Слайд 1Ғылыми зерттеу жұмысы
Болашақтың -сарқылмас энергия көздері
9“А” класс оқушысы:
Амантаева Дилнара
Пән
мұғалімі:
А.Т.Лаубаева
Слайд 2Сарқылмайтын энергия көздері бар ма?
Гипотеза:
Дәстүрлі энергия көздері –қоршаған ортаға зиянды,әрі
шектеулі.
Балама энергия көздері-қоршаған ортаға қауіпсіз,шектеусіз, экологиялық таза және оны алу
жолдары қиын емес.
Слайд 3Зерттеу сұрақтары
Қазақстандағы пайдалы отын қоры шектеусіз бе?
Энергетикалық дағдарыс болуы мүмкін
бе?
Балама энергия көздері адамзат баласының барлық энергетикалық сұраныстарын қамтамасыз ете
ала ма?
Балама энергия көздерін электр және т.б энергия түрлеріне айналдыру мүмкіндігі бар ма?
Жоқтан энергия алуға бола ма?
Слайд 4Мен дәстүрлі энергия көздері туралы мәліметтермен таныса келе мынандай қорытындыға
келдім:
Дәстүрлі энергия көздерінің қоры шектеулі;ерте ме,кеш пе,ол таусылады
Ғалымдардың пайымдауынша мұнай
және газ қоры-80,көмірсутекті шикізат қоры-100 жылға жетерлік деп болжануда
Органикалық отындар қоры бітпеген күннің өзінде,олардан энергия алу технологиялары жаңартылмаса,онда жылулық ластану,қатты және сұйық калдықтардың бөлінуінен,қышқыл жаңбырлардың әсерінен ғаламдық экологиялық дағдарыс туады.Технологиялық жаңару энергияның қымбаттауына әкеледі
Сондықтан энергия-қат,әрі қымбат болса энергетикалық дағдарыс туындайды.Әрине энергия үнемделу керек,бірақ оның көзі де мол болу керек
Слайд 5Әлемдік энергия ресурстары қанша жылға жетуі мүмкін?
Слайд 6Әлемдік энергия ресурстары қанша жылға жетуі мүмкін?
Слайд 7Әлемдік энергия ресурстары қанша жылға жетуі мүмкін?
Слайд 8Балама энергия көздерінің көмегімен энергетикалық дағдарыстан шығуға бола ма?
Балама энергия
көздері
Таусылмайды
Экологиялық таза
Үнемді
Жердегі табиғи балама энергияның негізгі көзі-Күн.Ол таусылмайтын энергия қоры.Балама
энергия көздері жылу электр станциялары сияқты газдар немесе атом электр станциялары сияқты радиактивті қалдықтар шығармайтындықтан,экологиялық таза болып саналады.
Слайд 9Балама энергия көздері төмендегі категориялар бойынша бөлінеді
Жел энергиясы
Су энергиясы
Бұлардан алынатын
энергия тікелей су мельниц.несе олар су электр станцияларындағыдай электр тогоына
түрлендіріп алынады.
Энергияны электр тогына түрлендірудің екі түрі бар:
Электргенераторлар-механикалық энергияны электр энергиясына түрлендіреді;
Фотоэлементтер-Күн энергиясын электр энергиясына түрлендіреді;
Күн энергиясы
Биогаз
Слайд 10Күн энергиясы
Жердегі барлық тіршілік иелері күннен энергия алады.Күн адамның бір
жыл көлемінде жаққан энергиясынан 15000 есе көп энергия береді екен
Қазақстанның климаттық жағдайы күн энергиясын пайдалануда қолайлы болып табылады. Жыл сайын күннің түсу ұзақтығы 2200-3000 сағат болса, күн энергиясының көлденең жазықтыққа түсірген қуаты 1280-1869 кВт сағ/м² екен. Ал шілде айында 1м² келетін көлденең жазықтыққа түсіретін энергия бір күнде 6,4 тен 7,5 кВт-қа өседі. Ал энергетикалық есептеулерге жүгінсек, Күннің Жерге беретін энергиясы, барлық қор көздері беретін энергиядан 5000 есе асып түседі екен. Күн энергетикасының келешегі зор, экологиялық таза, қоры ешуақытта сарқылмайды, әрі арзан, тиімді. Күн батареялары қатты зат кремний материалынан жасалынады, бұл жер қойнауындағы оттегінен кейін екінші орындағы ең көп таралған элементтердің бірі болып табылады.
Слайд 11Күн энергиясы
Қазақстанның климаттық жағдайы күн энергиясын пайдалануда қолайлы болып табылады.
Жыл сайын күннің түсу ұзақтығы 2200-3000 сағат болса, күн энергиясының
көлденең жазықтыққа түсірген қуаты 1280-1869 кВт сағ/м² екен. Ал шілде айында 1м² келетін көлденең жазықтыққа түсіретін энергия бір күнде 6,4 тен 7,5 кВт-қа өседі. Ал энергетикалық есептеулерге жүгінсек, Күннің Жерге беретін энергиясы, барлық қор көздері беретін энергиядан 5000 есе асып түседі екен. Күн энергетикасының келешегі зор, экологиялық таза, қоры ешуақытта сарқылмайды, әрі арзан, тиімді. Күн батареялары қатты зат кремний материалынан жасалынады, бұл жер қойнауындағы оттегінен кейін екінші орындағы ең көп таралған элементтердің бірі болып табылады.
Фотоэлектрлік станциядағы 30 жылғы 1кг кремний өндіретін энергия, жылу электр станциясындағы 75 тонна мұнай жұмсап өндіретін энергиямен пара-пар. Сондықтан кремнийді 21 ғасырдың мұнайы деп атаса да болады. Күн батареяларының отыны тегін күн сәулесі болып табылады. Ал ерекшелік-
терін атасақ, бұл қолданылу мерзімінің ұзақтылығы (30 жыл және одан да көп), олар жөндеуді қажет етпейді, себебі оның механикалық детальдері қозғалмайды, экологиялық таза, жұмыс істеу барысында шуы да естілмейді.
Слайд 12Жел энергиясы
XX ғасырдың басында Н.Е.Жуковский жел двигателі
теориясының негізін қалады, осы теорияны негіздей отырып әлсіз желдің ырғағынан
жұмыс істелетін жоғары өнімді жетілдірілген желагрегаттардың конструкциялары жасалынды, Желдоңғалағының диаметрі үлкен болған сайын соққан желдің үлкен ағысын қамтиды және агрегат неғұрлым үлкен энергия өндіреді. Жел жылдамдығы 5м/с соққанда оның қалақшаларының жылдамдығы 14-16м/с дейін жетеді. Ал оның диаметрін үлкейте отырып 2000 кВт-қа шейін энергия алуға болады. Мысалы 40 метрлік жел двигателі 2000 кВт энергия өндіреді.
Слайд 13Биогаз
Биогаз өміріміздегі көптеген проблемаларды шеше алады: экологиялық, энергетикалық, агрохимиялық.
Мысалы далаға кететін қалдықтың қоршаған ортаға жағымсыз әсері зор-ақ. Ал
биогазды алудың экономикалық бағаланулары бүгінгі күні ақталуда. Биогазды жарықтандыруға, үй жылытуға, тамақ пісіру, транспорт, электрогенератордың роторларын қозғалту мақсатында қолданады. Ғалымдардың есептеуінше 1 м2 аумақты жылыту үшін жылына 45 м3 биогаз қажет, ал су жылыту үшін күніне 5-6 м3 биогаз керек. Бір тонна шөптен қырық пайыздық ылғалдықта 100 м3 биогаз алынады. Ал 1 тонна бидайдан осы ылғалдықта 15 м3 биогаз алуға болады. Көмірсутегі қорларының таусылу кезеңінде бұл күн, жел, биогаз энергиялары– құндылығы ерекше бізге табиғаттың берген сыйы десе де болады.
Слайд 14 Бұл көрсеткіште біз 2003, 2007 жылдағы альтернативті энергия көздерінің
сол жылдардағы қанша энергия өндіргені берілген.Clean Edge зерттеу компаниясы алдын-ала
болжам жасаған. Яғни, осы жасалған және қазіргі көрсеткіштерге сүйеніп, альтернативті энергия көздерінің осы қарқынмен дамығандағы көрсеткішті негізгі ала отырып, 2017 жылға дейін болжам жасалған. 2007 жылдан 2017 жылға дейін орташа есеппен альтернативті энергия көздерін өндіру 7 есе өседі деген болжам бар. Бұл көрсеткіштерге нақты қорытынды жасасақ, альтернативті энергия көздерінің даму тенденциясының көрсеткіші жылдан-жылға өсіп келе жатқанын көрдік. Тіпті, Австралия мемлекеті болашақта толықтай альтернативті энергия көздеріне көшуді жоспарлап отыр. Себебі, бұл мемлекеттің күн және жел энергетикасын табудағы потенциалы өте жоғары.
Слайд 15Тіпті, дамыған мемлекеттердің альтернативті энергия көздерінің болашағына сенгені соншалық, оларға
2011 жылы қомақты ақша түрінде инвестиция салынған. Яғни, бұл диаграмманы
нақтылай қорытындылай кетсек, альтернавтивті энергия көздерінің болашағына қазіргі тағда әлемнің дамыған мемлекеттері нақты сенімде отыр.
Слайд 16Лаборатория №2
Постройка системы солнечного обогрева.
Построили простейшую солнечную батарею у
себя на дачном участке.
Взяли черного цвета садовый шланг и свернули
его в кольцо, и положили его на солнце. Измерили температуру воды в место поступления в шланг и температуру вытекающей из шланга воды.
И так проделали три раза, изменяя радиус кольца, т.е. площадь освящения. Полученные данные изобразили в виде таблицы и графика
Слайд 18Лаборатория №3
Взяли черную бумагу, два уличных термометра, стиплер, алюминиевую фольгу,
100-ваттную лампу
Сәулелену
Сложили из черной бумаги пакетик, и вложили в
него градусник. Положили второй термометр в пакетик из фольги Включили лампу на 15 минут, регулярно сравнивая показания термометров. Результаты поместили в таблицу и получили график.
Слайд 20Бұл зерттеу жұмысындағы айтылғандарды негізге ала отырып мен мынандай қорытынды
жасадым:
Табиғатта сарқылмайтын және таусылмайтын қауіпсіз баламалы энергия көздері бар ;
Баламалы
энергия көздері – болашақ энергиясы,сондықтан кең көлемде қолданыс табуы тиіс
Балама энергия көздерін дамыту проблемасына арналған EXPO халықаралық көрмесі 2017 жылы Астана қаласында өтеді деп жоспарланып отыр.Көрменің тақырыбы“Болашақ энергиясы”энергияны үнемдейтін әлемдік технологияларды дамытуға,судың,күннің,желдің,мұхиттың т.б энергия көздерін пайдаланатын жаңа технологияларды жасауға үлкен үлес қосады деп күтілуде.
Слайд 21Назар қойып
қарағандарыңызға
рахмет!!!
www.ZHARAR.com