Нуклеин ?ыш?ылдары ДН?

алған аминқышқылы
Б.Тіршіліктің қоздырғышы(И.П.Павлов анықтамасы)
В. Бірнеше пептидтің байланысуы
Г. Нәруыздың табиғи құрылымының

бұзылуы
Д. Нәруыздың ең кіші бөлшегі
Е.Эритроциттердің оттекті тасымалдау қасиетінен айырылады немесе нашар тасымалдайды.
Ж.Жануарлар мен өсімдік жасушасының ядросында болатын жәй нәруыз
З. Құрамында фосфор қышқылының қалдығы бар күрделі нәруыз

1888ж. 17,6кДж
250есе 1806ж.

І-IV-реттік 1935ж.

1736ж. 66000

1806ж 130жыл

ДНҚ

ұрпақтарға берудегі ерекше рөлін, құрылысын түсіндіру.
Оқушыларда нуклеин қышқылдарының басқа биополимерлермен

салыстырғанда құрылысындағы ерекшеліктері жайлы білімдерін дамыту. Оқушылардың таным белсенділіктерін,логикалық ойлау қабілеттерін арттыру.
Нуклеин қышқылдарының тұқымқуалау ақпаратын келесі ұрпақтарға берудегі рөлін өмірмен байланыстыра отырып, салауатты өмір салтына тәрбиелеу.

Ц
Гуанин – Г


ДНҚ екі тізбекті

РНҚ құрамы:

Аденин - А
Урацил - У
Цитозин

- Ц
Гуанин – Г

РНҚ бір тізбекті

келесі ұрпақтарға жеткізетін күрделі құрылысты молекула.
Нуклеин қышқылдарын жасуша ядросынан 1868

жылы Ф.Мишер тапты.

ДНҚ полимер, оның мономерлері төрт нуклеотид (аденин, тимин, цитозин, гуанин).

ДНҚ молекуласының құрамына төрт нулеотид кіретіндігін тапты.
Р.Франклин ДНҚ молекуласының рентгенграммалық

суретін бірінші түсірген ғалым.
ДНҚ молекуласының екі жіпшеден тұратынын және олардың азотты негіздері оралымның ішінде қалып, өзара сутектік байланыс түзетінін 1953 жылы американдық биохимик Дж.Уотсон мен ағылшын биофизигі әрі генетигі Ф.Крик ренгенқұрылымдық әдіспен дәлелдеді.

биология саласында зерттеу жұмыстарын жүргізді. Дж.Уатсонмен бірге ДНҚ құрылымының моделін

жасады.
ДНҚ молекуласының құрылымдық моделін жасағаны үшін 1962 жылы халықаралық Нобель сыйлығына ие болды.

Френсис Крик

саласында зерттеу жұмыстарын жүргізген. Нәруыз биосинтезі кезіндегі РНҚ рөлін зерттеді.

ДНҚ молекуласының құрылымдық моделін жасағаны үшін 1962 жылы халықаралық Нобель сыйлығына ие болды.

тізбектері азоттық негіздері арқылы сутектік байланыспен өзара байланысып, қос сақиналы

ДНҚ айналмасын түзеді.
Екі нуклеотид аденин мен гуанин (екі сақиналы) пуриндік негізге, тимин мне цитозин (бір сақиналы) пиримидиндік негізге жатады.

Қос оралмалы ДНҚ сақинасы

қалдығы кіретін қосылыс
НУКЛЕОТИД деп аталады.

Гуанин

сандық сәйкестілік бар.

мономерлерінің рөлін......атқарады. Ә.Әрбір ДНҚ мономерлерінің құрамына пентоза көмірсуы ..... кіреді,

азотты негіздерді адениннің қарсысында ....... тұрады.
Тимин ..... байланыс арқылы аденинді, ал гуанин .... байланыс арқылы цитозинді толықтырады. Б. ДНҚ-ның мономерлері өзара көмірсу және фосфор қышқылының қалдығымен байланысады, оны .... тұлға деп атайды. Ол екі тізбек өзара ........ арқылы байланысады.

ААГГЦТЦТАГГТАЦЦАГТ

а. Комплементарлы тізбектегі нуклеотидтердің қатарын анықтаңыздар.
ә. Комплементарлы тізбекте синтезделетін и-РНҚ

кодонының қатарын анықтаңыздар.
2-есеп. ДНҚ молекула нуклеотидтердің реті мынадай:
Т-А-А-Т-Г-Г-Ц-Т-А-А-Ц-Ц-Т-А-Г
1-тапсырма.
1-деңгей:екінші тізбекті құрастырып, осы ДНҚ үзіндісінің ұзындығын анықтаңыздар.
2-деңгей:екінші тізбекті құрастырып, осы ДНҚ үзіндісінің молекулалық массасын есептеңіздер, егер бір нуклеотидтің орташа молекулалық массасы 300-ге тең болса.
3-деңгей: екінші тізбекті құрастырып, осы ДНҚ үзіндісіндегі әр нуклеотидтің пайыздық үлесін анықтаңыздар.
3-есеп.Төменде берілген ДНҚ тізбегінде қандай өзгеріс бар?
А – Г – Ц – Т – А – Г – Ц
| | | | | | | |
Т – Ц – Ц – Г – Т – Ц – Г