Слайд 1Сабақтың тақырыбы:
§ 48 Тікентерілілер типіне жататын жәндіктердің негізгі ерекшеліктері
Слайд 31-тапсырма.
Бунақденелілерге тән
белгілерді ірікте және
берілген сұрақтарға
жауап бере отырып,
жауабыңды сызбаның
ұяшықтарына жаз.
Слайд 41.Денесі қандай бөліктерден тұрады?
2.Бунақденелілердің аяғы нешеу?
3.Бастарында қанша мұртша бар?
4.Көкірегінің арқа
тұсында не орналасқан?
5. Бунақденелілер қандай мүшесі арқылы тыныс алады?
6.Бунақденелілерді зерттейтін
ғылым қалай аталады?
Слайд 52-тапсырма.
“Бунақденелілер- ауыз мүшесі” сәйкестігі бойынша ірікте.
Слайд 6Шыбын
Саратан қоңыз
Маса
Бал арасы
Көбелек
Қандала
Орамжапырақ ақ көбелегі
Слайд 73-тапсырма.
Сызбаға бунақденелілердің даму жолдарын жаз және оларға берілген тізімнен мысалдар
ірікте.
Слайд 8Инелек
Саратан қоңыз
Көк шегіртке
Көбелек
Шыбын
Маса
Құмырсқа
Шегіртке
Тарақан
Бал арасы
Шала түрленіп даму
Толық түрленіп даму
Слайд 94-тапсырма.
Бунақденелілер мен
шаянтәрізділерге тән
ерекшеліктерді кестеде
белгілеп көрсет.
Слайд 12Инелек
Саратан қоңыз
Көк шегіртке
Көбелек
Шыбын
6.Маса
7.Құмырсқа
8.Шегіртке
9.Бал арасы
Шала түрленіп даму
Толық түрленіп даму
1
8
3
4
2
5
6
7
9
Слайд 13Шыбын
Маса
Бал арасы
Көбелек
Қандала
Орамжапырақ ақ көбелегі
1
3
2
5
4
6
Слайд 16А-деңгей
Бунақденелілер неліктен буынаяқтылар типіне жатқызылған?
Бунақденелілерді зерттейтін ғылым қалай аталады?
Слайд 17В-деңгей
Бунақденелілер қалай көбейді?
Көкқасқа шегіртке неге өте қауіпті зиянкес жәндік болып
саналады?
Слайд 18С-деңгей
Бунақденелілердің табиғатта рөлі қандай?
Слайд 21Тікентерілер типі
6000 түр
Соңғы ауызды, көпжасушалы, екі жақты симметриялы теңіз жәндіктері.
Теңіз
жұлдыздары
Теңіз кірпілері
Теңіз қиярлары (голотурии)
КЛАСТАРЫ
Слайд 22Тікентерілілер- соңғы ауызды жәндіктер.
Олардың аузы дененің алдыңғы жағында орналасады. Басқа
да соңғы ауызды жәндіктер тәрізді ауыз эктодерманың жымырлауынан екінші рет
пайда болады. Сондықтан екінші ретттілер (соңғы ауыздылар) деп те аталады.
Слайд 23Сутүтікшелі жүйе-
тек тікентерілілерге тән жүйе.
Қозғалып жүруін
Тыныс алуын
Қажетсіз заттарды бөлуін
Түйсінуін
реттейді.
Слайд 24Теңіз жұлдыздары
Денесі бес тармақты болып келеді, кейде көп тармақтылары да
бар.
8 отрядта 1500-ден астам түрі бар.
Сутүтікшелі жүйе және сәулелері арқылы
қозғалып жүреді.
Теңіздің түбінде, тереңде өмір сүреді.
Су түбіндегі жәндіктермен қоректенеді.
Слайд 26Теңізжұлдызы ішкі құрылысының сызбанұсқасы:
1- қарын
2- тұйық тармақтар
3- көбею мүшелері
Слайд 27Теңізкірпілер класы
Денесі әктенген тікенектер қаптаған, шар тәрізді немесе екі
жағы қысыңқы табақша тәрізді болып келеді.
800 –ге тарта түрі бар.
Теңізкірпінің
аузы дененің астыңғы жағында орналасқан.
Қорек қалдығы аналь тесігі арқылы сыртқа шығады.
Аузында бес тісті жақсүйекті ерекше мүше болады.
Теңізкірпілері баяу қимылдап теңіз түбінде өмір сүреді.
Жануартекті және өсімдіктекті қорекпен қоректенеді.
Олардың уылдырығын адамдар тамаққа пайдаланады.
Слайд 29Теңізқиярлары класы
Денесі қиярға ұқсас созылыңқы, сондықтан теңізқияр деп аталады.
Аузы денесінің
алдыңғы жағында орналасады, ауыз төңірегін қармалауыштар қоршайды.
5 отрядқа 1100 түрі
бар
Теңіздер мен мұхитта өмір сүреді.
Негізгі қорегі- су түбіндегі жәндіктер, балдырлар, қалдық шірінділері.
Слайд 311Тікентерілілер
2.Соңғыауыздылар
3. Трепанг
4.Сутүтікшелі жүйе
5. Екінші реттілер
6.Голотурия
Слайд 34Биологиялық диктант
1.Тікентерілер- дернәсілдері .........................., ересектер ................................ симметриялы.
2. Теңізқиярының басқаша атауы-
....................
3. Тікентерілілер типінің 3 класын жаз:
А)
Ә)
Б)
Слайд 39Тест жауаптары
1-нұсқа
А
А
В
А
А
А
С
В
В
С
2-нұсқа
В
С
А
С
В
А
С
А
С
В
Слайд 40Бағалау
8-10- “5”
5-7 - “4”
1-4 - “3”
Слайд 43Тест жауаптары
1-нұсқа
А
А
В
А
А
А
С
В
В
С
2-нұсқа
В
С
А
С
В
А
С
А
С
В
Слайд 44Үйге тапсырма
§ 48 Тікентерілілер типіне жататын жәндіктердің негізгі ерекшеліктері
Кесте толтыру.
Слайд 45Сабаққа жақсы қатысқандарыңызға рахмет!