Слайд 1Көкөністер, жеміс-жидектер және бөлме өсімдіктерін көбейтіп, өсіру
Слайд 2
Сабақтың мақсаты:
Сабақтың тақырыбы: Көкөністер, жеміс-жидектер және бөлме өсімдіктерін көбейту,өсіру.
Сабақ түрі:
аралас сабақ
Әдіс - тәсілі: түсіндіру, сұрақ - жауап, әңгімелеу, көрнекілік
Көрнекілігі:
суреттер, жемістердің суреттері.
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі:
Оқушылардың сабаққа зейіндерін аударамын.
Сабаққа қажетті оқу - құралдарын дайындатамын.
Баланың партада дұрыс отыруын қадағалаймын.
Слайд 3Орамжапырақ - шаршыгүлділер тұқымдас бір, екі және көпжылдық
өте бағалы көкөністік дақыл.
Орамжапырақтың 35-ке жуық түрі бар. Олар Еуразиядаөте бағалы көкөністік дақыл. Орамжапырақтың
35-ке жуық түрі бар. Олар Еуразияда, Солтүстік Африкадаөте бағалы көкөністік дақыл. Орамжапырақтың 35-ке жуық түрі бар. Олар Еуразияда, Солтүстік Африкада, көбінесе Жерорта теңізіелдерінде өсіріледі. Оның түрлері: ақ қауданды орамжапырақ, жапырақты, брюсселъдік, кольраби, гүлді орамжапырақтар.
Гүлді орамжапырақ - шаршыгүлділер тұқымдас біржылдық жаздық және күздік көкөністік дақыл - шаршыгүлділер тұқымдас біржылдық жаздық және күздік көкөністік дақыл. Оның сабағының биіктігі 70 сантиметрге дейін жетеді. Жапырақтарының ұзындығы - 30-90 см. Гүлшоғыры - тығыз шоқпарбас - шаршыгүлділер тұқымдас біржылдық жаздық және күздік көкөністік дақыл. Оның сабағының биіктігі 70 сантиметрге дейін жетеді. Жапырақтарының ұзындығы - 30-90 см. Гүлшоғыры - тығыз шоқпарбас. Гүлсағақтың және бітеугүлдің тармақтары қысқарып, жуандауынан гүлшоғыр - шаршыгүлділер тұқымдас біржылдық жаздық және күздік көкөністік дақыл. Оның сабағының биіктігі 70 сантиметрге дейін жетеді. Жапырақтарының ұзындығы - 30-90 см. Гүлшоғыры - тығыз шоқпарбас. Гүлсағақтың және бітеугүлдің тармақтары қысқарып, жуандауынан гүлшоғыр пайда болады. Гүлшоғырдың тармақтары өсе келе ұзарып, қалыпты гүл - шаршыгүлділер тұқымдас біржылдық жаздық және күздік көкөністік дақыл. Оның сабағының биіктігі 70 сантиметрге дейін жетеді. Жапырақтарының ұзындығы - 30-90 см. Гүлшоғыры - тығыз шоқпарбас. Гүлсағақтың және бітеугүлдің тармақтары қысқарып, жуандауынан гүлшоғыр пайда болады. Гүлшоғырдың тармақтары өсе келе ұзарып, қалыпты гүлорналасатын өркен түзеді. Гүлдерінің ені 1,5-2,5 см. Күлте жапырақшалары ақ немесе сары түсті болып келеді. Жемісі - бұршаққын - шаршыгүлділер тұқымдас біржылдық жаздық және күздік көкөністік дақыл. Оның сабағының биіктігі 70 сантиметрге дейін жетеді. Жапырақтарының ұзындығы - 30-90 см. Гүлшоғыры - тығыз шоқпарбас. Гүлсағақтың және бітеугүлдің тармақтары қысқарып, жуандауынан гүлшоғыр пайда болады. Гүлшоғырдың тармақтары өсе келе ұзарып, қалыпты гүлорналасатын өркен түзеді. Гүлдерінің ені 1,5-2,5 см. Күлте жапырақшалары ақ немесе сары түсті болып келеді. Жемісі - бұршаққын. Тағамға өзгерген гүлшоғыр - шаршыгүлділер тұқымдас біржылдық жаздық және күздік көкөністік дақыл. Оның сабағының биіктігі 70 сантиметрге дейін жетеді. Жапырақтарының ұзындығы - 30-90 см. Гүлшоғыры - тығыз шоқпарбас. Гүлсағақтың және бітеугүлдің тармақтары қысқарып, жуандауынан гүлшоғыр пайда болады. Гүлшоғырдың тармақтары өсе келе ұзарып, қалыпты гүлорналасатын өркен түзеді. Гүлдерінің ені 1,5-2,5 см. Күлте жапырақшалары ақ немесе сары түсті болып келеді. Жемісі - бұршаққын. Тағамға өзгерген гүлшоғыр пайдаланылады. Гүлшоғырдың құрамында 1,2-4,4% қант, 1,5- 3,7% нәруыз және 180 мг-ға дейін С витамині болады.
Слайд 4Гүлді орамжапырақ - қауданды орамжапырақтан кейінгі кеңінен мәдени түрге айналған көкөністік дақыл.
Гүлді орамжапырақ жылу талғамайды, сондықтан төмен температурада да жақсы өседі. Ауа
райы ыстық болса, оның шоқпарбасы болбырап, қопсып кетеді. Аздаған суыққа төзімді дақыл, ылғалдылықты қажет етеді. Гүлді орамжапырақ жарық сүйеді. Көлеңке басымырақ болса, өсімді кезеңі ұзарып, шоқпарбасы ұсақталып кетеді. Ақ қауданды орамжапыраққа қарағанда бұл топырақ құнарлылығын қалайды. Гүлдіорамжапырақ өсірудің сан алуан жолдары бар.
Ашық ызбарда (грунт) өсіру үшін 40-60 күндік көшеті пайдаланылады. Көшетті ерте көктемде егіп даярласа, жаз басында түсім алуға әбден болады. Жазда және күзде пайдаланылатын кететін көктемнің соңынан жаз ортасына дейін гүлзарға отырғызу қажет. Ал түсімді күзде-қыста пайдалану қажет болса, әр түрлі орындарда одан әрі өсіреді. Шоқпарбасы қаңтар-ақпанда пайдаланылатын жағдайда одан әрі өсірілетін орынның температура 1-5 С болуы тиіс. Шоқпарбас біркелкі пісіп жетілмейді
Слайд 7Ұстарамен алынбас,
Ұйысып тұрған қалың шаш. Егін
Қалтырап жап-жалаңаш,
Тұрғанда терек, қарағаш. Көк желегін жамылып, Құлпырар қыста қай ағаш.
Қарағай
Көк лағым көгенде тұрып семірген. Қарбыз
Құдая, құдіретіңнің панасынан,
Таңым бар мен құдайдың бар күшіне, Анасы туады екен баласынан. Қауын
Слайд 8Жеміс-жидек дақылдары - шырынды және құрғақ жеміс-жидекті өсімдіктер. Жеміс-жидекті дақылдардың жемісі
6 топқа бөлінеді. Олар: шекілдеуікті (алма, долана), сүйекті (шие, алхоры), жидекті (қарақат, жүзім) жемістер. Сондай-ақ жаңғақты (талшын,жаңғақ), цитрусты (мандарин, апельсин) және субтропиктік (құрма, інжір) жемістер. Қазақстанның оңтүстігі
және оңтүстік-шығысында алма, алмұрт, алхоры өсіріледі. Ал солтүстік, орталық, шығыс аймақтарында тошала, қарақат, долана, шәңгіш, шетенөседі.