Ою сырлары

өнерін жаңғырту және жас ұрпақтың өнерге деген құлшынысын арттыру .

өзіме деп,
Әжем кеп сыйпагандай шашымнан жәй.
Ф. Оңғарсынова

сол
дәстүрді дамытушы, жаңғыртып байытушы,
ұлттық қолөнердің үздік үлгілерін атадан

балаға мұра етуші.

мүліктері, тоқыма бұйымдар, еңбек құралдары, ), архитектуралық ғимараттарды әшекейлеуге арналған, жүйелі

ырғақпен қайталанып отыратын әрі үйлесімділікке құрылған өрнек-нақыштар.

көзе әшекейлерінен байқалады.Мұндай әшекейлер “жал”, нүкте, ирек тәріздес болып келеді.

Ою-өрнек түрлі геометриялық пішіндерден құралып, зерлеу, дәнекерлеу, оймалау, кестелеу, құйма-жапсыру әдістері арқылы жасалады.Ұлттық Ою-өрнек көбіне өзіне тән белгілерінің жүйелерін қазақ халқының қалыптасуымен әрі республиканың қазіргі аумағын мекендегенАзияныңҚазақстан аумағында Ою-өрнектің ең қарапайым элементтері Андронов дәуірінен жеткен көзе әшекейлерінен байқалады.Мұндай әшекейлер “жал”, нүкте, ирек тәріздес болып келеді. Ою-өрнек түрлі геометриялық пішіндерден құралып, зерлеу, дәнекерлеу, оймалау, кестелеу, құйма-жапсыру әдістері арқылы жасалады.Ұлттық Ою-өрнек көбіне өзіне тән белгілерінің жүйелерін қазақ халқының қалыптасуымен әрі республиканың қазіргі аумағын мекендегенАзияның басқа да халықтары мәдениетімен тығыз байланыста дамыды.

екі мүйізін ғана бейнелейді және кейде «ырғақ», кейде «ілмек» деп аталатын

оюларды «қосмүйіз» дейді. Үй жиһаздары мен тұрмыстық заттарды, киім-кешек,» ою-өрнегі қойдың, ешкінің, сиырдың екі мүйізін ғана бейнелейді және кейде «ырғақ», кейде «ілмек» деп аталатын оюларды «қосмүйіз» дейді. Үй жиһаздары мен тұрмыстық заттарды, киім-кешек, қару-жарақтарды безендіру үшін пайдаланатын қой, ешкі, сиыр, бұғы, марал сияқты жануарлардың қос мүйізін бейнелейтін ою-өрнек. Қазіргі кезде «қосмүйіз» ою-өрнегінсәукеле» ою-өрнегі қойдың, ешкінің, сиырдың екі мүйізін ғана бейнелейді және кейде «ырғақ», кейде «ілмек» деп аталатын оюларды «қосмүйіз» дейді. Үй жиһаздары мен тұрмыстық заттарды, киім-кешек, қару-жарақтарды безендіру үшін пайдаланатын қой, ешкі, сиыр, бұғы, марал сияқты жануарлардың қос мүйізін бейнелейтін ою-өрнек. Қазіргі кезде «қосмүйіз» ою-өрнегінсәукелеге, айыр қалпақтың төбесіне, шетіне, қамзолдың алдыңғы жағына, етіктің қонышына салады.

өзіме деп,
Әжем кеп сыйпагандай шашымнан жәй.

оюдың түрі. Бұл элемент «қошқармүйізге» өте ұқсас, бірақ, оған қарағанда

шиыршықтанып, тармағы одан көбірек болып келеді (кілем» деп аталатын ою-өрнек қойдың мүйізін бейнелейтін оюдың түрі. Бұл элемент «қошқармүйізге» өте ұқсас, бірақ, оған қарағанда шиыршықтанып, тармағы одан көбірек болып келеді (кілем, тұскиіз, сыр- мақ» деп аталатын ою-өрнек қойдың мүйізін бейнелейтін оюдың түрі. Бұл элемент «қошқармүйізге» өте ұқсас, бірақ, оған қарағанда шиыршықтанып, тармағы одан көбірек болып келеді (кілем, тұскиіз, сыр- мақ, кесте, киім-кешек пен үй жиһаздарында кездеседі).

алмас…
/Сегіз

аяқ. Абай/

иіледі. Бұл ою-өрнек кілемдерді, шилерді, басқұр»  морт сынған тік төртбұрыш жасап,

төрт рет ішке қарай иіледі. Бұл ою-өрнек кілемдерді, шилерді, басқұр меналашаларды, сондай-ақ әр түрлі қалталарды безендіру үшін пайдаланылады, ал сырт көрінісі малдың сынған мүйізіне ұқсайды.

түрі үш жапырақты ою-өрнектен басталып, он екі жапырақты ою-өрнекке дейін

қолөнер бұйымдарында кездеседі. Кесте тоқуда және киім-кешектердің жағасына, қалтасына, жиектеріне салады.

өрнегі екі қатар сызық аралығында ирек сызық арқылы дөңгелек, төртбұрыш

бейнелерді жасайды. Бұл ою-өрнекті «бессаусақ», кейде «бесгүл» деп те атайды.

ағаш секілді ою-өрнөк салынатын заттың, бұйымның ортасына келтіріледі, оны негіз

қылып алып, жан-жағын басқа өрнектермен бейнелейді. Бұл өрнек асадал, кебежелердің аяқтарында, қырларында, айна қойғыштың шетінде, піспек саптардың жоғарғы жақ басында, адалбақанның бойында жиі ұшырайды және текеметтің орта тұсын көмкеруде кездеседі.

адамдар қоршаған ортаны бейнелеу үшін көрген білгенін сурет арқылы жеткізген. Мысалға: “алтын адам”

тұла бойындағы ою-өрнектер типизациялау арқылы бейнеленген зооморфты суреттер. Осыдан –ақ қазақтың ата-бабасы деп жүрген сақтар, ғұндар жануарлар мен өсімдіктерді оюлар арқылы бейнелегенін көреміз . Қазіргі таңда осы оюлардың 200 –дей түрі бар. Қазақтың ұлттық өнеріндегі ою-өрнектің алар орны ерекше сарқылмас қазынасы деп айтуға болады.

бүгінгі күні де өз орнын тауып, шеберлердің ізденісі мен қиялы

арқылы дамып жаңа түр, жаңа мазмұнға ие болуда. ♦ Ендеше мектепте ою-өрнек арқылы халық қазынасынан хабар беріп оқытуда таптырмас тәрбие құралы деп санаймын.

бұл оюларды,
Таба алмай дала кезіп шаршап едім
Ф. Оңғарсынова

айналған қолөнер туындысы бүгінгі күні де өз орнын тауып, шеберлердің

ізденісі мен қиялы арқылы дамып жаңа түр, жаңа мазмұнға ие болуда. ♦ Ендеше мектепте ою-өрнек арқылы халық қазынасынан хабар беріп оқытуда таптырмас тәрбие құралы деп санаймын.

айтқанда, халық мұрасындағы ұлттық
өрнек өнерінің танымдық, эстетикалық мәні
ерекше

демекпіз. Дәстүр жалғастығын
ұрпақтан-ұрпаққа аманаттау — ендігі жерде
біздің міндетіміз.