Қазақстанның 20-30 жылдары

С.З

ұлыстың, этникалық топтың санын, құрамы мен құрылымын, аумаққа бөлінуін, өсу

не кему динамикасын қоғамдық-тарихи жағдайлармен байланыс
Депортация (лат. deportatio - шығару) - мемлекеттен тұлғаны мәжбүрлеп шығару. Депортация жиі басқа бір мемлекетке шығып кеткен шетел азаматтарына немесе азаматтығы жоқ адамдарға қатысты қолданылады
Эмиграция (лат. emіgzaze – елден кету деген мағынаны білдіреді) – өз еліңдегі тұрғылықты мекенін бөтен елдегі тұрғылықты жерге айырбастау
Миграция - [лат. migratio - көші- қон, қоныс аудару] - адамдардың (мигранттардың) қандай да бір аумақтардың шекарасынан өтіп, ұзақ уақытқа немесе біржолата қоныс тебу процесі

жариялады. Қазақ АКСР-де ұжымдастыруды 1932 жылы аяқтау белгiлендi. Ұжымдастыру қуғындау

мен террорға негiзделдi

«Асыра сілтеу болмасын – аша тұяқ қалмасын!»
(Ф. И. Голощекин)

– Жаппай ашаршылық «ұлы жұт» атанды.
Суықтан және өзге де аурулардан

2, 1млн-дай қазақтар мен 200 - 250 мыңдай басқа ұлттардың өкілдері қаза тапты. 1 млн. 700 мың адам қазақ Қытай, Монғолия, Иран мен Ауғанстан жеріне көшті.

Назарбаевтың «1931 - 1933 жылдардағы ашаршылық құрбандарына ескерткіш» монументінің ашылу

рәсімінде сөйлеген сөзінен : « Бұл - біріншіден, ашаршылықта құрбан болған миллиондардың рухына бүгінгі буыннан тағзым.
Екіншіден, келер ұрпақ ата - бабаларының қандай қасіреттерді бастан өткергенін біліп жүруіне қажет тағзым.