Kwalifikacje rynkowe a szkolnictwo branżowe

na zapotrzebowania nowoczesnej gospodarki opartej na wiedzy.

przygotowanie zmian programowych,

organizacyjnych i prawnych, służących poprawie jakości i efektywności kształcenia zawodowego - zwiększenie wpływu firm oraz organizacji zrzeszających przedsiębiorstwa na funkcjonowanie systemu kształcenia zawodowego – formowanie podstaw programowych, aktywny udział przemysłu w przygotowaniu programów nauczania, monitorowanie rynku pracy pod kątem potrzeb polityki edukacyjnej.

nowy model współpracy szkolnictwa zawodowego z gospodarką, w tym m.in. kształcenie połączone z praktyką zawodową u pracodawcy - zwiększenie jego skuteczności i  efektywności

zwiększenie wpływu pracodawców na funkcjonowanie kształcenia zawodowego, które powinno być realizowane nie tylko na poziomie centralnym, w ramach polityki oświatowej państwa, ale przede wszystkim na poziomie lokalnym, jako bezpośrednia współpraca szkoły z pracodawcami

promocja szkolnictwa branżowego wśród uczniów i ich rodziców

Cele wdrażanych zmian
w Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju

samorządy gospodarcze lub inne organizacje gospodarcze, stowarzyszenia lub samorządy zawodowe,

sektorowe rady do spraw kompetencji oraz Rada Programowa do spraw kompetencji, (…)

Organy administracji publicznej prowadzące szkoły i placówki współdziałają z podmiotami (…) w wykonywaniu zadań m.in.
w zakresie:
możliwości uzupełniania przez osoby dorosłe wykształcenia ogólnego, zdobywania lub zmiany kwalifikacji zawodowych i specjalistycznych,
dostosowania kierunków i treści kształcenia do wymogów rynku pracy,
przygotowania uczniów do wyboru zawodu i kierunku kształcenia,


(art. 1 i art. 3 ust. 1a ustawy - Prawo oświatowe z z dnia 14 grudnia 2016 r. (Dz. U. z 2019 r. poz. 1148 ze zm. )

szkołę ustala zawody, w których kształci szkoła, po:

1) uzyskaniu

opinii wojewódzkiej rady rynku pracy o zasadności kształcenia w danym zawodzie zgodnie z potrzebami rynku pracy, oraz

2) nawiązaniu współpracy odpowiednio z pracodawcą lub osobą prowadzącą indywidualne gospodarstwo rolne, których działalność jest związana z danym zawodem lub branżą, w ramach umowy, porozumienia lub ustaleń, o których mowa w art. 120a ust. 1, obejmujących co najmniej jeden cykl kształcenia
w danym zawodzie.

(art. 68 ust. 7 ustawy - Prawo oświatowe)

w ramach umowy lub porozumienia, w tym:

tworzenie klas patronackich
współpraca przy

opracowaniu programu nauczania zawodu
realizacja praktycznej nauki zawodu
wyposażenie warsztatów lub pracowni
organizacja egzaminów zawodowych
doskonalenie nauczycieli, w tym organizowanie szkoleń branżowych
realizacja doradztwa zawodowego i promocja kształcenia zawodowego

(art. 68 ust. 7c ustawy - Prawo oświatowe)

danym zawodzie nie jest wymagana w przypadku:
rozpoczynania kształcenia w

zawodzie o charakterze pomocniczym, jeżeli szkoła posiada opinię o zasadności kształcenia w zawodzie, dla którego w klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego, przewidziano zawód o charakterze pomocniczym;
2) organizowania w branżowej szkole I stopnia oddziału wyłącznie dla uczniów będących młodocianymi pracownikami.

7b. Uzyskanie ponownej opinii wojewódzkiej rady rynku pracy o zasadności kształcenia w danym zawodzie jest wymagane w przypadku gdy zawód ten nie jest wskazany przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania w prognozie,

7d. Przepisów ust. 7 pkt 2 i ust. 7c (nawiązania współpracy) nie stosuje się do branżowych szkół II stopnia.

(art. 68 ust. 7a,b,d ustawy - Prawo oświatowe)

W latach szkolnych 2019/2020–2021/2022 przepisu art. 68 ust. 7 pkt 2 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, nie stosuje się do szkół prowadzących kształcenie zawodowe, (…) w odniesieniu do zawodów, w których już prowadzą kształcenie.
(art. 98. ustawy z dnia 22 listopada 2018 r. o zmianie ustawy – Prawo oświatowe, ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 2245, ze zm.)

zawodowego odbywanego w formie nauki zawodu, kierujący
ich na dokształcanie

teoretyczne do branżowej szkoły I stopnia
ustala z dyrektorem szkoły:


Zakres kształcenia zawodowego zapewnionego przez szkołę
i pracodawcę wynikający z programu nauczania zawodu
Liczbę dni w tygodniu, w których zajęcia praktyczne odbywają się
u pracodawcy
Sposób monitorowania przez każdą ze stron realizacji programu nauczania zawodu

Ustalenia te stanowią załącznik do umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego odbywanego w formie nauki zawodu

(art. 120a ustawy - Prawo oświatowe)

oczekiwanych efektów kształcenia:
wiedzy + umiejętności zawodowych + kompetencji personalnych

i społecznych
niezbędnych dla zawodu lub kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie,
uwzględnianych w programach nauczania,
oraz kryteria weryfikacji tych efektów, umożliwiające ustalenie kryteriów ocen szkolnych i wymagań egzaminacyjnych,
a także warunki realizacji kształcenia w zawodzie, w tym wyposażenie i sprzęt niezbędne do realizacji tego kształcenia
oraz minimalną liczbę godzin kształcenia w zawodzie;

(Art. 4 pkt 25 ustawy – Prawo oświatowe)

Podstawa programowa kształcenia
w zawodzie szkolnictwa branżowego

kwalifikacyjnego kursu zawodowego (KKZ) posiadający kwalifikację gotowy jest przeprowadzać

Działanie to

nie jest przypadkowe, jest regulowane normami (technicznymi, społecznymi, moralnymi), które są realizowane w wyniku procesu dydaktycznego w szkole czy na KKZ

KRYTERIUM WERYFIKACJI

Nazwa czynności, które musi wykonać UCZEŃ, abyśmy mogli powiedzieć, że jest w stanie przeprowadzać działanie wskazane jako „Umiejętność” – efekt kształcenia określony w podstawie programowej

Nazwa czynności (kryteria weryfikacji) wyznaczają metody weryfikacji.

Efekty kształcenia i kryteria weryfikacji

– nauczyciele otrzymują dodatkowe wskazówki dotyczące treści, które powinni uwzględnić

w procesie dydaktycznym.

Ocenianie i egzaminowanie
Zwiększają przejrzystość powiązań pomiędzy podstawą programową i kształceniem, w tym także ocenianiem i egzaminowaniem.

Do czego służą kryteria weryfikacji

kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego

w opisach części kwalifikacji w systemie

rzemiosła

będą wprowadzane do opisu kwalifikacji uregulowanych

Kryteria weryfikacji występują

godzin kształcenia zawodowego należy dostosować do wymiaru godzin określonego w przepisach

w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół, przewidzianego dla kształcenia zawodowego w danym typie szkoły,
zachowując minimalną liczbę godzin wskazanych w tabeli
dla efektów kształcenia właściwych dla kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie.
Nauczyciele wszystkich obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia zawodowego powinni stwarzać uczniom
warunki do nabywania kompetencji personalnych i społecznych.

MINIMALNA LICZBA GODZIN KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO DLA KWALIFIKACJI WYODRĘBNIONEJ W ZAWODZIE1)

W szkole liczbę godzin kształcenia zawodowego należy dostosować do wymiaru

godzin określonego w przepisach w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół, przewidzianego dla kształcenia zawodowego w danym typie szkoły, zachowując minimalną liczbę godzin wskazanych w tabeli dla efektów kształcenia właściwych dla kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie.
2) Nauczyciele wszystkich obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia zawodowego powinni stwarzać uczniom warunki do nabywania kompetencji personalnych i społecznych.
3) Wskazana jednostka efektów kształcenia nie jest powtarzana, w przypadku gdy kształcenie zawodowe odbywa się w szkole prowadzącej kształcenie w tym zawodzie.
4) Nauczyciele wszystkich obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia zawodowego powinni stwarzać uczniom warunki do nabywania umiejętności w zakresie organizacji pracy małych zespołów.

godzin określonego w przepisach w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół,

przewidzianego dla kształcenia zawodowego w danym typie szkoły, zachowując minimalną liczbę godzin wskazanych w tabeli dla efektów kształcenia właściwych dla kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie.
2)Nauczyciele wszystkich obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia zawodowego powinni stwarzać uczniom warunki do nabywania kompetencji personalnych i społecznych.
 

MINIMALNA LICZBA GODZIN KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO DLA KWALIFIKACJI WYODRĘBNIONEJ W ZAWODZIE1)

LICZBA GODZIN przeznaczona na efekty kształcenia ujęte w jednostce efektów

kształcenia MUSI BYĆ UWZGLĘDNIONA PRZY PODZIALE NA PRZEDMIOTY

będących absolwentami dotychczasowego gimnazjum
2) Podziału godzin na odpowiednie zajęcia

edukacyjne z zakresu kształcenia zawodowego dokonuje dyrektor szkoły, z tym że wymiar godzin przeznaczonych na zajęcia organizowane w formie zajęć praktycznych nie może być niższy niż 60% godzin przewidzianych na kształcenie zawodowe; w przypadku uczniów będących młodocianymi pracownikami, dyrektor szkoły dokonuje podziału godzin w porozumieniu z pracodawcami, z uwzględnieniem przepisów ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2018 r. poz. 917, z późn. zm.), z tym że wymiar godzin przeznaczonych na zajęcia organizowane w formie zajęć praktycznych nie może być niższy niż 60% godzin przewidzianych na kształcenie zawodowe.
3) Tygodniowy wymiar godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych i zajęć z wychowawcą dla uczniów poszczególnych klas nie dotyczy uczniów będących młodocianymi pracownikami, z zachowaniem wymiaru godzin poszczególnych obowiązkowych zajęć edukacyjnych i zajęć z wychowawcą określonych dla trzyletniego okresu nauczania.

50 x min. 32 tyg.
min. 1600 godz.

będących absolwentami ośmioletniej szkoły podstawowej
2) Podziału godzin na odpowiednie zajęcia

edukacyjne z zakresu kształcenia zawodowego dokonuje dyrektor szkoły, z tym że wymiar godzin przeznaczonych na zajęcia organizowane w formie zajęć praktycznych nie może być niższy niż 60% godzin przewidzianych na kształcenie zawodowe; w przypadku uczniów będących młodocianymi pracownikami, dyrektor szkoły dokonuje podziału godzin w porozumieniu z pracodawcami, z uwzględnieniem przepisów ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2018 r. poz. 917, z późn. zm.), z tym że wymiar godzin przeznaczonych na zajęcia organizowane w formie zajęć praktycznych nie może być niższy niż 60% godzin przewidzianych na kształcenie zawodowe.
3) Tygodniowy wymiar godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych i zajęć z wychowawcą dla uczniów poszczególnych klas nie dotyczy uczniów będących młodocianymi pracownikami, z zachowaniem wymiaru godzin poszczególnych obowiązkowych zajęć edukacyjnych i zajęć z wychowawcą określonych dla trzyletniego okresu nauczania.

50 x min. 32 tyg.
min. 1600 godz.

1680 godz.

kształcenia zawodowego dokonuje dyrektor technikum, z tym że wymiar godzin

przeznaczonych na zajęcia organizowane w formie zajęć praktycznych nie może być niższy niż 50 % godzin przewidzianych na kształcenie zawodowe.

1) Dyrektor technikum ustala tygodniowy wymiar poszczególnych obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zachowaniem wymiaru godzin określonego na realizację obowiązkowych zajęć edukacyjnych w klasie V.

3. Dyrektor technikum, po zasięgnięciu opinii rady technikum, a jeżeli rada technikum nie została powołana – po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej, rady rodziców i samorządu uczniowskiego, uwzględniając zawód, w którym kształci technikum, zainteresowania uczniów oraz możliwości organizacyjne, kadrowe i finansowe technikum, ustala przedmioty realizowane w zakresie rozszerzonym, spośród których uczeń wybiera 1 przedmiot. Jeżeli możliwości organizacyjne, kadrowe i finansowe technikum na to pozwalają uczeń może wybrać 2 przedmioty realizowane w zakresie rozszerzonym.

w § 2 ust. 1 pkt 1 lit. b, ustala

dyrektor szkoły,
z uwzględnieniem ust. 5.



§ 4 ust 3 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 kwietnia 2019 r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół (Dz.U. poz. 639)

realizacji celów kształcenia i treści nauczania ustalonych w podstawie programowej

kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego, w formie efektów kształcenia,
uwzględniający wyodrębnienie kwalifikacji w zawodzie, zgodnie z klasyfikacją zawodów szkolnictwa branżowego, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 46 ust. 1;
Program nauczania zawodu zawiera także programy nauczania do poszczególnych obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia w zawodzie, ustalonych przez dyrektora szkoły.



Art.3 pkt 13c ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2019 r. poz. 1481, ze zm.)

zawodowego, przy czym wskazane jest, aby był on opracowywany w

konsultacji z pracodawcami lub organizacjami pracodawców.






Załącznik nr 1 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 lutego 2019 r. w sprawie ogólnych celów i zadań kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego oraz klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego (Dz. U. poz. 316)

treści nauczania ustalonych w podstawie programowej (…) kształcenia w zawodzie

szkolnictwa branżowego albo podstawie programowej kształcenia w zawodzie szkolnictwa artystycznego





(Art. 22a. ustawy o systemie oświaty)

różnicę między sumą godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia

zawodowego określoną w ramowym planie nauczania dla danego typu szkoły a minimalną liczbą godzin kształcenia zawodowego dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie określoną w podstawie programowej kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego przeznacza się na:
1) zwiększenie liczby godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia w zawodzie lub
2) realizację obowiązkowych zajęć edukacyjnych:
a) przygotowujących uczniów do uzyskania dodatkowych umiejętności zawodowych związanych z nauczanym zawodem, … lub
b) przygotowujących uczniów do uzyskania kwalifikacji rynkowej funkcjonującej w Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji, związanej z nauczanym zawodem, lub
c) przygotowujących uczniów do uzyskania dodatkowych uprawnień zawodowych przydatnych do wykonywania nauczanego zawodu, lub
d) uzgodnionych z pracodawcą, których treści nauczania ustalone w formie efektów kształcenia są przydatne do wykonywania nauczanego zawodu.
(§ 4 ust. 5 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 kwietnia 2019 r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół)

W ZINTEGROWANYM SYSTEMIE KWALIFIKACJI

BRANŻA ELEKTRONICZNO-MECHATRONICZNA (ELM)
Mechatronik
Technik mechatronik
Technik automatyk

obsługi hotelowej,
kucharz,
technik żywienia i usług
gastronomicznych,
technik usług kelnerskich


Przewodnictwo turystyczne
Udzielanie informacji turystycznej

Rzeźbienie w owocach i warzywach

Przygotowanie do kierowania pojazdem w zakresie kategorii B albo T

?

przedstawiciel handlowych
Handel elektroniczny (e-commerce
Wymagane wykształcenie średnie
BRANŻA HANDLOWA (HAN)
sprzedawca
technik handlowiec
technik księgarstwa
Zaopatrywanie

w sklepach
w wyroby medyczne produkowane seryjnie

?

komunikacji elektronicznej
technik teleinformatyk
technik telekomunikacji
technik tyfloinformatyk

Serwis urządzeń techniki komputerowej

Tworzenie

i testowanie aplikacji

?

Programowanie w języku
Python

Odzyskiwanie danych
z dysków twardych HDD

Tworzenie witryn internetowych

Eksploatacja baz danych

Montowanie i serwisowanie przyłączy oraz instalacji wewnątrzbudynkowych w technologii światłowodowej

Programowanie i obsługiwanie procesu druku 3D

Projektowanie grafiki komputerowej

Certyfikat umiejętności komputerowych – poziom podstawowy

i oddziałów tygodniowy rozkład zajęć, a w szkołach prowadzących zajęcia

w formie zaocznej – semestralny rozkład zajęć:
Opracowując tygodniowy rozkład zajęć należy uwzględnić

definiowane są w Europejskich Ramach Odniesienia jako połączenie wiedzy, umiejętności

i postaw odpowiednich do sytuacji.

Kompetencje kluczowe to te, których wszystkie osoby potrzebują do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem, integracji społecznej i zatrudnienia. W ramach odniesienia ustanowiono 8 kompetencji kluczowych:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje w zakresie wielojęzyczności,
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
kompetencje cyfrowe,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,
kompetencje obywatelskie,
kompetencje w zakresie przedsiębiorczości,
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Korelacja kształcenia ogólnego i zawodowego a kompetencje kluczowe

ZALECENIE RADY z dnia 22 maja 2018 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie (Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej 4.6.2018)

nauczania uwzględnia podstawę programową kształcenia w zawodach/podstawę programową kształcenia w

zawodzie szkolnictwa branżowego, w zakresie jednej kwalifikacji, którego ukończenie umożliwia przystąpienie do egzaminu w zakresie tej kwalifikacji
(art. 4 pkt 35 ustawy - Prawo oświatowe)

Kurs umiejętności zawodowych (KUZ) – jest to kurs, którego program nauczania uwzględnia:
podstawę programową kształcenia w zawodach/podstawę programową kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego, w zakresie jednej z części efektów kształcenia wyodrębnionych w ramach danej kwalifikacji albo
efekty kształcenia właściwe dla dodatkowych umiejętności zawodowych określone w ww. podstawie programowej
(art. 4 pkt 35a ustawy - Prawo oświatowe)

Turnus dokształcania teoretycznego młodocianych pracowników – forma kształcenia zawodowego teoretycznego młodocianych pracowników w zakresie zawodu nauczanego w branżowej szkole I stopnia, którego program nauczania uwzględnia podstawę programową kształcenia w tym zawodzie
(art. 4 pkt 35c ustawy - Prawo oświatowe)

Formy pozaszkolne
realizowane w szkole