Дәріс №2 Тақырыбы: Қозғыштықтың көрсеткіштері. Жүйке талшықтарының

өткізгіштігінің фармакологиялық түрде реттелуі (қозудың өтуіне тосқауыл жасау).
Дәріс жоспары:
1. Қозғыштықтың

өлшемдері (реобаза, әсердің пайдалы уақыт, хронаксия, аккомодация, лабилдік).
2. Жүйке талшықтарының құрылымдық және физиологиялық ерекшеліктері.
3. Жүйке талшықтарының бойымен қозудың өтуі.
4. Синапс, оның кұрылысы мен қызметтері.
5.Тұрақты токтың қозғыш тіндерге әсері.

реакциясын) тудыратын тітіркендіргіш күшінің ең аз мөлшерін айтады.
2. Реобаза –

қозу тудыратын токтың минималды күші (вольт).
3. Пайдалы уақыт – табалдырық күшпен әсер еткенде қозуды тудыратын ең аз уақыт.
4. Хронаксия – тінді қоздыратын екі реобазаға тең күш әсерінің ең қысқа уақыты.
5. Аккомодация – қозғыш тіннің ток күші үдеуіне бейімделуі.
6. Лабилдік – тітіркендіру жиілігіне сәйкес бір секунд ішінде пайда болатын қозудың ең жоғарғы (максималды) санын айтады.
- жүйке тіні: - 500-1000 имп/сек;
- абсолюттік рефрактерлік кезеңі – 1-2 мсек.
- бұлшықет: - 250-330 имп/сек;
- абсолюттік рефрактерлік кезеңі – 4-5 мсек
- синапс: - 100-125 имп/сек;
- абсолюттік рефрактерлік кезеңі – 8-10 мсек.

1909 ж.)





1 – реобаза;
2 – екі реобаза.
а – пайдалы уақыт;
б

– хронаксия.

Миелинді талшықтар бойымен қозу секірмелі, яғни сальтаторлы таралады.

з (para – жуық, bios – өмір) – бұл тітіркендіргіш

(химиялық зат) әсерінен, оның қозғыштығы мен лабилдігінің төмендеуі.
← Қалыпты жағдай.
Парабиоз кезеңдері:
1. Теңестіру кезеңі;
2. Парадоксалды кезеңі;
3. Тежелу кезеңі.

Толық парабиоз кезеңінде, яғни тітіркендіру аймағында қозудың жайылу үрдісі тарамай бір жерде тұрақталады («стационарлық қозу»).

қозуды (немесе серпіністі) жүйке талшықтарынан бұлшықетке немесе жүйке жасушасына өткізетін

құрылымдық ұласу.



Синапс құрылымы:
1. Пресинапстық мембрана;
2. Синапстық саңылау;
3. Постсинапстық мембрана.

синапс.
II. Әсер етуіне байланысты:
- қоздырушы;
- тежеуші.
III. Орналасуына байланысты:
- жүйке-ет (мионевралды);
-

нейронейроналды:
1) аксосомалы;
2) аксоаксоналды;
3) аксодендритті;
4) дендросомалы және т.б.

әсерлерінің заңдары
1. Тітіркендіру әсері тек қана ток тұйықталғанда және ажыратқанда

ғана байқалады.
2. Ток тұйықталғанда қозу катодта, ал ажыратқанда анодта пайда болады.
3. Тұйықталғандағы әсері ажыратқандағы әсерден жоғары келеді.

қозғыштық пен өткізгіштіктің үдеуі
Анэлектротон - бұл тұрақты ток әсерінен анодтың

астында пайда болатын қозғыштық пен өткізгіштіктің әлсіреуі

пайда болатын қозғыштық пен өткізгіштіктің төмендеуі.

Анодтық экзальтация - бұл тұрақты

токтың ұзақ әсерінен анодтың астында пайда болатын қозғыштық пен өткізгіштіктің жоғарлауы.