Слайд 1Әріптер құпиясы
Жетекші: Нұрсейітова Маржан Жұмағазықызы
Орыс мектебі оқушыларына
Сөздік нұсқау
Нурсейтов
Нурисламбек
3 сынып оқушысы
Слайд 2Мақсатым:
Мемлекеттік
тілді жетік меңгеру
Слайд 3Міндетім:
Қазақ тілінің фонемасын түсіну;
Фонетика ғылымын зерттеу;
Дыбыстарды өзгерту арқылы сөздерді түрлендіру.
Слайд 4Қазақ әліпбиі
Ол қырық екі әріптен тұрады.
Әріп – дыбысталады, жазылады.
Қазақ тілінде
он екі дауысты дыбыс бар. Дауыссыз дыбыстар жиырма бес болады.
Олар өзара топтарға бөлінеді.
Слайд 5Фонетика
Тіл туралы ғылымның бір саласы. Онда дыбыстар, екпін және
буын, сондай-ақ үндестік заңы қарастырылады.
Раздел науки о языке, который исследует
звуки языка, ударение и слоги, а так же закон сингормонизма.
Слайд 6Қазақ тіліндегі бір әріп құпиясы
У — орысшаға аударғанда «яд».
Ә
— біреудің әңгімесіне келісуде дыбыстадады.
М — жауапсыз қалғанда айтылады.
И —
қарсылық білдіргенде айтамыз.
Бұлардың тек соңғы бөліктері ауызша қолданылады.
Слайд 7Орыс тілді достарыма
сөздік нұсқау ұсындым
Сөздерді алты әріпке дейін тізбектеп
оқып беріп, олардың орысша мағынасын аштым.
Достарыма қызықты болды.
Олар жарыса
оқыды.
Әр айдың екінші сәрсенбісі тіл күніне достарыммен бірге толықтыратын болдым.
Слайд 8Тілді меңгерту жолында
Жетекшіммен бірге осы жұмыстар бастауымен ғылыми — жұмыс
қорғауға дайындық үстіндемін.
Түбі бір тіл ғылымына үлес қосу арманым.
Ыбырай
атамды мақтан ете келе, жетекшімнің әріптестеріне ұсынамын
Слайд 9Екі әріп құпиясы
Үн, ін, ен, ұн.
Оң, аң, ең.
Аз, өз,
із, оз.
Ас, ес, іс, ыс.
Ақ, ұқ, ық, оқ.
Аш, еш, ұш,
өш.
Слайд 10Үш әріп құпиясы
Күн, түн, жүн.
Қас, бас, жас, тас, сас.
Қой,
той, бой, жой.
Бал,қал, сал, жал, тал, зал, шал.
Сан, жан, қан.
Жар,
тар, қар,бар,зар.
Бақ, жақ, тақ, сақ, қақ, шақ.
Слайд 11Төрт әріп құпиясы
Жара, тара, қара, сара, бара.
Сана, дана, тана, қана.
Қарт,
сарт, тарт, шарт.
Бала, дала, қала, жала, тала, сала, шала.
Бақа, сақа,
тақа, шақа, .
Асық, ашық, арық, анық, азық.
Бағы, шағы, жағы, тағы, сағы.
Асыл, асыр, ақыр, ашыр, атыр.
Слайд 12Бес әріп құпиясы
Батыр, жатыр, шатыр, қатыр.
Бесік, тесік, кесік.
Керек, терек, серек.
Жария,
қария, дария, Мария.
Халқы, жалқы, талқы.
Талақ, балақ, қалақ, салақ.
Балық, жалық, халық.
Слайд 13Алты әріп құпиясы
Қолдау, жолдау, молдау.
Барлау, шарлау, тарлау, жарлау.
Қаймақ, маймақ, таймақ,
жаймақ.
Маржан, Саржан, Қаржан.
Қайрат, жайрат, сайрат.
Жайлау, байлау, сайлау, тайлау.
Слайд 14Қорыта келе:
Қазақ тіліндегі сөздердегі әріптер құпиясын зерттеу өте қызықты. Бірге
оқитын оқушыларға тиімді материал. Ол үшін сөздік қолданып, алдағы уақытта
пайдалы сөздік кітапшасын құрастыруды ойластырамын.