Слайд 1Білекті бірді жығады,
білімді мыңды жығады
Слайд 2 Сабақтың тақырыбы:
Әр түрлі ортадағы электр тогы тарауын
қайталау
Слайд 3Сабақтың мақсаты:
Білімділік:
Әр түрлі ортадағы электр тогы тарауы бойынша оқушылардың алған
білімін жетілдіре отырып практикалық шеберліктері мен дағдыларын қалыптастыру.Металдарда жартылай өткізгіштерде
және газдардағы вакуумдегі электр тогы.
Тәрбиелік:
Оқушыларды ұйымшылдыққа, жылдамдыққа тәрбиелеп, жеке тұлғаны қалптастыру, практикалық шеберлікке баулу.
Дамытушылық:
Шығармашыл, іскер жеке тұлғаны дамыту.
Слайд 4
Сабақтың көрнекілігі: Интербелсенді тақта газдағы ток күшінің кернеуге
тәуелділік графигі, кесте, үлестірме кеспелер, тест, диод, триод, электронды сәулелік
түтік.
Слайд 5Сабақтың жоспары
Негізгі “Миға шабуыл”
Мотивация «Топпен жұмыс»
Актуализация«Әр түрлі ортадағы электр
тогы»
Сөзжұмбақ шешу
Ойлан тап
Блиц турнир
Есептер шығару. «Топпен жұмыс»
Сергіту сәті
Ой шақыру «Тестпен
жұмыс»
Слайд 6
Сабақтың барысы:
Ұйымдастыру кезеңі
I. Негізгі бөлім
(Миға шабуыл)
“Ұшқыр ойдан ұтымды жауап”
1)Металдардағы электр тогы дегеніміз не?
2)Асқын
өткізгіштік деп қандай құбылысты атайды. Оны кім ашты?
3) Электролиттердегі электр тогы дегеніміз не?
4) Жартылай өткізгіштердің кедергісі температураға қалай тәуелді?
5) Газдардағы және вакуумдегі электр тогы дегеніміз не?
6) n,р-типті деп қандай жартылай өткізгішті айтады?
7) Жартылай өткізгіштік диодтың құрылысы қандай және қалай жұмыс істейді? Қайда қолданылады?
8) Электролиттік диссоциация деп қандай құбылысты атайды?
9) Электролиз дегеніміз қандай құбылыс?
10) Электролиз үшін Фарадейдің бірінші және екінші заңдарын тұжырымдаңдар?
11) Плазма деген не?
12)Қандай процесті термоэмиссия деп атайды?
Слайд 7Мотивация
Топпен жұмыс
І топ
Электролиттердегі электр тогы.Фарадей заңдары
ІІ топ
Газдардағы,вакуумдегі электр
тогы
ІІІ топ
Металдардағы электр тогы. Асқын өткізгіштік. Жартылай өткізгіштердегі
электр тогы.
Слайд 8
Газдардағы электр тогын тасымалдаушылар:
Оң, терic иондар
Электрондар
Иондану – сыртқы
энергияның әсерінен газ молекулаларының оң иондарға және бос электрондарға бөлінуі
Слайд 9Газ арқылы токтың өтуі тәуелді разрядқа мысал бола алады
Тұрақты
әрекет етуші сыртқы ионизатор жоқ кезде пайда болатын разряд
Слайд 12
Иондалған газдағы тасымалдаушылар еркін электрондар
мен иондар (оң да,
теріс те) болып табылады. Иондалған
газдың өткізгіштігі жартылай иондақ жартылай
өткізгіштік
Газдар-диэлектриктер.
Төменгі температурада (бөлме температурасы шамасында)
және қалыпты атмосфералық қысымда
газдар нашар өткізгіштер болып табылады.
Бұның себебін былай түсіндіруге болады:
газдар бейтарап атомдар немесе молекулалардан
тұрады және оларда электр зарядын тасымалдаушылар
(электрондар, иондар) жоқ немесе өте аз.
Газдардың иондалуы.
Дегенмен, қыздырудың рентген сәулелерінің,
ультракүлгін немесе радиактивті сәуле шығарудың
нәтижесінде газ молекулалары мен атомдарының
иондалу процесі жүреді. Газдар өткізгішке айналады.
Слайд 13Осы графиктен кернеудің аз мәнінде газдағы ток Ом заңына бағынады
D
I
В
А С
O
U
Слайд 14Сөзжұмбақ
Заряд тасымалдаушылары тек қана иондар болып табылатын сұйық өткізгіш
Электр тогын
өткізгіштегі өткізгіш пен диэлектриктің арасында жататын заттар
Электрондық жұбының бірігуі
Температураның көмегімен төмендеу әсерінен металдар кедергісінің азаюы
Кристал ішінде еркін электрондардың қозғалысынан пайда болған өткізгіштік
Кемтіктердің қозғалысынан пайда болған өткізгіштік
Ауада молекулалар...?
Электр өткізгіштігінің классикалық теориясын құрған ғалым
Екі электродты электрондық шам
Электр тогын жақсы өткізетін заттар
Слайд 17Блиц турнир
Физика тілінде сөйлейік
Электролит
Диссоциация
Негатив
Позитив
Донорлық
Акцепторлық
Рекомбинация
Транзистор
Гальваностегия
Слайд 18Топпен жұмыс
Деңгейлік тапсырмалар
І топ
Көлемі 250м² болатын аэростатты27ºС
температураға және қысымы 0,2 МПа сутегімен толтырған.Қажетті мөлшердегі сутекті алу
үшін күкірт қышқылының әлсіз ерітіндісінің электролизі кезінде ол арқылы қандай заряд жіберу керек?
ІІ топ
Теледидар киноскопындағы анод пен экран арасындағы қашықтық 24см.Осы қашықтықты электрондар 4нс ішінде жүріп өтеді.Анодтың үдеткіш кернеуін анықтаңдар.
ІІІ топ
Екі өткізгіш пен суы бар стаканды пайдаланып,автомобиль аккумуляторының полюстерінің таңбасын қалай анықтауға болады
Слайд 20VII Екі қатардағы қос сөздерді мағынасына қарай біріктіріңдер
Слайд 21Ой шақыру
Тестпен жұмыс
Түрлі ортадағы электр тогі
1 нұсқа
1. Аз мөлшерде
зарядталған бөлшектері бар эректр өткізгіштігі төмен зат қалай аталады?
өткізгіш
Б) диэлектрик
В) плазма Г) электролит Д) жартылай өткізгіш
2. Металдардың электрондық өткізгіштігін қайсы ғалымдар тәжірибе жұзінде дәлелдеді?
А) Ампер Б) Мандельштам
В) Стюарт Г) Фарадей Д) Толмен
3. Төмендегі формулалардың қайсылары электролит арқылы ағып өтетін заряд мөлшерін анықтайды?
А) m=m0iNi Б) m=kIt В) Δq=Iδt
4. Электролит арқылы 1 кулон электр заряды ағып өткенде электродта бөлініп шығатын зат мөлшеріне тең физикалық шама қалай аталады?
А) Химиялық эквивалент Б) Еселі коэффициент
В) Электростатикалық тұрақты Г) Электрохимиялық эквивалент Д) Диэлектрик тұрақты
5. Төмендегі разрядтардың ішінде қайсылары тәуелсіз разрядтарға жатады?
А) Тажды Б) Ұшқынды
В) Доғалық Г) Солғын Д) Плазма
Слайд 22Ой шақыру
Тестпен жұмыс
Түрлі ортадағы электр тогі
2 нұсқа
1. Формулалардың қайсысы
электролиз кезінде электродта бөлініп шығатын зат массасын анықтайды?
m=kΔq
Б) I==q0nSVорт
В) m=kIΔt Г) Δq=IΔt
2. Толық ионизацияланған газдағы разряд қалай аталады?
А) Ұшқындық Б) Доғалық
В) Плазмалық Г) Солғын Д) Тажды
3. Газдарда және электролидтерде зарядталған бқлшектердің пайда болу процессі қалай аталады?
А) рекомбинация Б) ионизация В) электризация Г) нейтралдану
4. Оң зарядталған бөлшектермен электрондардың қайта бірігу процессі қалай аталады?
А) рекомбинация Б) ионизация В) электризация Г) нейтралдану
5. Төмендегі графиктердің қайсысы вакуумдық диодтың вольт-амперлік сипаттамасын көрсетеді?
А) Б)
Слайд 24Бағалау
Үйге тапсырма:
23-жаттығу (3,7)
Қайталау XII тарау
Рефлексия
Назарларыңызға рахмет!