Разделы презентаций


Владимир Михайлович Новиков. Саха народнай поэта

Содержание

Күн уотун сылааһа-куйаа´а, күн күүһэ окко-маска иҥэрин кэриэтэ, тылга былыр-былыргыттан норуот кута-сүрэ, өйө-санаата, норуот духовнай күүһэ иҥэн хаалбыт... Поэт, суруйааччы бэйэтин төөрөөбүт тылын кыайа-хото тутан имитиэхтээх-иэҕиэхтээх, элбэхтик эрчиллиэхтээх, үгүстүк үлэлиэхтээх... Итинник эрэйдээх,

Слайды и текст этой презентации

Слайд 1Владимир Михайлович Новиков
Саха народнай поэта

Владимир Михайлович НовиковСаха народнай поэта

Слайд 2 Күн уотун сылааһа-куйаа´а, күн күүһэ окко-маска иҥэрин кэриэтэ, тылга былыр-былыргыттан

норуот кута-сүрэ, өйө-санаата, норуот духовнай күүһэ иҥэн хаалбыт...
Поэт, суруйааччы

бэйэтин төөрөөбүт тылын кыайа-хото тутан имитиэхтээх-иэҕиэхтээх, элбэхтик эрчиллиэхтээх, үгүстүк үлэлиэхтээх...
Итинник эрэйдээх, сыралаах түбүктээх үлэ түмүгэр эрэ уус-уран тыл дьиҥнээх ууһа, маастара буолуохха сөп!

(Күннүк Уурастыырап «Хатаппын саҕабын»)
Күн уотун сылааһа-куйаа´а, күн күүһэ окко-маска иҥэрин кэриэтэ, тылга былыр-былыргыттан норуот кута-сүрэ, өйө-санаата, норуот духовнай күүһэ иҥэн

Слайд 3Оҕо сааһа Саппыйа алааска ааспыта
1907 сыллаахха ыам ыйын 9 күнүгэр


Амма улууһун Эмис нэһилиэгэр төрөөбүтэ

Оҕо сааһа Саппыйа алааска ааспыта1907 сыллаахха ыам ыйын 9 күнүгэр Амма улууһун Эмис нэһилиэгэр төрөөбүтэ

Слайд 41917 сыллаахха Абаҕа оскуолатыгар үөрэнэ киирбитэ.
1924 сыллаахха Эмис оскуолатын IV

кылааһын бүтэрбитэ.
1924-25 сылларга Эмис нэһилиэгин Советын көмөлөһөөччү
суруксутунан үлэлээбитэ.
1925

сыллаахха Дьокуускайга Совпартшколаҕа үөрэнэ
киирбитэ. «Тимир чыычаах» диэн бастакы хооонун суруйбута.
1926 сыллаахха Дүпсүн уонна Мэҥэ улуустарыгар ааҕар балаҕан сэбиэдиссэйинэн үлэлээбитэ.
1927 сыллаахха Иркутскай рабфагар үөрэнэ барбыта.
1942 сыллаахха Дьокуускайдааҕы педагогическай институту
үөрэнэн бүтэрбитэ,
саха тылын уонна литературатын учууталын
идэтин ылбыта.

1917 сыллаахха Абаҕа оскуолатыгар үөрэнэ киирбитэ.1924 сыллаахха Эмис оскуолатын IV кылааһын бүтэрбитэ.1924-25 сылларга Эмис нэһилиэгин Советын көмөлөһөөччү

Слайд 5Бэчээккэ тахсыбыт
бастакы хоһооно
«Соҕотох хахыйах»









В. Агз-и-и псевдонимынан
«Чолбон» сурунаал

7¹-гэр
бэчээттэммитэ

Бэчээккэ тахсыбыт бастакы хоһооно«Соҕотох хахыйах» В. Агз-и-и псевдонимынан «Чолбон» сурунаал 7¹-гэр бэчээттэммитэ

Слайд 6Соҕотох хахыйах
Көстөрдөөх сирдэртэн тунаарар тардыылаах,
Көнньүөстүүр торҕолуу унаарар урсуннаах,
Күөгэйэр сирэм күөх

сибэкки симэхтээх
Күтүрдүүр сыһыыкам чэлгиэрэн сытаахтыыр.

Үтүөкэн дойдукам өнөрдүүр үөһүгэр
Үүнээхтээн тураахтыыр үчүгэй

бэйэлээх –
Сул-ньаассын туостардаах, суугунас тыастардаах
Солколоох-хампалаах соҕотох хахыйах...
Соҕотох хахыйахКөстөрдөөх сирдэртэн тунаарар тардыылаах,Көнньүөстүүр торҕолуу унаарар урсуннаах,Күөгэйэр сирэм күөх сибэкки симэхтээхКүтүрдүүр сыһыыкам чэлгиэрэн сытаахтыыр.Үтүөкэн дойдукам өнөрдүүр

Слайд 7Күннүк Уурастыырап айар үлэтэ 1925 с. саҕаламмыта. «Уһуктубут кыраайга» диэн

20-с сыллардаахха суруйбут хоһооннорун хомуурунньуга 1932 с. бэчээттэммитэ. «Коммунист Сэмэн»

диэн саха советскай поэзиятын бөдөҥ айымньыта кини бөрүөтүн анныттан тахсыбыта.
Күннүк Уурастыырап айар үлэтэ 1925 с. саҕаламмыта. «Уһуктубут кыраайга» диэн 20-с сыллардаахха суруйбут хоһооннорун хомуурунньуга 1932 с.

Слайд 81934 с ахсынньы 2-11 күннэригэр
Саха сирин сэбиэскэй суруйааччылар
I

конференцияларыгар
кыттыыны ылбыта

1934 с ахсынньы 2-11 күннэригэр Саха сирин сэбиэскэй суруйааччылар I конференцияларыгар кыттыыны ылбыта

Слайд 91935 с атырдьах ыйын 15 күнүгэр
I Саха сиринээҕи тылга аналлаах

конференцияҕа «Сахалыы уус-уран литература туруга уонна соруктара» дакылааты о²орбута

1935 с атырдьах ыйын 15 күнүгэрI Саха сиринээҕи тылга аналлаах конференцияҕа «Сахалыы уус-уран литература туруга уонна соруктара»

Слайд 10П.А. Ойуунускайга

Эн, аҥар илиигэр кырыылаах ыстыыктаах,
Аҥаргар – суруйар харандаас тайыылаах,
Сарбыһар-дапсыһар

саталаах-буурҕалаах
Охсуһуу уотугар ыҥырар ырыалаах...
Дьон-норуот иннигэр турбутуҥ,
Дьол-соргу туһугар туойбутуҥ.
Владимир Михайлович
Өксөкүлээх

Өлөксөй, Алампа, Ойуунускай талааннарыгар сүгүрүйэрэ, кинилэртэн элбэххэ үөрэммитэ
П.А. ОйуунускайгаЭн, аҥар илиигэр кырыылаах ыстыыктаах,Аҥаргар – суруйар харандаас тайыылаах,Сарбыһар-дапсыһар саталаах-буурҕалаахОхсуһуу уотугар ыҥырар ырыалаах...Дьон-норуот иннигэр турбутуҥ,Дьол-соргу туһугар

Слайд 11Владимир Михайлович Новиков олоҥхону уонна тойугу
үрдүк таһымнаахтык толороро.
«Нуоҕалдьын

кугас аттаах Тойон Дьаҕарыма бухатыыр»
олоҥхото 1941 сыллаахха бэчээттэнэн тахсыбыта

Владимир Михайлович Новиков олоҥхону уонна тойугу үрдүк таһымнаахтык толороро. «Нуоҕалдьын кугас аттаах Тойон Дьаҕарыма бухатыыр» олоҥхото 1941

Слайд 121937-39 сылларга
Екатерина Захарова Күннүк Уурастыырап
тылларыгар «Көлүкэчээн»,
«Уой да

уой», «Бырастыы, эн, Кавказ»,
«Кэҕэ», «Түүл» ырыалары айбыта

«Сырдык күммүт тыкпыт»
«Кэҕэ»
«Похуот»
«Дуня»
«Сааскыга»
«Күөх

нуоҕай мутукча»
«Көлүкэчээн»
«Үрүмэччи маҥан ат»
«Долгунча»
«Дьикти сэмэй Кууһума»

Ырыа буолбут хоһоонноро

1937-39 сылларга Екатерина Захарова Күннүк Уурастыырап тылларыгар «Көлүкэчээн», «Уой да уой», «Бырастыы, эн, Кавказ», «Кэҕэ», «Түүл» ырыалары

Слайд 13Тиийдиннэр эһиэхэ
Тиийдиннэр эһиэхэ бу ырыа тыллара, Дьиктилээх саас ийэ кыталык кыылыныы, Кэриэстиир

алааскыт киэркэйбит тыаларын Киистэлээх күөхтэрэ тыалырар тыаһыныы. Элиэнэ эбэбит дьалкыллар бааллара Эһиэхэ даҕаны

эҥсиллэр бааллара... Эмискэ бу сэрии тэргэнэ күүрбүтэ, Этиҥнээх сата тыал сабыта сүүрбүтэ. Хотуттан, онуоха, эһиги турбуккут, Хотуулаах охсуулаах болоту туппуккут. Кыргыһыҥ, сахалар, оргуйар уоҕунан, Кыйдаһыҥ немеһи кытыастар уотунан!

Аҕа дойду Улуу сэриитин кэмигэр

Тиийдиннэр эһиэхэТиийдиннэр эһиэхэ бу ырыа тыллара, Дьиктилээх саас ийэ кыталык кыылыныы, Кэриэстиир алааскыт киэркэйбит тыаларын Киистэлээх күөхтэрэ

Слайд 14Сэрии саҕана үрдүк күүрүүлээх патриотическай хоһооннорун хомуурунньугар киирбит «Хотугу кустук»

диэн Советскай Союз Геройа Федор Попов хорсун быһыытыгар анаммыт поэмата

улахан билиниини ылбыта.

Фёдор Кузьмич Попов 8.12.1921 - 10.10.1943 Советскай Союз Геройа

Сэрии саҕана үрдүк күүрүүлээх патриотическай хоһооннорун хомуурунньугар киирбит «Хотугу кустук» диэн Советскай Союз Геройа Федор Попов хорсун

Слайд 151942 сыллаахха сэтинньи ыйга Саха сирин делегациятын састаабыгар киирэн
Арҕааҥы

фроҥҥа сэриилэһэр Бэһис армияҕа республика
үлэһиттэрин ааттарыттан бэлэх илдьэн туттарбыта.

1942 сыллаахха сэтинньи ыйга Саха сирин делегациятын састаабыгар киирэн Арҕааҥы фроҥҥа сэриилэһэр Бэһис армияҕа республика үлэһиттэрин ааттарыттан

Слайд 16Владимир Михайлович
кэргэнинээн
Надежда Гаврильевналыын

Владимир Михайлович кэргэнинээн Надежда Гаврильевналыын

Слайд 17Доҕоруом, эн баар буола²²ын,
Мин ыал буолан олоробун.
Миэхэ суоҕу эн булаҥҥын
Итэҕэспин

толороҕун.

Үөрэхтээх дьоннор ыйаллар
Ый күн уотунан сырдыырын,
Тапсар сүрэхтэр таайаллар
Таптал олоҕу кыымныырын.
Кэргэммэр

Надяҕа
Доҕоруом, эн баар буола²²ын,Мин ыал буолан олоробун.Миэхэ суоҕу эн булаҥҥынИтэҕэспин толороҕун.Үөрэхтээх дьоннор ыйалларЫй күн уотунан сырдыырын,Тапсар сүрэхтэр

Слайд 181967 сыллаахха ыам ыйын 10 күнүгэр
Саха АССР народнай поэтын

аата иҥэриллибитэ

1967 сыллаахха ыам ыйын 10 күнүгэр Саха АССР народнай поэтын аата иҥэриллибитэ

Слайд 19«Перевод на великий русский язык — это единственный верный и реальный путь выхода

наших литератур на всесоюзную и мировую арену».
Күннүк Уурастыырап
тылбаас туһунан

«Перевод на великий русский язык — это единственный верный и реальный путь выхода наших литератур на всесоюзную и мировую арену». Күннүк Уурастыырап

Слайд 20Күннүк Уурастыырап
тылбаасчыт А. Романовтыын
Күннүк Уурастыырап - талааннаах тылбаасчыт.
Кини

А.С. Пушкин, Т.Г. Шевченко, Джамбул Джабаев, Микола Бажан
уонна да

атын поэттар айымньыларын сахалыы саҥардыбыта.
Күннүк Уурастыырап тылбаасчыт А. РомановтыынКүннүк Уурастыырап - талааннаах тылбаасчыт. Кини А.С. Пушкин, Т.Г. Шевченко, Джамбул Джабаев, Микола

Слайд 21Кы´ыҥҥы суол
(А.С. Пушкинтан)
Долгун, будул туманнарга
Чомполонон, ый устар,
Санньы-курус хонууларга,
Санааргыы, уотун кутар...
Сквозь

волнистые туманы
Пробирается луна,
На печальные поляны
Льет печально свет она.

Кы´ыҥҥы суол(А.С. Пушкинтан)Долгун, будул туманнаргаЧомполонон, ый устар,Санньы-курус хонууларга,Санааргыы, уотун кутар...Сквозь волнистые туманыПробирается луна,На печальные поляныЛьет печально свет

Слайд 22Туваҕа, Казахстаҥҥа, Горноалтайскайга, Башкирияҕа
ыытыллыбыт Саха литературатын
уонна искусствотын күннэрин

кыттыылааҕа

Туваҕа, Казахстаҥҥа, Горноалтайскайга, Башкирияҕа ыытыллыбыт Саха литературатын уонна искусствотын күннэрин кыттыылааҕа

Слайд 231938 с. ССРС суруйааччыларын Союһун чилиэнэ
1947 с. «Үлэҕэ килбиэнин иһин» мэтээлинэн


наҕаарадаламмыта
1957 с. «Үлэ Кы´һыл Знамята» орденынан
наҕараадаламмыта
1967 с. Саха АССР

народнай поэтын аата иҥэриллибитэ
1967 с. «Бочуот Знага» орденынан наҕараадаламмыта
1969 с. «Дьокуускай куорат бочуоттаах гражданина»
үрдүк аат иҥэриллибитэ
1977 с. «Норуоттар доҕордоһуулара» орденынан
наҕарадааламмыта
1982 с. Саха АССР Верховнай Советын Почетнай
грамотатынан наҕараадаламмыта

1938 с.		ССРС суруйааччыларын Союһун чилиэнэ1947 с. 	«Үлэҕэ килбиэнин иһин» мэтээлинэн 		наҕаарадаламмыта1957 с. 	«Үлэ Кы´һыл Знамята» орденынан 		наҕараадаламмыта1967

Слайд 241990 с. муус устар ый 30 күнүгэр ыарахан ыарыыттан өлбүтэ
Владимир

Михайлович Новиков – Күннүк Уурастыырап

1990 с. муус устар ый 30 күнүгэр ыарахан ыарыыттан өлбүтэВладимир Михайлович Новиков – Күннүк Уурастыырап

Обратная связь

Если не удалось найти и скачать доклад-презентацию, Вы можете заказать его на нашем сайте. Мы постараемся найти нужный Вам материал и отправим по электронной почте. Не стесняйтесь обращаться к нам, если у вас возникли вопросы или пожелания:

Email: Нажмите что бы посмотреть 

Что такое TheSlide.ru?

Это сайт презентации, докладов, проектов в PowerPoint. Здесь удобно  хранить и делиться своими презентациями с другими пользователями.


Для правообладателей

Яндекс.Метрика