Қазақстан Республикасының ұлттық валютасы – Теңге КРАВЦОВА КАРИНА ТОП:18-14

келді. Теңгенің тарихы ҚР Президентінің 1993 жылдың 12 қарашасында қол

қойған «Қазақстан Республикасының ұлттық валютасын енгізу туралы» Заңынан бастау алды. Теңгенің авторлары дизайнерші  Тимур Сүлейменов, қылқалам шеберлері Қайролла Ғабжалилов, Меңдібай  Әлин мен Ағымсалы Дүзелханов. Алғашқы теңгенi «Harrison&Sons» компаниясы Англияда басып шығарды.  Ең бірінші бағамы 1 АҚШ долларына 4,75 теңге болды. Әр теңге 500 рубльге (СССР) ауыстырылды. 

еді. Қарашаның 13-і барлық газеттер жаңа валютаның суреттерін берді. Ал

қарашаның 15-інен 20-сына дейінгі уақыт сомды теңгеге ауыстыру үшін берілді. Тура алты күнде халық қолдағы ақшасын тәуелсіз елдің валютасына айырбастауы керек еді. Бес жүз сом бір теңгеге ауыстырылды. Ағартушы Әл-Фараби, күйші Сүйінбай, ғалым Шоқан Уәлиханов, ақын Абай, Әбілқайыр хан бейнеленген теңге халықтың арасына ене берді.

кейін осы қағаз тиындар айналымнан алынып тасталынып, олардың орнына монета

нысанындағы тиындар айналымға жіберілді.

монета Өскемендегі  монета сарайында дайындалынып шығарылады.
Эмиссиялық банктің басты міндеті айналысқа

қажетті ақша мөлшерін шығару және артық мөлшерін айналыстан алу. Әрине, ақшаны айналысқа қажетті мөлшерден артық шығару оның құнсыздануына жол береді.

және банкноталар
Банкноталар: 200, 500, 1000, 2000, 5000, 10000,20000 теңге

тиын) мынадай номиналдардан тұрды:
1, 3, 5, 10, 20, 50 және

100 теңгелік банкноттар
1, 3, 5, 10, 20 теңгелік монеталар,
1, 3, 5, 10, 20 және 50 тиындық монеталар (бастапқыда қағаздан жасалған).
Кейіннен айналысқа:
1994 жылы 1993 жылғы үлгідегі номиналы 200 теңгелік және 1994 жылғы үлгідегі 500 теңгелік банкноттар;
1995 жылы 1994 жылғы үлгідегі номиналы 1000 теңгелік банкноттар;
1996 жылы 1996 жылғы үлгідегі номиналы 2000 теңгелік банкноттар;
1997 жылы номиналы 1, 5, 10, 20, 50 теңгелік монеталар (жаңа дизайны);
1999 жылы 1998 жылғы үлгідегі номиналы 5000 теңгелік банкноттар;
2000 жылы 1999 жылғы үлгідегі номиналы 200 және 500 теңгелік банкноттар (дизайны өзгертілген),

(дизайны өзгертілген);
2001 жылғы үлгідегі номиналы 100 теңгелік банкноттар (дизайны ішінара

өзгертілген);
Қазақстан Республикасы тәуелсіздігінің 10 жылдығына арналған 2001 жылғы үлгідегі 5000 теңгелік мерейтойлық банкноттар;
2001 жылғы үлгідегі 5000 теңгелік банкноттар (дизайны ішінара өзгертілген).
2002 жылы:
2003 жылғы үлгідегі номиналы 100 теңгелік банкноттар;
1999 жылғы үлгідегі номиналы 200 және 500 теңгелік банкноттар (дизайны ішінара өзгертілген) шығарылды.
2003 жылы:
2003 жылғы үлгідегі номиналы 10 000 теңгелік банкноттар.
2006 жылы:
200, 500, 1000, 2000, 5000 және 10000 теңгелік банкноттар (мүлде жаңа дизайн).
2015 ЖЫЛЫ: 2015 жылдың 30 қарашасында Банк 20 000 теңгеге банкнотты шығару туралы жариялады.

және ескерткіш теңгелер оларда белгіленген құнға сәйкес төлем қабілетіне ие

, бірақ олар негізінен мәдени — ағарту мақсатында шығарылған . Әдеттегідей , олар қатаң шектеулі таралыммен шығарылады және Қазақстан Республикасының аумағында және шет елдерде коллекциялық құнымен сатуға арналған. Ескерткіш монеталар 999/1000 сынамды алтыннан жасалған, массасы — 1000 грамм, диаметрі — 100 mm., «proof» сапасымен жасалған.

шығатын болды. Бұл 1995 жылдың мамыр айы еді. Тұңғыш банкнот

фабрикасын Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың өзі ашты. Теңге туралы ой толғаған Елбасы кейінірек ақшаны дайындау барысында түрлі жайттар орын алғанын айтты. Күллі қазақтың мақтанышына айналған теңгенің тұңғыш келбеті мұражайларда тұр осы күнде. Оларда Әл-Фараби, Сүйінбай, Құрманғазы, Шоқан, Абай және Әбілхайыр мен Абылай хандардың суреті болған. 90-шы жылдары біздің теңге дизайны жағынан ТМД-дағы ең көрікті ақша болып танылды.

инвестициялау және жинақталған ақша қаражаты объектісі болып табылатын, қымбат металдан

дайындалып жасалады. Ол – алтын мен күмістен жасалған «құйма» монеталар. Инвестициялық монеталардың бағамы биржадағы қымбат металдардың құнына негізделіп, күнделікті анықталады.

Коллекциялық монеталар – коллекциялау және жинақталған ақша қаражаты объектісі болып табылатын, қымбат металдан және қымбат емес металдан шектеулі тиражбен дайындалған мерейтойлық, ескерткіш және арнайы соғылған монеталарды айтамыз.

Айналыста жүретін монеталар – қымбат емес металдан дайындалған және қолма-қол айналысына арналған монета. Күнделікті тіршілкте қолданып, жұмсап жүрген монеталар мен теңгелер.

Омар , Ғалымжанов Тимур
Әлибек Әлин, Тимур Меңдібай, Касенов Аян

Абылай-хан
20- Суюнбай,
50- Абай
100- Абылай-хан

500 руб.(СССР)

1$=10,47 тг
1 тг = 100 руб.(СССР)

1$=3,25 тг
1 тг =

250 руб.(СССР)