Антика дүниесінің мәдениеті

Рим мәдениетінің әлемдік өркениетте алатын орны ерекше. “Антик-(көне, ежелгі)” деген

ұғым. Қайта өрлеу дәуірінде дүниеге келген, бұл терминді итальян ойшыл-гуманистері грек-рим мәдениетіне байланысты қолданған. Бұл атаудың түп төркіні “ежелгі”, “көне”, “қадым заман” мағынасын беретін “антиквус”деген латын сөзінен шыққан. Көне мемлекеттердің мол, мәдени мұрасы Еуропаның барлық халықтары өнерінің, көркем әдебиетінің, философиясының, театрының және т.б. дамуына, саяси және құқықтық көзқарастарының қалыптасуына елеулі ықпал жасады. Өмір шындығын нақты бейнелеп, көркемдік пен қарапайымдылық, шыншылдық пен шеберлік қасиеттерімен белгілі болған грек және рим сәулетшілерінің, мүсіншілерінің және кескіндемешілерінің даңқты мәдени туындылары-көне заман тарихы ұғымызды кеңейтіп қана қоймай, мәдениеттің асқақ үлгісі ретінде күні бүгінге дейін өз мәнін жоймай отыр.

жетпес мәдени құндылықтарымен ерекшеленеді. Сондықтан да болар, ғалымдар көне мәдениеттің ішінде,

әсіресе, грек мәдениетіне ерекше мән береді. Өйткені ежелгі Грекияның әдебиеті, өнері, философиясы және т.б. ғасырлар бойы Еуропаның барлық елдерінің ақындарына, мүсіншілеріне, суретшілеріне, жазушыларына, композиторларына сарқылмас шалқар шабыт береді. Шындығын айтсақ, біздің дүниежүзілік мәдениетпен таныстығымыздың өзі де гректердің таңқаларлық мәдени қазынасы мен ұшқыр ақыл-ойынан танысудан басталады. Мұндай ақыл-ой даналығы рухани және саяси әлеуметтік өмірдің барлық салаларында-поэзияда, саясатта, ғылымда құқықта, кескіндеме, сәулет, мүсін және т.б өнер салаларында кеңінен көрініс тапты. Көне мәдениеттің жарқын беттері, Эсхил, Софокл, Еврипид, Геродот,Фукидид, Демокрит, Платон, Аристотель сияқты ұлылармен есімімен тығыз байланысты болды.

мәдениеттерінің б.з.д. XII - I ғғ. қамтитын дәстүрлерінің, құндылықтарының, идеяларының,

өнерінің, мұраттарының тұтас жүйесі. Антикалық мәдениет адамзат өркениетгілігінің ең басты ошақтарының бірі деп есептелінеді. Ол еуропалық мәдениеттің архетипіне жатады. Зерттеушілер Антикалық мәдениеттің архаикалық, классикалық, эллинистік және римдік кезеңдерін атап өтеді. Антикалық мәдениеттің ақыры - 476 жыл. Батыс Рим империясының құлауы. Антикалық мәдениетте казіргі білімнің, философияның, әдебиеттің, құқықтың, жалФпы кітап мәдениетінің іргетасы қаланады.

Колизей — самый большой амфитеатр Древнего Рима, символ императорского могущества. Расположен в Риме. Вмещал около 50000 зрителей

деп аталатын ежелгі «Көне», «қадым заман» мәдениетінің негізін қалаушылар Мәдениет

тарихының қай кезеңін алсақ та, Грекияның көне мәдениетінің тамыры тереңде жатыр, Бұл мәдениеттің ашылуы — археологияның ең
• І-ші кезең — ерте Минос
• ІІ-ші кезең — орта Минос
• ІІІ-ші кезең — кейінгі Минос Суреттердің сюжеті де сан-алуан болып келеді. Крит кескіндемесінің тағы бір таңдаулы туындыларының Критте патша өкіметінің ерекше түрі — Крит тұрғындары теңізбен үнемі қарым-қатынаста болғандықтан Крит дәуірі мәдениетінің ең гүлденген кезеңі Тарихтың атасы Геродоттың деректеріне сенетін болсақ, Крит дәуірінен кейін грек өркениеті — Шлиман тапқан алтын қазына — Гомер Микены өркениетінің гүлденген кезеңі б.з.д. XV-XІІІ Микены қорғанына кіретін орталық дарбаза ірі

кезеңі ұлы Гомерлік кезеңнің ІX-VІІІ ғ-да рулық құрылыстың Ол бойынша: мына жарық

дүниені Олимп Грек ақындары, философтары, тарихшылары, мүсіншілері мен Гомер дәуірінен бізге келіп жеткен мәдени Археологиялық қазба жұмыстарының нәтижесінде Дипилон зиратынан Бұл кезеңнің мүсін өнеріне тән нәрсе Гомер дәуірінде жазу болған жоқ, гректің Негізінен, Гомер дәуірінде мәдениет құлдырау, тоқырау

архаикалық кезеңі б.з.д VІІІ— Дәуір басында-ақ, әсіресе материалдық мәдениет қаулап Архаикалық дәуірде

рулық құрылыстың түкпілікті ыдырауына Ежелгі Шығыс елдері сияқты, грек дінінде Ежелгі Грекияның басты құдайларының бірі — Грекияда құдайлар мен адамдардың некесінен пайда Құлиеленуші полистердің өсуі монументтік сәулет өнерінің Грекияда мүсін өнері сәулет өнерімен біте V ғ. ортасына қарай Афины қаласы Периклдің қолында шексіз билік болғанымен, ол Шындығында да ежелгі грек жұртының мүсіншілері Антикалық сәулет өнерінің шыңы — ежелгі Грек халқының сәулетшілік өнері мен мүсін

жылдар) ежелгі Архаикалық дәуірде әдебиет саласында лирикалық жанр Бүл трагедиялар грек театрларының

басты қойылымдары болды