Разделы презентаций
- Разное
- Английский язык
- Астрономия
- Алгебра
- Биология
- География
- Геометрия
- Детские презентации
- Информатика
- История
- Литература
- Математика
- Медицина
- Менеджмент
- Музыка
- МХК
- Немецкий язык
- ОБЖ
- Обществознание
- Окружающий мир
- Педагогика
- Русский язык
- Технология
- Физика
- Философия
- Химия
- Шаблоны, картинки для презентаций
- Экология
- Экономика
- Юриспруденция
Жүйке жүйесінің маңызы, оның құрылысы және қызметі
Содержание
- 1. Жүйке жүйесінің маңызы, оның құрылысы және қызметі
- 2. Жүйке жүйесінің құрылымЖүйке жүйесі Орталық
- 3. Орталық жүйке жүйесі 1 Ми
- 4. Жүйке жүйесі: жүйке тінінен, нейрондар мен
- 5. Дендрит- қысқа тарамдалған өсінділер, имнульсті клетка денесіне
- 6. Жүйке жүйесі ақ және сұр заттардан құралады.
- 7. Нерв дегеніміз- сырт жағы ақ қабықшамен жабылған
- 8. СезгішҚозғалтқышвидео
- 9. Нерв клеткалары бір-бірімен жалғасып нейрондар тізбегін құрайды
- 10. ЖұлынОмыртқа өзегінің ішінде жатады. Ұзындығы ересектерде 45
- 11. Жұлынның көлденең қимасын қарағанда жұлынның ақ және
- 12. Жұлын бетіндегі сайлар арқылы 3 бағанағы бөлінеді.
- 13. Жұлынды қоректендіретін артериялар:Қабырға аралық
- 14. МиМи сауытының ішінде орналасқан. Үстіңгі жағы дөңес, астыңғы жағы ойлы қырлы келеді.
- 15. Слайд 15
- 16. Ми бөліктерінің дамуына байланысты көпіршектірінің қуысы
- 17. Слайд 17
- 18. Ұрықтың бес айлық мерзімінде ми сыңарларының беттерінде
- 19. МиАртқыОртаңғыАлдыңғыСопақша миКөпірМишықАралық ми Үлкен ми сыңарлары
- 20. Ми бөлімдері
- 21. Сопақша миЖұлынның тікелей жалғасы, жұлын бетімен өтетін
- 22. КөпірКөпір сопақша мидың үстінде орналасқан жалпақ ақ
- 23. МишықМишықМишық көпір мен сопақша мидың артқы жағында
- 24. Ортаңғы миОртаңғы миОртаңғы ми үлкен өзгерістерге ұшырамаған
- 25. Аралық миАралық миУлкен ми сыңарларының аралығында орналасқан,
- 26. Аралық миТаламусЭллипс тәрізді дене. Ол сұр түсті
- 27. Алдыңғы миАлдыңғы миЕкі ми сыңарларынан тұрады. Олардың
- 28. Ми қан тамырларыІшкі ұйқы артериясыОмыртқа
- 29. 5 Бас бөлімдерінің жалпы атқаратын қызметтері.Маңдай бөлігі-
- 30. Слайд 30
- 31. Шеткі жүйке жүйесіЖүйке жүйеснің шеткі бөліміне ми
- 32. Слайд 32
- 33. Ми жүйкелеріІ жұп- иіс сезу ІІ жұп-
- 34. Ми нервтері құрамы мен атқаратын қызметіне қарай
- 35. Нерв системасының вегетативті бөлігі
- 36. Жүйке жүйесі ауруларыАрахноидитНеврозИнсульт Паралич
- 37. АрахноидитМидың және жұлынның жұмсақ қабықшасының қабынуы.Ауру тұқым қуалау жолымен жылдам дамиды.Салдары:ТұмауРевматизмХронический тонзиллитОтитМи бассүйек соққысы
- 38. НеврозҰзақ және ауыр стресстік жағдайлардан туындайды. Адамдардың стресске бейімділігіЖылауүрейҚатты дыбыстарға сезімталдығыҰйқының бұзылуыЖүрек соғысының бұзылуы
- 39. ИнсультМидың қан айналымының және ми ткандерінің функцияларының бұзылуыСалдары:Гипертониялық ауруАтеросклерозЖүрек ауруларыЭмоциялық және физикалық күш түсулері
- 40. ПараличСалдары:Қабыну процессі Соққы Жүйке жүйесіндегі ісік Қан
- 41. Пайдаланған әдебеттер:М.М.Юсупова “Адам анатомиясының практикумы”, Алматы “Мектеп
- 42. Назар аударғандарыңызғарахмет!!!
- 43. Скачать презентанцию
Жүйке жүйесінің құрылымЖүйке жүйесі Орталық Шеткі( ми мен жұлын) (Жұлын
Слайды и текст этой презентации
Слайд 1Жүйке жүйесі
Орындаған: Дюсалиева Г.Е.
Баймұқашева Ж.А.
Тексерген: Бисенгазиева А.С.
М.Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан
мемлекеттік Университеті
Слайд 4 Жүйке жүйесі: жүйке тінінен, нейрондар мен нейроглиядан түзілген. Нейрон- толық келген
негізгі бөлімнен, денесінен одан тарамдалған ұзынды қысқалы өсінділерден түзілген.
Нейроглия- нерв клеткасының тірегі, нервке белгілі бір пішін беріп , оларды қоректендіру жұмысын атқарады.
Слайд 5Дендрит- қысқа тарамдалған өсінділер, имнульсті клетка денесіне жеткізіп отырады.
Аксон- ұзыннан
тарамдалған өсінділер, импульсті клетка денесінен шығарып отырады.
Слайд 6Жүйке жүйесі ақ және сұр заттардан құралады. Сұр заты жүйке
жасушалары денелерінің шоғырлануынан пайда болса, ақ заттары жүйке талшықтарының тораптануынан
пайда болды.
Слайд 7Нерв дегеніміз- сырт жағы ақ қабықшамен жабылған нерв талшықтарының будасы.
Нервтер
атқаратын қызметіне қарай 3 түрге бөлінеді:
1. Егер нерв тек қана
козғалтқыш клеткасының нерв талшықтарынан түзілсе, оны “қозғалтқыш ” немесе “орталықтан тепкіш” нерв деп атайды.2. Егер нерв құрамы сезімтал нерв талшықтарынан түзілсе, оны “сезімтал” немесе “орталыққа тепкіш” нерв деп аталады.
3. Егер нерв тер құрамына әрі қозғалтқыш әрі сезімтал нерв талшықтары кіретін болса оларды “аралас” нервтер деп атайды.
Слайд 9Нерв клеткалары бір-бірімен жалғасып нейрондар тізбегін құрайды құрайды және де
бір клетканың екінші клеткамен байланысқан жерін синапс деп атаймыз. Нейрон
бойында нерв қозуы клетканың дендринт- дене аксон бағыты бойынша жүреді.
Слайд 10Жұлын
Омыртқа өзегінің ішінде жатады. Ұзындығы ересектерде 45 см, ені 1.5
см Салмағы 80 г. Ауыз омыртқасының тұсында сопақша миға жалғасады.
Төменгі жағынан соңғы жіпшесі арқылы құйымшақ омыртқасына бекиді.
Слайд 11Жұлынның көлденең қимасын қарағанда жұлынның ақ және сұр заттардан тұратынын
көреміз. Ақ заты сұр затын қоршап орналасады. Оның сұр заты
көбелекке пішініне келеді. Сұр затының шығынқы жерін мүйіздері деп атаймыз. Алдыңғы мүйіз, артқы мүйіз, бүйір мүйіздері бар. Бүйір мүйіз тек көкірек сегметтерде ғана кездеседі. Алдыңғы мүіздері қозғалтқыш , артқы мүйіздері сезгіш рефлекторлық, бүйір мүйіздері вегетативті қызмет атқарады.
Слайд 12Жұлын бетіндегі сайлар арқылы 3 бағанағы бөлінеді. Алдыңғы баған- алдыңғы
орталық саймен алдыңғы бүйір сайының аралығында, бүйір бағаны- алдыңғы бүйір
сайы мен артқы бүйір сайының аралығында, ал артқы баған- артқы бүйір сайы мен артқы орталық сайдың арасында орналасыды.
Слайд 13Жұлынды қоректендіретін артериялар:
Қабырға аралық
Бел артериялары
Жұлынның көкірек
сегменттерінетарамдалады
Бел, сегізкөз, құйымшақ
сегменттеріне таралады
Слайд 16
Ми бөліктерінің дамуына байланысты көпіршектірінің қуысы да өзгереді. Көпіршіктерінің
қуысында қарыншалар пайда болады. 3 қарынша бар:
Алдыңғы ми көпіршіктерінің қуысынан
2 ми сыңарларының ішінде жатқан екі бүйір қарыншалары пайда болса,Аралық мида үшінші қарыншалары пайда болады, ал ортаңғы мидың қуысы жіңішке түтік тәрізді боландықтан оны су өткізгіш деп атаймыз.Ол жоғарғы жағынан үшінші қарыншамен, төменгі жағынан төртінші қарыншамен байланысып жатыр. Төртінші қарынша – артқы ми қуысында пайда болады.
Слайд 18Ұрықтың бес айлық мерзімінде ми сыңарларының беттерінде сайлар пайда болады.
Оларға орталық –Роланд, бүйір- Силвьвев, және төбе-шүйде сайлары жатады.
Слайд 21Сопақша ми
Жұлынның тікелей жалғасы, жұлын бетімен өтетін сайлар, сопақша ми
бетіне жалғасып, оның ақ затын алдыңғы, ортаңғы және артқы 3
жұп бағандарға бөлінеді. Бүкіл ішкі ағзаларды жүйкелендіріп, тыныс алу асқорыту, жүрек, жүрек соғу жұмыстарын реттеп отырады. Сопақша ми рефлекторлы және өткізгіштік қызмет атқарады.
Слайд 22Көпір
Көпір сопақша мидың үстінде орналасқан жалпақ ақ дөңес. Жоғарғы жағынан
ми сабақшаларымен шектелген. Көпірдің артқы беті сопақша мимен бірге қиықша
ойысын түзуге қатысады. Тепе- теңдік орталығы бар, шайнау қызметіне де қатысады.
Слайд 23Мишық
Мишық
Мишық көпір мен сопақша мидың артқы жағында орналасқан. Ми сауытының
артқы ойысын толтырып жатады. Салмағы ересек адамда 120-150 г. Мишықтың
сыртқы жағында сұр заты және ішкі жағында ақ заты орналасқан. Мишықтың 3 аяқшасы бар. Мишықтың негізгі қызметі дененің қимыл- әрекетін рефлекторлы жолмен реттеп, тепе-теңдік жағдайды сақтап өткізгіштік қызметін атқарады.
Слайд 24Ортаңғы ми
Ортаңғы ми
Ортаңғы ми үлкен өзгерістерге ұшырамаған және көлемі де
кішірек болып келеді. Ортаңғы ми 2 сабақшасымен 4 төмпешіктен түзілген.
Оның жіңішке қуысын құбыр деп атайды. 4 төмпешік ортаңғы мидың артқы жағын түзеді. Ол ақ пластинкамен жабылып жатқан 4 төмпектен тұрады. Есту және көру аппараттарына жауап береді.
Слайд 25Аралық ми
Аралық ми
Улкен ми сыңарларының аралығында орналасқан, оған көру төмпегі
және төмпек аймақтар жатады. Аралық ми қуысын 3 қарынша деп
атайды. Оның екі бүйір және жоғарғы төменгі қабырғалары бар.
Слайд 26Аралық ми
Таламус
Эллипс тәрізді дене. Ол сұр түсті ішкі, сыртқы және
алдыңғы ядролардан түзелген. Бұл ядролардан ми сыңарларына серпін жеткізіледі.Сондықтан көру
төмпегінің қыртысасты орталығы деп атайды.Гипоталамус
Көру төмпегінің төменгі жағында, көру жүйкелерінің қиылысы мен үлкен ми аяқшаларының аралығында орналасқан аралық мидың бөлігі.
Гипофиз
Мидың астыңғы жағындағы ми қосымшасы болып саналады. Ол түрік ершігінің үстіңгі ойысында орналасқан ішкі секрециялық бездер қатарына жатады.
Слайд 27Алдыңғы ми
Алдыңғы ми
Екі ми сыңарларынан тұрады. Олардың әрқайсысы ми жабындысы,қыртысасты
түйіндер және бүйір қарыншалары жатады. Атқаратын қызметі ойлауға, сөйлеуге ,
ақпараттарды қабылдауға жауап береді.
Слайд 28 Ми қан тамырлары
Ішкі ұйқы артериясы
Омыртқа артериясы
Көру нервісінің айқасқан
Жерінде 2-ге бөлінеді
Алдыңғы
ортаңғы
Мидың ішкі бетін
қоректендіреді
Сыртқы бетін
қоректендіреді
алдыңғы
ортаңғы
Артқы ми
Артеряларынан
құралады
Слайд 295
Бас бөлімдерінің жалпы атқаратын қызметтері.
Маңдай бөлігі- ойлау, жазу, сөйлеу
қызметін атқарады.
Төбе бөлігі- алдыңғы жағы сезгіш қызметін, артқы жағы қозғалыс
қызметін атқарады.Шүйде – көру қызметін атқарады
Самай- есту және иіс қызметін атқарады.
Слайд 31Шеткі жүйке жүйесі
Жүйке жүйеснің шеткі бөліміне ми ме жұлыннан таралатын
жүйке жатады. Мидан 12 жұп, жұлыннан 31 жұп нерв тарайды.
Мойын- 8 жұп.
Көкірек-12 жұп.
Бел- 5 жұп.
Сегізкөз- 5 жұп
Құйымшақ- 1 жұп
Слайд 33Ми жүйкелері
І жұп- иіс сезу
ІІ жұп- көру
ІІІ жұп-
көз қимыл
IV жұп- шығыр
V жұп- үшкіл
VI жұп- әкеткіш
VII жұп-
бетVIII жұп- кіре беріс ұлу
IX жұп- тіл жұтқыншақ
X жұп- кезеген
XI жұп- қосымша
XII жұп – тіласты жүйкесі
Слайд 34Ми нервтері құрамы мен атқаратын қызметіне қарай 3-ке бөлінеді:
сезімтал
қозғалтқыш
аралас
(I,
II,III)
(III, IV,VI, XI, XII)
(V, VII, IX, X)
Слайд 37Арахноидит
Мидың және жұлынның жұмсақ қабықшасының қабынуы.
Ауру тұқым қуалау жолымен жылдам
дамиды.
Салдары:
Тұмау
Ревматизм
Хронический тонзиллит
Отит
Ми бассүйек соққысы
Слайд 38Невроз
Ұзақ және ауыр стресстік жағдайлардан туындайды.
Адамдардың стресске бейімділігі
Жылау
үрей
Қатты дыбыстарға
сезімталдығы
Ұйқының бұзылуы
Жүрек соғысының бұзылуы
Слайд 39Инсульт
Мидың қан айналымының және ми ткандерінің функцияларының бұзылуы
Салдары:
Гипертониялық ауру
Атеросклероз
Жүрек аурулары
Эмоциялық
және физикалық күш түсулері
Слайд 40Паралич
Салдары:
Қабыну процессі
Соққы
Жүйке жүйесіндегі ісік
Қан айналымның бұзылуы
Ми
мен жұлынның қозғалтқыш орталықтарының және де орталық және шеткі жүйке
жүйесінің зақымдалуы.
Слайд 41Пайдаланған әдебеттер:
М.М.Юсупова “Адам анатомиясының практикумы”, Алматы “Мектеп баспасы” 1984 ж.
( 173-216 б. )
М.Н.Нұрышев “Адам анатомиясы” Алматы “Мектеп баспасы” 2000
ж (115-130 б.)М.М. Курепина “Анатомия человека” Москва 1971 г. (78-81 б)
И.М. Туленбеков, Ф.А. Исмагулова “Анатомия, физиология и некоторые вопросы гигиены” Алма-Ата 1970 ж. (70-80 б)
А.Р.Рақышев. “Адам анатомиясы ”Алматы 2008 ж. (200-230 б)
