Қан топтары мен темпераменттің байланысы

   Темперамент анықтау тест. Сенің жақсы көретін ансамбілің немесе тобың МұзАрт

т.б. концерт қойып келді. Сен зорға дегенде билет алдың. Концерт көруге келдің. Сәл кешігіп қалдың. Концерт басталып кетті. Есік жабық. Клубтың іші лыққа толы. Әйнек есіктен іші көрініп тұр. Сығылысқан адам, Контролер есіктің ішін іліп алып тұр. Сен не істер едің?. А) Бар күшіммен есікті ұрып, «Аш» деп айқайлап, есікті теуіп, билетті көрсетіп айқай шу шығарамын. Б) Қайтсем де, есікті аштырып алу жолдарын іздестіремін. Контролерға жабық тұрған есіктен жылы-жылы сөздер айтып, т.с.с В) Іштей өзімнен-өзім қатты ашуланып «Мен сондай жолы болмайтын бір құрған адаммын, құдай-ай» т.с.с Өзімді-өзім кінәләп кетіп қаламын. Г) Жарайды, бұл жолы болмаса келесі жолы деп кетіп қаламын.

   Темперамент анықтау тест. Сенің жақсы көретін ансамбілің немесе тобың МұзАрт

т.б. концерт қойып келді. Сен зорға дегенде билет алдың. Концерт көруге келдің. Сәл кешігіп қалдың. Концерт басталып кетті. Есік жабық. Клубтың іші лыққа толы. Әйнек есіктен іші көрініп тұр. Сығылысқан адам, Контролер есіктің ішін іліп алып тұр. Сен не істер едің?. А) Бар күшіммен есікті ұрып, «Аш» деп айқайлап, есікті теуіп, билетті көрсетіп айқай шу ша\ығарамын. (ХОЛЕРИК) Б) Қайтсем де, есікті аштырып алу жолдарын іздестіремін. Контролерға жабық тұрған есіктен жылы-жылы сөздер айтып, т.с.с (САНГВИНИК) В) Іштей өзімнен-өзім қатты ашуланып «Мен сондай жолы болмайтын бір құрған адаммын, құдай-ай» т.с.с Өзімді-өзім кінәләп кетіп қаламын.(МЕЛАНХОЛИК) Г) Жарайды, бұл жолы болмаса келесі жолы деп кетіп қаламын.(ФЛЕГМАТИК)

                        Темперамент анықтау тест. Сенің жақсы көретін ансамбілің немесе тобың МұзАрт т.б. концерт қойып келді. Сен зорға дегенде билет алдың. Концерт көруге келдің. Сәл кешігіп қалдың. Концерт басталып кетті. Есік жабық. Клубтың іші лыққа толы. Әйнек есіктен іші көрініп тұр. Сығылысқан адам, Контролер есіктің ішін іліп алып тұр. Сен не істер едің?. А) Бар күшіммен есікті ұрып, «Аш» деп айқайлап, есікті теуіп, билетті көрсетіп айқай шу шығарамын. (ХОЛЕРИК) Б) Қайтсем де, есікті аштырып алу жолдарын іздестіремін. Контролерға жабық тұрған есіктен жылы-жылы сөздер айтып, т.с.с (САНГВИНИК) В) Іштей өзімнен-өзім қатты ашуланып «Мен сондай жолы болмайтын бір құрған адаммын, құдай-ай» т.с.с Өзімді-өзім кінәләп кетіп қаламын.(МЕЛАНХОЛИК) Г) Жарайды, бұл жолы болмаса келесі жолы деп кетіп қаламын.(ФЛЕГМАТИК)

құю кезінде ұйып қалатындығын ашқан.



өзінің зерттеуі негізінде

адам қанының 4 тобын ашты. 1930жылы.



І – топ ІІ-топ ІІІ- топ ІҮ-топ

О А В АВ

мектебі өмірді өзгермелі үрдіс ретінде қарастырды. Заттардың алуан түрлілігіне сүйенетін

бірегей стихия туралы ілімді төрт сұйық (қан, сөл, сары өт және қара өт) туралы ілім алмастырды. Гиппократтың пайымдауынша «дененің табиғаты да осылардан құралған осылар арқылы ғана ауырады, осылар арқылы ғана айығады. Күші мен саны жағынан алғанда олардың тұтасу тепе-теңдігі сақталған жағдайда және олар жақсырақ араласа түскен кезде ғана дене сау-сергек бола түседі». 

мінез-құлқын,олардың күшін,жылдамдығын,пайда болуын,тоқталуы мен өзгерісін сипаттайтын қасиеттер жиынтығы

тітіркендіргіштерге жауап бере алмайды, ұзақ және қатты күш түсірсе, олар

жұмыс істей алмайды. Олар өте тез шаршайды. Бірақ қалыпты қоршаған ортада, мысалы,үйде ондай балалар өздерін жақсы ұстап, іс-әрекеттерді жақсы орындайды. Эмоциялары баяу туады, бірақ тереңдігімен және күштілігімен ерекшеленеді. Олар өте сезімтал, реніштерін іште сақтап, оларды көп ойлай береді, бірақ сондай қиыншылықтар бар екенін ешкімге көрсетпейді. Меланхоликтер тұйық,таныс емес адамдармен сөйлеспейді, жаңа ортада қатты қысылады. Жағымсыз жағдайларда ауруға айналған осалдық, қысылу, көңілсіздік, пессимизм пайда болады. Меланхолик кіші оқушы коллектив арасында болуды ұнатпайды. Ал егер оны дұрыс тәрбиелесе, қызығушылығы, эмоция сезімі, қабылдауы арта түседі.

Жинақылықты, қалыпты жағдайды ұнатады. Өзгерістерді ұнатпайды. Бастаған ісін аяғына дейін

жеткізеді. Психикалық процесстер флегматикте баяу жүреді. Бұл баяулық оған оқу жолында кедергі келтіреді, ең кедергі келтіретін жері:тез есте сақтау, тез ойланып жауап беру. Кейде флегматиктер жамандықты есте сақтап қалады және ұзақ мерзімге. Адамдармен қарым-қатынаста флегматик бірқалыпты, байыпты, керек жерде тіл табысады, ал орынсыз сөйлемейді. Көңіл- күйі тұрақты. Олардың байыптылығы мен байсалдылығы өмірге деген көзқарасынан да көрінеді. Флегматикті ызаландыру немесе эмоционалды әрекет жасау оңай емес, ол ұрыс- керістен аулақ жүреді, оны әртүрлі қиыншылықтар тепе-теңдігінен шығармайды. Флегматикті дұрыс тәрбиелегенде іскерлікті,талапшылдықты орнатуға болады. Бірақ жағымсыз жағдайларда оларда әлсіздік, жалқаулық пайда болады. 

ақкөңіл және қызу, жеңіл мінезді, ренжігенде тез қайтып кетеді,сәтсіздігін жеңіл

өткізеді. Коллектив арасында жүргенді ұнатады, басқа оқушылармен тез тіл табысады. Қысылып- қымтырылмайды, кісіге қайырымды. Сангвиниктерді оқу үрдісінде бақылаған жақсы, яғни оқу үстінде олар қасиеттерін айқын көрсетеді. Егер оқу материалы қызықты және жас ерекшелініне сай болса, онда кіші оқушы жаңа берілген материалды тез қабылдайды, жеңіл есте сақтайды. Ал егер материал қызықсыз және оны оқу үшін көп уақыт қажет болса, онда оқушы оны есте ұзақ уақытқа сақтай алмайды. Сангвиниктерді дұрыс тәрбиелегенде, оны жоғары дәрежеде жетілген бірлік және қайырымдылық сезімі оқуға деген белсенділігі ерекшелендіріп тұрады. Жағымсыз жағдайларда, жүйелілік пен бірізділік жоқ кезде, сангвиник жеңілтектік, бейбастық, шашыраңқылық байқалады. Осындайда олар кейде оқуға жауапкершіліксіз қарайды

процестер шапшаң өтеді.Күйгелектік сондай адамдарға тән.Ол жұмыс істеуге жақсы қарқынмен

кірісіп,күші таусылғанда оны тастап кете береді.Адамдармен қарым-қатынаста тынымсыз,агрессивті,шамданғыш болып келеді.Сондықтан холерик болған жерде ұрыстар жиі болады.Холерик темпераментінің жағымды жағы - энергия,белсенділік, құштарлық,инициативтік.Жағымсыз жағы ұстамсыздығы,қаталдық,қатаңдық,шамдану,ыза.

4 түрі жоғары дәрежелі жүйке жүйесінің қызметіне байланыстылығын дәлелдеді.
Темперамент түрлері

(ІІ-ІІІ қарама-қайшы)
ІІІ-ІІ, ІҮ(І дұрыс түсінісе алмайды)
ІҮ-ІІ,ІІІ

(І-мүлде сәйкеспейді)

бабалары сияқты спортпен айналысу кеңес етіледі


«А» (2 топ) қан тобына

(сангвиник) жататындар етті шектеп жеп, негізінен вега­та­риандыққа көшкені жөн делінеді. Оларға күш түсіретін спортпен шұғылдануға болмайды, тек таза ауада жаяу жүру мен балық ауласа жетіп жатыр.

Қан тобы мен диета

өнімдер




«АВ» (4 топ) қан то­бы­на (флегматик) жататындардың тамақ тал­ға­мауына болады.

байлану, құрт ауруы мен демікпе сырқаттарына бейім немесе шалдығу қаупі

жоғары. Сондықтан өткір және қышқыл тағамдардан аулақ болғаны аб­зал.
«А» тобы - гастрит, жүрек, ревматизм, асқазан жарасы ауру­ларына бейім. Әсіресе, жүрекке салмақ түсіруден қашқаны жөн.
«В» тобы - тоқ ішек жарасы, зәр жолдары ауруларына бейім.
«АВ» тобы - невроз, жұқпалы аурулардың барлық түріне бейім.

«А» - максималистер,
«В» - инди­видуалистер,
«АВ» - ойшылдар.

сенімдісіз. Қандай қиындықты да жеңе аламын, маған алдырмайтын, менің шамам

жетпейтін еш нәрсе жоқ деп білесіз. Шынында да жұмыста да, тұрмыс-тіршілікте де сіз нендей тығырыққа тірелсеңіз де қиналмай шешесіз, бұзып-жарып қалайда шығатын, бәле-жаланың бәрін артта қалдыратын күш-қайрат, тескіндік табасыз. Сіздің тағдыр-талайыңызға мақсат-мұратыңызға қол жеткізіп, жаныңыз жайланып ғұмыр кешу жазылған.

не нәрсені де қолыңыздан келмейтіндей, шама-шарқыңыз жетпейтіндей көріп, тайсақтап, қорғаншақтайсыз

да жүресіз. Бүгін шешетін, бүгін іске асыратын шаруаны ертеңге қалдыруды «жан тыныштықтың» бір жолы сияқты көресіз. «Ажалдан басқаның бәрі тезірек болғаны жақсы» деген қағида сізге жүрмейді. Бірдеңелерге қол жеткізгіңіз келсе шираңыз, батылданыңыз, әйтпесе бәрінен қорқып-үркіп, кежегеңіз кері кете берсе, қамшының сабындай келте ғұмыр өтеді де шығады.

айтқаныңызбен жүргізіп-тұрғызғыңыз келеді. Қашанда, қай жер, қай ортада да өзіңіз

басшы, өзгелер қосшы болғанын қалайсыз. Басқалар да бар-ау демей, аяқты жамбасыңыз жер иіскеді дегенше айқастырып, алдыға «лақтырып тастайтыныңыз» да сол «менен өткін кім бар» деген ішкі өктем пиғылыңыздың көрінісі. «Алдымен сіз, содан кейін ғана біз» деп өзіңізді пір тұтатын орта болса, жұртпен тіл табысып, тіршілік ету сіз үшін қиынның қиыны. Қадір-қасиетіңіз асып, мысыңыз басып тұрмаса, кім «бұл тұрғанда, мен былай тұрайын» дейді... «Адамның күні – адаммен» болғасын «Аяз би, әліңді біл» дегенді бірауық еске алған жөн.

істер екен деп үнемі қорғаныста жүретініңіз болмаса, өз тарапыңыздан бастама

көтеруге, ара-тұра болса да әлдебір істің басында, тізгін ұстап отыруға жоқ адамсыз. Жұрт өзіңізді сабырлы көреді, бірақ сізде одан гөрі тұйықтық, жасқаншақтық басым. Біреу бетіңізге жел болып тиді дегенше іренжіп, меселіңіз қайтып, жасып қаласыз. Ешкімге қосылмай саяқ, өзіңізбен өзіңіз жүретініңіз де содан.

нығыздана көз тастауды ұнатсаңыз: Алған бетіңізден қайтуыңыз қиын, өзіңізге аса сенімді

жансыз. Бірдеңені мақсат етсеңіз, соны қалайда орындап шығуға тырысасыз. Дегенмен тым бірбеткей, «өзім білемдіктің» маңайыңызға жұғымды қыла бермейтінін ұмытпаңыз. Үй-ішіңіздегілермен де, сырттағылармен де қалыпты қарым-қатынас жасағаннан ұтылмайсыз.

әркім өз есімін айтады және жанындағы құрбысын таныстырып, оның мінезін

айтады.

сезінейік. Күн тамаша ашық, күн сәулесі шуақ шашып тұр, айнала

тамаша көрініске толы. Енді, көзімізді ашып, өзімізді еркін сезінейік. Алғашқыда бәрі жақсы болып тұрды да кенет, аяқ астынан жеңіл жел соқты. Алдыңызда тұрған адамның арқасынан жәмен ғана қолмен жеңіл желдің самалындай етіп сипаймыз. Жел күшейді – енді алдыңыздағы адамның арқасын қатты уқалай бастаймыз. Кенет, боран басталды - енді боран күшіндей екі қолмен айналдыра күштірек уқалаймыз. Содан кейін, аяқ астынан жай ғана жаңбыр сіркірей бастады – енді қолымызбен жаңбырдың тамшысындай жәймен ұрамыз. Бір кезде қатты жауын жауды – біз қатты жауын сияқты арқамызды саусақтң ұшымен жоғары төмен сипалаймыз. Аяқ астынан бұршақ жауды – арқамызды саусақ басымен бұршақ жауғандай қаттырақ ұрамыз. Бір кезде бәрі басылды, күн жарқырап ашылып, адамға бір күшті шуақ берді. Енді алдымыздағы адамдармен алмасамыз. Осы жаттығуды сізге алдыңызда тұрған адам орындайды.