ж 1млн комсомол болды
400 әр салада қызмет жасады.қ
8000 мың комсомол құрылысқа жөнетілді

алды.
1964 ж қазан КОКП ОК нің пленумында партия мен ел

басшысылығы ауыстырылды
1965ж КОКП ОК кыркүйек пленумы өнеркәсіп саллары бойынша одақтық республикалар министрлер құру керек деп шешті.
ККОК XIVпленумы мен Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесі Қазақ КСР Конституциясына өзгертулер енгізді.
1970ж КСРО халық шаруашылығында Қазақстанның көмір және темір кенін өндіру,болат балқыту,қара металдар прокаттау жөніндегі үлес салмағы артты.

келіп қосылды.
1970 жылдың басына қарай жұмыспен қамылғандар 56,7%
1970ж Қазақстанның қатты

төсенішті автомобиль жолдарының ұзындығы 40мың шақырым
1977ж КОКП ОК мамыр пленумы мақұлдаған Каниституция жобасы бүкілодақтық талқылануға ұсынылды.
1977ж қазанның 7сі күні сайланған КСРО ЖК кезектен тыс жетінші сессиясы негізгі Заңның тексін қабылданды,бұл күні КСРО Каниституциясы күні болды.

жобасын талқылауға ұсынды.
1978ж сәуірдің 18і Қазақстан Компартиясы ОКі жаңа Каниституция

жобасын негізін мақұлдады.
20 сәуірде ЖК сессиясы Жаңа Каниституцияны қабылдады,
1975 ж Алматыда О.Сүлейменов АЗиЯ атты еңбегі жарық көрді

жиналды.»Неміс автаномиясы жоқ!»
Келесі шеру маусымның 19 күні болды
1971-80 ж ішінде

республиканың ауыл шаруашылығына 18млрд сомнан астам күрделі қаржы жұмсалды.
1965-85ж ішінде 4,2млн ірі қара, 55млн қой ешкі, 5,1млн өлді,төл саны 10,3және 69 басқа азайды.

жұмыс істеп 3млн 226мың оқушы білім алды
1986 ж мектеп

саны 8728 ге қысқарған, 3млн 348мың оқушы оқыды.
1979-85ж ЖОО 55ке жетті,Студенттер 273,3
Арнаулы оқу орны 246,272,6мың студент болды.
1976 ж Ұлан повесі орыс тілінде is&ns
1974ж Қан мен Тер КСРО мемлекеттік силығын иеледі.
1970-85ж 887,7 мың пәтер тұрғызылды,3млн адам қоныстанды.

қожалықтары неғұрлым,интенсивті сипат алып үлгергенше,ерте жыртылып жіберілуң әбден мүмкін.Ғасырлық табиғи

тыңнан айрылған қазақ даласы құнарсызанды және шаруалар қожалықтарының бүгінгі техникалық жағдайында өнім беруі тоқтады деп Әлихан Бөкейханов атамыз жазған естелігімен мен өз студенттік жұмысымды қорытындылаймын.

1996, 1999, 2002 ж.
Қазақстан тарихы. Очерк. Алматы; 1993 ж.
Артықбаев Ж.О.

Қазақстан тарихы. Астана; 2000 ж.
Абдакимов А. Қазақстан тарихы. Алматы; 1993 ж.
Кузембайулы А. Абиль А. История РК. Астана; 2001 г.