3 т.г. да н.э.
Палеаліт
100 т – 10 т.г.
да н.э.Мезаліт
9 - 5 т.г. да н.э.
Неаліт
4 – 3 т.г. да н.э.
Бронзавы век 2 - пач.1 тыс. да н.э.
Жалезны век пач.1 тыс да н.э.- 5 ст. н.э.
Разделы презентаций
- Разное
- Английский язык
- Астрономия
- Алгебра
- Биология
- География
- Геометрия
- Детские презентации
- Информатика
- История
- Литература
- Математика
- Медицина
- Менеджмент
- Музыка
- МХК
- Немецкий язык
- ОБЖ
- Обществознание
- Окружающий мир
- Педагогика
- Русский язык
- Технология
- Физика
- Философия
- Химия
- Шаблоны, картинки для презентаций
- Экология
- Экономика
- Юриспруденция
Беларусь у старажытны перыяд
Содержание
- 1. Беларусь у старажытны перыяд
- 2. Археалагічная перыядызацыя першабытнага грамадства на тэрыторыі БеларусіКаменны
- 3. Асноўныя рысы і асаблівасці першабытнасціСкладае 99,9% усяго
- 4. ПАЛЕАЛІТЧалавек з’явіўся на тэр. Беларусі ≈100 тыс.
- 5. Неандэртальцы:- жылі першабытнымстаткам, -займаліся паляваннем і збіральніцтвам,-
- 6. Найбольш раннія датаваныя стаянкі людзей на тэрыторыі
- 7. Стаянкі Юравічы і Бердыж Юравічы
- 8. Прылады працы з стаянак ЮравічыІ Бердыж Прылады
- 9. Пацяпленне, фарміраванне сучаснага ландшафта і воднай сістэмы.Канчатковае
- 10. Н Е А Л І Т Пацяпленне,
- 11. Краснасельскія шахты па здабычы крэменю
- 12. Слайд 12
- 13. Археалагічныя культуры неалітаНарвенскаяВерхне-дняпроўскаяДнепра-данецкаяНеманская
- 14. 2. Бронзавы век: рассяленне індаеўрапейцаў, балты на тэрыторыі Беларусі.
- 15. На тэр. Беларусі носіць умоўны характар,
- 16. Індаеўрапейцы (V-IV тыс. да н.э.) (версіі паходжання)Анаталійская
- 17. Слайд 17
- 18. У час першага вялікага перасялення народаў (ІІІ-ІІ
- 19. Дзяленне індаеўрапейскай супольнасці
- 20. Слайд 20
- 21. Рассяленне балтаў у Еўропе
- 22. БалтыВялі аседлы лад жыццяСяліліся ва ўмацаваных гарадзішчах
- 23. Слайд 23
- 24. 3. Жалезны век: славянскі этап засялення Беларусі.
- 25. Здабыча жалезнай руды і выплаўка ў печах-домніцах
- 26. Слайд 26
- 27. Археалагічныя культуры ў Беларусі ў к. І тыс. да н.э – пач. н.э.
- 28. “Другое вялікае перасяленне народаў” (1 пал. І
- 29. Верагодная прарадзіма славян Цэнтральная Еўропа, прасторы паміж
- 30. У сяр. ІІ тыс. да н.э.
- 31. У эпоху “вялікага перасялення народаў” славян пачалі
- 32. Славяне засялялі тэрыторыю Беларусі з поўдня і
- 33. Такіх саюзаў на тэрыторыі Беларусі было тры:
- 34. Слайд 34
- 35. Беларускія землі ў раннім сярэднявеччы (VIII – перш. пал. XIII стст.)
- 36. 1. Фарміраванне раннефеадальных дзяржаўных утварэнняў усходніх славян.
- 37. Слайд 37
- 38. Гісторыя беларускіхземляў звязана з раннефеадальным дзяржаўным утварэннем
- 39. Кіеўская Русь узнікла ў выніку аб’яднання палітычных саюзаў плямён з цэнтрамі у Кіеве і ў Ноўгарадзе
- 40. Канцэпцыі станаўлення дзяржаўнасці усходніх славянНарманская (2.п ХVІІІ
- 41. Першым летапісным варажскім князем, які паклаў пачатак
- 42. Тэрмін «Русь» паходзіць ад скандынаўскага «весляры» і
- 43. Кіеўская Русь не была цэласнай дзяржавай, у
- 44. Спробу аб’яднаць дзяржаву зрабіў князь Уладзімір (978-1015),
- 45. У 1097 г. на з’ездзе ў Любечы
- 46. 2. Першыя княствы на тэрыторыі Беларусі
- 47. На аснове племянного княжання крывічоў-палачан склалася буйное
- 48. Полацк у ХІ ст.
- 49. Полацк у ХІІ-ХІІІ стст. Рэканструкцыя
- 50. Полацк супернічаў з Ноўгарадам за кантроль над
- 51. Першым летапісным князем Полацка быў Рагвалод
- 52. ХІ ст. час праўлення Брачыслава (1003-1044) і
- 53. Помнік Усяславу Чарадзею ў Полацку
- 54. Бітва на рацэ Нямізе 3 сакавіка 1067
- 55. К А Р Т А П О
- 56. Тураўскае княстваУтварылася на землях дрыгавічоў у басейне
- 57. Тураў быў падпарадкаваны Кіеву, у ім княжыў
- 58. Тураў
- 59. Барацьба з іншаземнымі захопнікаміЗ п. ХІІІ ст.
- 60. Паўднёвабеларускія землі сутыкнуліся з мангола-татарамі, якія ў
- 61. 3. Сацыяльна-эканамічнае развіццё беларускіх зямель ў ІХ-ХІІІ стст.
- 62. Сацыяльна-эканамічныя адносіны на беларускіх землях у ІХ-ХІІІ
- 63. Феадалізмтып грамадскіх адносін, заснаваных на прыватнай уласнасці
- 64. Шляхі фарміравання феадальнага саслоўяНапачатку ўся зямля належала
- 65. Формы землеўладанняВотчыннае – права перадаваць зямлю ў
- 66. Сельская гаспадаркаНекалькі суседніх сем’яў складалі сяло ці
- 67. Формы феадальнай залежнасці сялянЛюдзі – свабодныя
- 68. Формы феадальнай рэнтыАдзінкай феадальнага падаткаабкладання быў “дым”
- 69. Гарадская гаспадаркаРамяство і гандаль аддяляюцца ад сельскай
- 70. Шляхі ўзнікнення гарадоўНа працягу X – XIII
- 71. Структура горадаДзяцінец – умацаваны цэнтр горада, дзе
- 72. 1 - пасадскія паселішчы XII-XIII стст., 2
- 73. 4. Культура беларускіх зямель ІХ-ХІІІ стст.
- 74. Тураўскае евангелле ХІ ст.Хрысціянства прыходзіць на ўсходнеславянскія
- 75. Узніклі першыя літаратурныя жанры:Агіяграфія – жыціі святыхЛетапісы – гістарычныя аповяды
- 76. Сафійскі сабор у Полацку, ХІ ст. макет-рэканструкцыя
- 77. фрагменты слупоў ХІ ст.
- 78. Ацалелыя усходнія абсіды пабудовы ХІ ст.
- 79. Спаса-Прэабражэнская царква Полацкага Спаса-Еўфрасінеўскага манастыра, ХІІ ст.Макет-рэканструкцыя В.В. Ракіцкага
- 80. Спаса-Прэабражэнская царква ў Полацку, сучасны выгляд
- 81. ФрэскіСпаса-Прэабражэнскай царквы
- 82. Слайд 82
- 83. Вялікі сабор Бельчыцкага манастыра (план)
- 84. Барысаглебская царкваБельчыцкагаманастыра, XII ст.(фота 1920-х гг.)
- 85. Барысаглебская (Каложская) царква
- 86. Слайд 86
- 87. Слайд 87
- 88. Ніжняя царква ў Гродне
- 89. Крыж Еўфрасінні Полацкай
- 90. Скачать презентанцию
Археалагічная перыядызацыя першабытнага грамадства на тэрыторыі БеларусіКаменны век 100 - 3 т.г. да н.э. Палеаліт 100 т – 10 т.г. да н.э.Мезаліт 9 - 5 т.г. да н.э. Неаліт 4 –
Слайды и текст этой презентации
Слайд 2Археалагічная перыядызацыя першабытнага грамадства на тэрыторыі Беларусі
Каменны век 100 -
3 т.г. да н.э.
да н.э.
Слайд 3Асноўныя рысы і асаблівасці першабытнасці
Складае 99,9% усяго часу існавання чалавека
на зямлі.
З’яўляецца агульным этапам у гісторыі чалавецтва
Фарміруюцца сучасны чалавек, яго
сацыяльныя адносіны, зараджаецца і развіваецца яго культура.Пануе грамадская ўласнасць на сродкі вытворчасці, адсутнічае сацыяльнае расслаенне.
Слайд 4ПАЛЕАЛІТ
Чалавек з’явіўся на тэр. Беларусі ≈100 тыс. г. таму назад,
у сярэднім палеаліце (эпоха мусцье). Найбольш старажытныя прылады працы былі
знойдзены каля вв. Свяцілавічы, Падлужжа, Абідавічы на Падняпроўі.Абідавічы
Свяцілавічы
Падлужжа
Ледавік
Слайд 5Неандэртальцы:
- жылі першабытным
статкам,
-займаліся паляваннем і
збіральніцтвам,
- карысталіся груба
апрацаванымі прыладамі
з крэмню: рубіламі, скрэбламі.
- умелі штучна здабываць
і падтрымліваць агонь,
-
выраблялі вопраткуса скур пушных звяроў.
Слайд 6Найбольш раннія датаваныя стаянкі людзей на тэрыторыі Беларусі былі знойдзены
каля в. Юравічы (26 тыс. да н.э.) і в. Бердыж
(24 тыс. да н.э.) (верхні палеаліт).На тэр. Беларусі ў гэты час ужо прыйшоў чалавек сучаснага тыпу – краманьёнец.
Бердыж
Юравічы
Слайд 8Прылады працы з стаянак Юравічы
І Бердыж
Прылады працы краманьёнцаў
Краманьёнцы:
жылі раннеродавай
мацярынскай абшчынай пераважна на берагах рэк,
карысталіся каменнымі груба апрацаванымі
прыладамі працы
Слайд 9Пацяпленне, фарміраванне сучаснага ландшафта і воднай сістэмы.
Канчатковае засяленне чалавекам тэрыторыі
Беларусі (каля 120 стаянак, насельніцтва 4-6 тыс. чалавек).
Асноўныя заняткі –
паляванне, рыбалоўства, збіральніцтва.Вынайдзены лук і стрэлы з крамянёвымі наканечнікамі.
Прыручана першая жывёла – сабака.
З’яўленне мікралітычных прылад працы
Выраб прылад з крэмню
МЕЗАЛІТ
Слайд 10Н Е А Л І Т
Пацяпленне, станаўленне сучаснага жывёльнага
свету.
Больш за 600 стаянак, насельніцтва ≈27-36 тыс. чал.
Новыя метады апрацоўкі
каменя – свідраванне, піленне, шліфаванне.Здабыча крэмня шахтным спосабам (пас. Краснасельскі, Ваўкав. р-н).
Першыя рамёствы – ткацкае і ганчарнае.
“Неалітычная рэвалюцыя” – пераход ад прысвойваючай гаспадаркі да вытворчай.
Родавая мацярынская абшчына.
Асаблівасці керамікі ў розных рэгіёнах.
Слайд 15 На тэр. Беларусі носіць умоўны характар, бо няма радовішчаў
медзі і волава.
Вырабы з бронзы з Прыкарпацця і Каўказа.
Матычнае земляробства
і жывёлагадоўля.Медныя і бронзавыя прылады працы.
Новы этап этнічнай гісторыі – на тэрыторыю Беларусі прыходзяць першыя індаеўрапейцы – балты.
Слайд 16Індаеўрапейцы (V-IV тыс. да н.э.)
(версіі паходжання)
Анаталійская гіпотэза – тэр. сучаснай
Турцыі
Курганная гіпотэза – волжскія і прычарнаморскія стэпы
Армянская гіпотэза – Армянскае
нагор’е
Слайд 18У час першага вялікага перасялення народаў (ІІІ-ІІ тыс. да н.э.)
індаеўрапейцы
з Каўказа і Прычарнаморскіх стэпаў прыходзяць у Заходнюю, Цэнтральную і
Усходнюю Еўропу
Слайд 22Балты
Вялі аседлы лад жыцця
Сяліліся ва ўмацаваных гарадзішчах і неўмацаваных адкрытых
селішчах
Займаліся падсечна-агнявым і матычным земляробствам
Шырока займаліся жывёлагадоўляй (коні, каровы, козы).
Жылі
патрыярхальнай сям’ёйПачынаецца сацыяльнае расслаенне
Пакінулі на тэр. Беларусі большасць гідранімікі.
Слайд 25Здабыча жалезнай руды і выплаўка ў печах-домніцах крычнага жалеза, з
якога выкоўвалі прылады працы.
Ворыўнае земляробства, рала з жалезным наканечнікам.
Трансфармацыя
родавай абшчыны ў суседска-родавую на чале з выбарным саветам старэйшын.Удасканаленне прылад працы, з’яўлення лішкаў прадуктаў, узнікнення маёмаснай няроўнасці.
Умацаваныя пасяленні – гарадзішчы (у Беларусі каля 1000)
Слайд 28“Другое вялікае перасяленне народаў” (1 пал. І тыс. н.э.)
П Р
Ы Ч Ы Н Ы
націск з боку качавых ваяўнічых
плямён – готаў, гунаўРазвіццё вытворчасці і рост насельніцтва
Утварэнні першых раннесярэднявечных еўрапейскіх дзяржаў з іх агрэсіўнай палітыкай
Распад Рымскай імперыі, якая была пэўным гарантам геапалітычнай стабільнасці ў Еўропе
Слайд 29Верагодная прарадзіма славян
Цэнтральная Еўропа, прасторы паміж Эльбай, Одэрам і
Віслай
Балканскі паўвостраў
Поўдзень Беларусі і тэрыторыя Украіны
Слайд 30 У сяр. ІІ тыс. да н.э. выдзяляюцца з індаеўрапейскай
супольнасці.
У старажытных крыніцах называюцца “антамі”, “склавінамі”, “словенамі”, “венедамі”.
Характэрна кераміка
без арнамента.Тып жытла – паўзямлянкі з вогнішчам у дальні куце.
Станаўленне суседскай абшчыны і нуклеарнай сям’і.
Далейшае расслаенне грамадства, вылучэнне племянной знаці і князя.
Славяне
Слайд 31У эпоху “вялікага перасялення народаў” славян пачалі цясніць іншыя народы.
Частка славян засталася ў раёне прарадзімы, яны атрымалі назву “заходнія
славяне” (чэхі, палякі, славакі), частка пачала рухацца на поўдзень – “паўднёвыя славяне” (балгары, харваты, сербы, чарнагорцы), частка – на ўсход – “усходнія славяне” (беларусы, украінцы, рускія)
Слайд 32Славяне засялялі тэрыторыю Беларусі з поўдня і паўночнага усходу і
асіміліравалі мясцовае балцкае насельніцтва.
У 2 пал. І тыс. асобныя
славянскія плямёны аб’ядноўваюцца ў буйныя племянныя саюзы, якія ў летапісах атрымалі назву “княжанні”, іх назвы ўзгадваюцца з 2 пал. ІХ ст.
Слайд 33Такіх саюзаў на тэрыторыі Беларусі было тры:
крывічы (Падзвінне, вярхоў’і
Дняпра і Волгі),
дрыгавічы (паміж Прыпяццю і Заходняй Дзвіною)
радзімічы (Пасожжа)
Слайд 38Гісторыя беларускіх
земляў звязана з
раннефеадальным
дзяржаўным
утварэннем
усходніх
славян ІХ-ХІІ
стст.
Кіеўская Русь,
якая склалася на
тэрыторыі,
прылягаючай да
воднага
шляху «з вараг у грэкі».
Слайд 39Кіеўская Русь узнікла ў выніку аб’яднання палітычных саюзаў плямён з
цэнтрамі у Кіеве і ў Ноўгарадзе
Слайд 40Канцэпцыі станаўлення дзяржаўнасці усходніх славян
Нарманская (2.п ХVІІІ ст.) – дзяржаўнасць
ус. славян звязана з прыходам варагаў (скандынаваў), якіх славяне запрашалі
на княжанне.Антынарманская – станаўленне дзяржаўнасці ёсць фактарам унутраннага жыцця славянскай супольнасці, а варагі сталі толькі адным з фактараў, паклаўшы пачатак княжацкай дынастыі.
Слайд 41Першым летапісным варажскім князем, які паклаў пачатак вялікакняскай дынастыі быў
Рурык (862-879), які стаў княжыць у Ноўгарадзе (верагодней усяго легендарная
фігура). Яго пераемнік Алег (879-912) у 882 г. заваёўвае Кіеў і пераносіць туды сталіцу.
Слайд 42Тэрмін «Русь» паходзіць ад скандынаўскага «весляры» і першапачаткова абазначаў вікінгаў,
якія гандлявалі і ваявалі на рэках Усходняй Еўропы. З цягам
часу так сталі называцца землі, якія яны кантралявалі. (раней за ўсё Кіеўская, Чарнігаўская і Пераяслаўская землі).
Слайд 43Кіеўская Русь не была цэласнай дзяржавай, у ёй не было
адзінай этнакультуры, а палітычнае аб’яднанне было нетрывалым і трымалася на
сіле зброі, або на пагадненнях. Асобныя княствы прызнавалі васальную залежнасць ад Кіева, плацілі яму даніну, але захоўвалі свае княжацкія дынастыі.
Слайд 44Спробу аб’яднаць дзяржаву зрабіў князь Уладзімір (978-1015), які ліквідаваў мясцовыя
княжанні і пасадзіў у палітычных цэнтрах сваіх сыноў, прыняў хрысціянства,
што садзейнічала ўмацаванню дзяржаўнай улады і тэрытарыяльнаму адзінству.Размова Уладзіміра з грэчаскім філософам аб хрысціянстве.
Радзівілаўскі летапіс, ХV ст.
Слайд 45У 1097 г. на з’ездзе ў Любечы сыны Яраслава Мудрага
замацоўваюць самастойнасць феадальных цэнтраў – “кожны трымае вотчыну сваю”. Пачынаецца
перыяд феадальнай раздробленасці.
Слайд 47На аснове племянного княжання крывічоў-палачан склалася буйное Полацкае княства –
самастойная моцная дзяржава на тэрыторыі Беларусі. 862 г. першая летапісная
згадка пра Полацк.
Слайд 50Полацк супернічаў з Ноўгарадам за кантроль над пачаткам шляху “з
вараг у грэкі”. Адносіны з Кіевам абмяжоўваліся сумеснымі ваеннымі паходамі
на Смаленск (882г.), Канстанцінопаль (907г.)
Слайд 51 Першым летапісным князем Полацка быў Рагвалод (970-980), які быў
забіты Уладзімірам. Княская дынастыя Рагвалодавічаў была адноўлена праз унука Рагвалода,
сына Рагнеды – Ізяслава (989-1001), які быў запрошаны на княжанне ў Полацк.Пячатка Ізяслава
Гравюры з Радзівілаўскага летапісу, ХV ст.
Слайд 52ХІ ст. час праўлення Брачыслава (1003-1044) і Усяслава (Чарадзея) (1044-1101).
Полацкая
дзяржава пачала сваё хуткае ўзвышэнне, тэрытарыяльны рост і дасягнула магутнасці
ў 2 п. ХІ ст.У 1021 годзе да Полацка адышлі гарады Віцебск і Усвяты, якія кантралявалі валокі на шляху «з вараг у грэкі».
Былі заснаваны гарады Браслаў, Кукенойс і Герцыке – форпасты Полацка на шляху да Балтыйскага мора.
Усяслаў змагаўся за першынства княства ў рэгіёне, ваяваў з братамі Яраславічамі, якія княжылі ў Кіеве і Ноўгарадзе.
Слайд 54Бітва на рацэ Нямізе 3 сакавіка 1067 г.
«…на Немиге снопы
стелют из голов, бьют цепами булатными, на току жизнь кладут,
веют душу из тела…» Слова аб палку Ігаравым.
Слайд 55К А Р Т А П О Л А Ц
К А Г А К Н Я С Т В
АУсяслаў падзяліў княства паміж сваімі 6 сынамі. У 2 п. ХІІ ст. Полацкая зямля складалася з удзельных княстваў: Віцебскага, Менскага, Заслаўскага, Лагойскага і інш.
Слайд 56Тураўскае княства
Утварылася на землях дрыгавічоў у басейне ракі Прыпяць, якая
была важным шляхом зносін Кіева з заходней Еўропай.
980 г.
- першая летапісная згадка аб Тураве ў сувязі з князем Турам, які таксама быў варажскага паходжання. 
Слайд 57Тураў быў падпарадкаваны Кіеву, у ім княжыў старэйшы сын Вялікага
князя Кіеўскага, які пасля займаў бацькаў прастол.
У ХІІ ст. Тураўская
зямля таксама была падзелена на удзелы – Тураўскі, Пінскі, Слуцкі і г.д., якія сталі трапляць пад уладу галіцка-валынскіх князёў. 
Слайд 59Барацьба з іншаземнымі захопнікамі
З п. ХІІІ ст. у Полацкай зямлі
з’яўляецца моцны вораг – ваенна-манаскія каталіцкія ордэны.
У 1201 годзе
была заснавана Рыга – крэпасць ордэна мечаносцаў для распаўсюджавання хрысціянства сярод балцкіх плямёнаў. У 1208 і 1209 гг. крыжакі захапілі полацкія гарады Кукенойс і Герцыке.
У 1237г. ствараецца Лівонскі ордэн.
Шэраг бітваў і дамоваў у сяр. ХІІІ ст. прыпынілі экспансію крыжакоў на ўсходнеславянскія землі.
Лядовае пабоішча. Мініяцюра
Ліцавога летапіснага зводу, сяр. XVI ст.
Слайд 60Паўднёвабеларускія землі сутыкнуліся з мангола-татарамі, якія ў 1238-1241 гг. ажыццявілі
захопніцкі паход у Еўропу. Былі разрабаваны і спалены Гомель, Мазыр,
Брэст. Але большасць тэрыторыі Беларусі пазбегла залежнасці ад Залатой Арды.
Слайд 62Сацыяльна-эканамічныя адносіны на беларускіх землях у ІХ-ХІІІ стст. характарызуюцца шматукладнасцю
– суіснаваннем элементаў абшчыннага, рабаўладальніцкага і феадальнага укладаў
Абшчынны: земляробчая суседская
абшчына (“верв”, “мір”) з элементамі прыватнай уласнасці і індывідуальнай гаспадаркі.Рабаўладальніцкі: ваеннапалонныя выкарыстоўваліся ў якасці працоўнай сілы
Слайд 63Феадалізм
тып грамадскіх адносін, заснаваных на прыватнай уласнасці на зямлю (феод)
і эксплуатацыі асабіста і пазямельна залежных ад феадала сялян. Феадальная
эксплуатацыя ажыццяўляецца шляхам прысваення феадалам працы сялян ў форме рэнты.
Слайд 64Шляхі фарміравання феадальнага саслоўя
Напачатку ўся зямля належала дзяржаве, распараджальнікам зямельнага
фонду быў князь.
Князь перадаваў права “кармлення” (збор даніны) з земляў
сваім дружыннікам за службу.Абшчынная вярхушка паступова ўзбагачалася і замацоўвала за сабой правы на зямлю.
Слайд 65Формы землеўладання
Вотчыннае – права перадаваць зямлю ў спадчыну, дзяліць, прадаваць
Памеснае
– права карыстацца зямлёй падчас службы князю.
Тыпы землеўладання
Княжацкае (даменнае) –
асабістыя ўладанні князяБаярскае – землі дружыннікаў і радавой знаці
Царкоўнае – землі дараваныя князем царкве.
Слайд 66Сельская гаспадарка
Некалькі суседніх сем’яў складалі сяло ці весь, з якіх
складалася абшчына (мір, верв). Цэнтр абшчыны – пагост.
Апрацоўка зямлі –
ворнае земляробства з папарнай сістэмай – двухполлем і трохполлем. Прылады працы – двухрогая ці шматрогая саха з жалезным наканечнікам і іншымі жалезнымі дэталямі.
Слайд 67Формы
феадальнай залежнасці сялян
Людзі – свабодныя сяляне (скарачаецца колькасць)
Смерды –
эканамічна залежныя сяляне
Закупы – часова залежныя, да моманту зварота “купы”
– займаныя грошы ці прадуктыРадовічы – часова залежныя, звязаныя з феадалам “рядам” – дагаворнымі абавязкамі.
Халопы, чэлядзь – хатнія рабы-палоннікі.
Слайд 68Формы феадальнай рэнты
Адзінкай феадальнага падаткаабкладання быў “дым” – асобная сялянская
гаспадарка.
Палюддзе – даніна сельскагаспадарчай прадукцыяй (дзякло, мезлева)
Паншчына – адпрацоўка на
зямлі феадала
Слайд 69Гарадская гаспадарка
Рамяство і гандаль аддяляюцца ад сельскай гаспадаркі
Каля 40 рамесных
спецыяльнасцяў – кавальства, ганчарства, апрацоўка скур, дрэваапрацоўка, ювелірная майстэрства і
інш.Для гандля ствараюцца спецыяльныя месцы – таргі, вядзецца ўнутраны і знешні гандаль
Эскпарт – футра, мёд, воск
Імпарт – віны, спецыі, фарбы, шкляны посуд, дарагія тканіны, упрыгожванні
Важнае значэнне мелі промыслы – рыбалоўства, бортніцтва, паляванне.
Слайд 70Шляхі ўзнікнення гарадоў
На працягу X – XIII стст. утварыліся асноўныя
беларускія старажытныя гарады.
Гарады ўзнікалі на месцы племянных цэнтраў (Полацк,
Тураў)Вырасталі з феадальнага замка ці сяла (Друцк, Слуцк)
Засноўваліся на новым месцы па волі князя (Віцебск, Браслаў).
Слайд 71Структура горада
Дзяцінец – умацаваны цэнтр горада, дзе знаходзілася рэзідэнцыя князя
ці яго намесніка.
Пасад – пасяленне рамеснікаў, гандляроў і іншых
гараджан. Часта таксама абносілі сценамі. Торг ці рынак –
грамадскі цэнтр горада
Слайд 721 - пасадскія паселішчы XII-XIII стст., 2 - павялічэнне тэрыторыі
пасада ў XIV-XV стст., 3 - валы, 4 - балота,
5 - вуліцы.План сярэднявечнага
Менска
Слайд 74Тураўскае евангелле
ХІ ст.
Хрысціянства прыходзіць на ўсходнеславянскія землі у к. Х
ст. з Візантыі. Распаўсюджванне новай рэлігіі ішло “зверху” – князь
Уладзімір стаў ініцыятарам яго прыняцця.У ІХ ст. балгарскія асветнікі Кірыл і Мяфодзій стварылі славянскую азбуку, што зрабіла магчымым пераклад кніг з грэчаскай мовы.
Слайд 79Спаса-Прэабражэнская царква
Полацкага Спаса-Еўфрасінеўскага манастыра, ХІІ ст.
Макет-рэканструкцыя
В.В. Ракіцкага
