Międzynarodowe stosunki kulturalne

I NAUKOWYCH ORAZ ZABYTKÓW HISTORYCZNYCH
15.04.1935
(Pakt Waszyngtoński)

oraz instytucje naukowe, artystyczne, oświatowe i kulturalne uważane będą za

neutralne i jako takie będą szanowane i chronione przez prowadzących wojnę.
Takie samo poszanowanie i ochrona należne będą personelowi tych instytucji, zabytkom historycznym, muzeom oraz instytucjom naukowym, artystycznym, oświatowym i kulturalnym zarówno w czasie pokoju, jak i wojny.

i chronionych instytucji można używać rozpoznawczej flagi (czerwony okrąg zawierający

wewnątrz trzy czerwone kule na białym tle).

przestaną korzystać z przywilejów uznanych w niniejszym traktacie w wypadku,

gdy zostaną użyte do celów wojskowych.

Hadze dnia 14 maja 1954
(Konwencja Haska)

konfliktów zbrojnych. W następstwie rozwoju techniki wojennej grozi im coraz

bardziej zniszczenie.
Szkody wyrządzone dobrom kulturalnym, do jakiegokolwiek należałyby one narodu, stanowią uszczerbek w dziedzictwie kulturalnym całej ludzkości, gdyż każdy naród ma swój udział w kształtowaniu kultury światowej.

wszystkich narodów świata i jest rzeczą doniosłą zapewnić temu dziedzictwu

ochronę międzynarodową.
Ochrona tych dóbr, aby być skuteczną, powinna być zorganizowana już w czasie pokoju w drodze środków zarówno powziętych przez poszczególne państwa, jak i międzynarodowych.

oraz na osobę ich właściciela uznaje się:
a) dobra ruchome lub

nieruchome, które posiadają wielką wagę dla dziedzictwa kulturalnego narodu, na przykład zabytki architektury, sztuki lub historii, zarówno religijne, jak i świeckie; stanowiska archeologiczne; zespoły budowlane posiadające jako takie znaczenie historyczne lub artystyczne; dzieła sztuki, rękopisy, książki i inne przedmioty o znaczeniu artystycznym, historycznym lub archeologicznym, jak również zbiory naukowe i poważne zbiory książek, archiwaliów lub reprodukcji wyżej określonych dóbr;

oraz na osobę ich właściciela uznaje się:
b) gmachy, których zasadniczym

i stosowanym w praktyce przeznaczeniem jest przechowywanie lub wystawianie dóbr kulturalnych ruchomych, określonych pod lit. a), na przykład muzea, wielkie biblioteki, składnice archiwalne, jak również schrony mające na celu przechowywanie w razie konfliktu zbrojnego, dóbr kulturalnych ruchomych, określonych pod lit. a);
c) ośrodki obejmujące znaczną ilość dóbr kulturalnych określonych pod lit. a) i b), zwane w dalszym ciągu "ośrodkami zabytkowymi".

pokoju opiekę nad dobrami kulturalnymi położonymi na ich własnym terytorium

wobec dających się przewidzieć następstw konfliktu zbrojnego, podejmując w tym celu kroki, jakie uznają za stosowne.

na ich własnym terytorium, jak na terytoriach innych Stron, przez

powstrzymanie się od używania tych dóbr i ich bezpośredniego otoczenia oraz środków przeznaczonych do ich ochrony do celów, które mogłyby wystawić te dobra w razie konfliktu zbrojnego na zniszczenie lub uszkodzenie, oraz przez powstrzymanie się wobec nich od wszelkich aktów nieprzyjacielskich.

rabunku lub bezprawnego przywłaszczenia dóbr kulturalnych, jakąkolwiek przybrałyby one formę,

jak również wszelkich aktów wandalizmu wymierzonych przeciw nim, zapobiegać takim aktom, a w razie potrzeby powodować ich zaprzestanie. Powstrzymają się również od stosowania rekwizycji wobec dóbr kulturalnych ruchomych położonych na terytorium którejkolwiek innej Strony.
Strony powstrzymają się od wszelkich środków odwetu wymierzonych przeciw dobrom kulturalnym.

Strony, powinny w miarę możliwości popierać wysiłki właściwych władz narodowych

terytorium okupowanego, mające na celu zapewnienie opieki nad jego dobrami kulturalnymi i ich zachowanie.

uszkodzonych przez działania wojenne konieczne są kroki natychmiastowe i jeżeli

właściwe władze narodowe nie mogą ich podjąć, mocarstwo okupujące przedsięweźmie w miarę możliwości najkonieczniejsze środki zachowawcze w ścisłej współpracy z tymi władzami.

członków ruchu oporu, zwróci w miarę możliwości ich uwagę na

obowiązek przestrzegania postanowień Konwencji dotyczących poszanowania dóbr kulturalnych.

ułatwiający ich identyfikację.

pokoju w regulaminach lub instrukcjach, przeznaczonych do użytku swoich wojsk,

postanowienia, które by zapewniły przestrzeganie niniejszej Konwencji, oraz wpoić członkom swoich sił zbrojnych poczucie szacunku dla kultury i dóbr kulturalnych wszystkich narodów.

w czasie pokoju, w łonie swoich sił zbrojnych, bądź komórki

organizacyjne, bądź zespół osób o specjalnych kwalifikacjach, którego zadaniem będzie czuwanie nad poszanowaniem dóbr kulturalnych i współpraca z władzami cywilnymi, do których należy opieka nad tymi dobrami.

do przechowywania dóbr kulturalnych ruchomych w razie konfliktu zbrojnego oraz

ośrodków zabytkowych i innych dóbr kulturalnych nieruchomych o bardzo wielkim znaczeniu, pod warunkiem że:
a) znajdują się w dostatecznej odległości od wielkich ośrodków przemysłowych oraz od wszelkich ważnych obiektów wojskowych stanowiących punkty wrażliwe, jak na przykład lotnisk, radiowych stacji nadawczych, zakładów pracujących na rzecz obrony narodowej, portów lub dworców kolejowych o pewnym znaczeniu, jak również wielkich linii komunikacyjnych;
b) nie są użytkowane do celów wojskowych.

ochroną specjalną bez względu na swoje położenie, jeżeli jest zbudowany

w taki sposób, że według wszelkiego prawdopodobieństwa nie może ponieść szkody w bombardowaniu.

wojskowych, jeżeli służy do przemieszczania, chociażby tylko tranzytowego, osób wojskowych

lub materiału wojskowego, jak również jest terenem czynności bezpośrednio związanych z działaniami wojskowymi, z kwaterunkiem osób wojskowych lub z produkcją materiału wojennego.

strzeżenie dóbr kulturalnych wymienionych w ust. 1 przez uzbrojonych strażników

specjalnie powołanych do tego zadania ani obecność w pobliżu dóbr kulturalnych sił policyjnych, do których stałego zakresu działania należy zapewnienie porządku publicznego.

dóbr kulturalnych objętych ochroną specjalną przez powstrzymywanie się, z chwilą

wciągnięcia do Międzynarodowego Rejestru, od wszelkich aktów nieprzyjacielskich skierowanych przeciw tym dobrom oraz od wszelkiego użytkowania bądź ich samych, bądź ich otoczenia od celów wojskowych.

kulturalnych bądź w obrębie pewnego terytorium, bądź na inne terytorium,

może na wniosek zainteresowanej Strony odbywać się pod ochroną specjalną w warunkach przewidzianych w Regulaminie Wykonawczym.

międzynarodowym przewidzianym w Regulaminie Wykonawczym i powinien być zaopatrzony w

znak rozpoznawczy.
Strony powstrzymają się od wszelkich aktów nieprzyjacielskich wobec transportu pozostającego pod ochroną specjalną.

i łupu przysługuje:
a) dobrom kulturalnym korzystającym z ochrony specjalnej
b) środkom

transportowym przeznaczonym wyłącznie do przewozu tych dóbr.

bezpieczeństwa, personel przydzielony do ochrony dóbr kulturalnych powinien być w

interesie tych dóbr szanowany; jeśli dostanie się w ręce strony przeciwnej powinien mieć możność dalszego pełnienia swych funkcji, o ile powierzone mu dobra kulturalne dostaną się w ręce strony przeciwnej .

I PRZENOSZENIU WŁASNOŚCI DÓBR KULTURY
Konferencja Generalna Organizacji Narodów Zjednoczonych dla

Wychowania, Nauki i Kultury zebrana w Paryżu w dniach od 12 października do 14 listopada 1970 roku.

I PRZENOSZENIU WŁASNOŚCI DÓBR KULTURY
Wymiana dóbr kultury między narodami w celach

naukowych, kulturalnych i oświatowych pogłębia wiedzę o cywilizacji ludzkiej, wzbogaca życie kulturalne wszystkich narodów i prowadzi do wzajemnego szacunku i zrozumienia między narodami.
Dobra kultury są jednym z głównym elementów cywilizacji i kultury narodów i że nabierają one prawdziwej wartości tylko wówczas, gdy znane jest możliwie jak najdokładniej ich pochodzenie, historia i otoczenie.

I PRZENOSZENIU WŁASNOŚCI DÓBR KULTURY
Obowiązkiem każdego państwa jest chronić dziedzictwo kulturalne

znajdujące się na jego terytorium przed niebezpieczeństwami kradzieży, nielegalnych wykopalisk i nielegalnego wywozu.
W celu zapobiegania tym niebezpieczeństwom konieczne jest, aby każde państwo uświadomiło sobie w jeszcze większym stopniu swój obowiązek moralny poszanowania swego własnego dorobku kulturalnego, jak również dorobku kulturalnego wszystkich narodów.

I PRZENOSZENIU WŁASNOŚCI DÓBR KULTURY
Muzea, biblioteki i archiwa jako instytucje kulturalne

powinny czuwać nad tym, aby ich zbiory były tworzone w oparciu na powszechnie uznanych zasadach moralnych.

I PRZENOSZENIU WŁASNOŚCI DÓBR KULTURY
Nielegalny przywóz, wywóz i przekazanie prawa własności

dóbr kultury jest przeszkodą na drodze do wzajemnego zrozumienia między narodami, do którego Organizacja Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury ma obowiązek przyczyniać się między innymi poprzez zalecenie zainteresowanym państwom zawierania międzynarodowych konwencji w tej mierze.

I PRZENOSZENIU WŁASNOŚCI DÓBR KULTURY
Ochrona dorobku kulturalnego może być skuteczna jedynie

pod warunkiem jej zorganizowania zarówno na skalę krajową, jak i międzynarodową, przy ścisłej współpracy między państwami.

I PRZENOSZENIU WŁASNOŚCI DÓBR KULTURY
Dla celów niniejszej Konwencji za dobra kultury

uważane są dobra, które ze względów religijnych lub świeckich uznawane są przez każde państwo za mające znaczenie dla archeologii, prahistorii, historii, literatury, sztuki lub nauki i które należą do następujących kategorii:
a) rzadkie zbiory i okazy z dziedziny zoologii, botaniki, mineralogii i anatomii, przedmioty przedstawiające wartość paleontologiczną;
b) dobra mające związek z historią, w tym również z historią nauki i techniki, historią wojskowości i historią społeczną, a także dobra pozostające w związku z historią życia przywódców, myślicieli, naukowców i artystów narodowych oraz ważnych dla narodu wydarzeń;

I PRZENOSZENIU WŁASNOŚCI DÓBR KULTURY
c) przedmioty uzyskane drogą wykopalisk archeologicznych (legalnych i

nielegalnych) i odkryć archeologicznych;
d) elementy pochodzące z rozebranych zabytków artystycznych lub historycznych albo ze stanowisk archeologicznych;
e) antyki liczące ponad sto lat, takie jak napisy, monety i wyryte pieczęcie;
f) materiały etnologiczne;

I PRZENOSZENIU WŁASNOŚCI DÓBR KULTURY
Dla celów niniejszej Konwencji za dobra kultury

uważane są dobra, które ze względów religijnych lub świeckich uznawane są przez każde państwo za mające znaczenie dla archeologii, prahistorii, historii, literatury, sztuki lub nauki i które należą do następujących kategorii:
g) dobra, przedstawiające wartość artystyczną, takie jak:
(i) obrazy, malowidła i rysunki wykonane w całości ręcznie, na jakimkolwiek podkładzie i przy wykorzystaniu dowolnego tworzywa (z wyjątkiem rysunków przemysłowych i artykułów przemysłowych ręcznie zdobionych);
(ii) oryginalne dzieła sztuki posągowej i rzeźby wykonane z dowolnego tworzywa;
(iii) oryginały sztychów, rycin i litografii;
(iv) oryginały zestawów i montaży artystycznych wykonane z dowolnego tworzywa;

I PRZENOSZENIU WŁASNOŚCI DÓBR KULTURY
Dla celów niniejszej Konwencji za dobra kultury

uważane są dobra, które ze względów religijnych lub świeckich uznawane są przez każde państwo za mające znaczenie dla archeologii, prahistorii, historii, literatury, sztuki lub nauki i które należą do następujących kategorii:
h) rzadkie rękopisy i inkunabuły, dawne książki, dokumenty i publikacje mające szczególne znaczenie (historyczne, artystyczne, naukowe, literackie itp.), w postaci pojedynczych egzemplarzy lub w zbiorach;
i) znaczki pocztowe, skarbowe i podobnego rodzaju w postaci pojedynczych egzemplarzy lub w zbiorach;
j) archiwa, w tym archiwa fonograficzne, fotograficzne i filmowe;
k) liczące ponad sto lat meble oraz dawne instrumenty muzyczne.

I PRZENOSZENIU WŁASNOŚCI DÓBR KULTURY
Państwa Strony niniejszej Konwencji uznają, że nielegalny

przywóz, wywóz i przenoszenie własności dóbr kultury stanowią jedną z głównych przyczyn zubożenia dorobku kulturalnego krajów, z których te dobra pochodzą i że współpraca międzynarodowa jest jednym z najbardziej skutecznych środków ochrony tych dóbr kultury przed wszystkimi związanymi z tym niebezpieczeństwami.
W tym celu państwa strony zobowiązują się przeciwdziałać takim praktykom dostępnymi im środkami, a mianowicie usuwając ich przyczyny, kładąc kres trwającym praktykom oraz udzielając pomocy w naprawianiu ich skutków, jeśli jest to konieczne. 

I PRZENOSZENIU WŁASNOŚCI DÓBR KULTURY
Uważa się za nielegalne przywóz, wywóz i

przekazywanie prawa własności dóbr kultury dokonane wbrew postanowieniom przyjętym przez państwa strony w niniejszej Konwencji.

I PRZENOSZENIU WŁASNOŚCI DÓBR KULTURY
Państwa strony niniejszej Konwencji uważają, dla celów

tej Konwencji, że na dorobek kulturalny każdego państwa składają się dobra kultury należące do następujących kategorii:
a) dobra kultury powstałe w wyniku twórczości indywidualnej lub zespołowej obywateli danego państwa oraz dobra kultury mające znaczenie dla danego państwa powstałe na terytorium tego państwa w wyniku twórczości obywateli obcych lub bezpaństwowych zamieszkujących na jego terytorium;
b) dobra kultury odkryte na terytorium danego państwa;

I PRZENOSZENIU WŁASNOŚCI DÓBR KULTURY
Państwa strony niniejszej Konwencji uważają, dla celów

tej Konwencji, że na dorobek kulturalny każdego państwa składają się dobra kultury należące do następujących kategorii:
c) dobra kultury uzyskane przez ekspedycje archeologiczne, etnologiczne lub przyrodnicze za zgodą właściwych władz kraju, z którego te dobra pochodzą;
d) dobra kultury, które był przedmiotem uzgodnionej dobrowolnej wymiany
e) dobra kultury otrzymane nieodpłatnie lub legalnie zakupione za zgodą właściwych władz kraju, z którego pochodzą.

I PRZENOSZENIU WŁASNOŚCI DÓBR KULTURY
W celu zapewnienia ochrony  swych dóbr kultury

przed nielegalnym przywozem, wywozem i przenoszeniem własności państwa – strony niniejszej Konwencji zobowiązują się, uwzględniając warunki istniejące w każdym kraju, do utworzenia na swoim terytorium jednej lub kilku krajowych służb ochrony dziedzictwa kulturalnego,  o ile takie jeszcze nie istnieją, dysponujących wykwalifikowanym i dostatecznym liczebnie personelem, dla zapewnienia skutecznego pełnienia następujących funkcji:
a) przyczyniania się do opracowywania projektów tekstów ustaw i innych przepisów mających za zadanie zapewnienie ochrony dorobku kulturalnego, a w szczególności zapobieganie nielegalnemu przywozowi, wywozowi i przekazywaniu własności ważnych dóbr kultury;

I PRZENOSZENIU WŁASNOŚCI DÓBR KULTURY
b) ustanowienia i prowadzenia na bieżąco, na podstawie

krajowego rejestru chronionych dóbr, wykazu ważnych dóbr kultury, publicznych i prywatnych, których wywóz stanowiłby znaczne zubożenie narodowego dorobku kulturalnego;
c) popierania rozwoju lub tworzenia instytucji naukowych i technicznych (muzea, biblioteki, archiwa, laboratoria, pracownie itp.) koniecznych dla zapewnienia konserwacji i upowszechniania dóbr kultury;
d) organizowania nadzoru wykopalisk archeologicznych, zapewnienia konserwacji „in situ” niektórych dóbr kultury oraz ochrony niektórych stref zastrzeżonych dla przyszłych badań archeologicznych;

I PRZENOSZENIU WŁASNOŚCI DÓBR KULTURY
e) ustanowienia dla użytku osób zainteresowanych (konserwatorów, kolekcjonerów,

antykwariuszy itp.) norm zgodnych z zasadami etycznymi określonymi w niniejszej Konwencji i czuwania nad przestrzeganiem tych norm;
f) prowadzenia działalności wychowawczej mającej na celu rozbudzenie i rozwijanie poszanowania dla dorobku kulturalnego wszystkich państw oraz szerokie upowszechnianie znajomości postanowień niniejszej Konwencji;
g) czuwania, aby każdej sprawie zniknięcia dobra kultury nadany został odpowiedni rozgłos.

I PRZENOSZENIU WŁASNOŚCI DÓBR KULTURY
Państwa – strony niniejszej Konwencji zobowiązują się:
a) wprowadzić

odpowiednie zaświadczenie, w którym będzie zawarte utwierdzenie państwa, z którego dokonuje się wywozu danego dobra lub dóbr kultury, że wywóz ten odbywa się za jego zgodą, wszystkie legalnie wywożone dobra kultury powinny być zaopatrzone w takie zaświadczenie;
b) zakazać wywozu ze swego terytorium dóbr kultury nie zaopatrzonych w wyżej wymienione zaświadczenie wywozowe;
c) podać ten zakaz w odpowiedni sposób do wiadomości publicznej, szczególnie do wiadomości osób, które mogą być zainteresowane wywozem lub przywozem dóbr kultury.

I PRZENOSZENIU WŁASNOŚCI DÓBR KULTURY
Państwa – strony niniejszej Konwencji zobowiązują się:
a) podjąć

wszelkie konieczne środki zgodnie z ich ustawodawstwem krajowym w celu zapobieżenia nabywania przez muzea i inne instytucje tego typu, znajdujące się na ich terytorium, dóbr kultury pochodzących z innego państwa – strony niniejszej Konwencji, które zostały nielegalnie wywiezione po wejściu w życie niniejszej Konwencji w stosunku do obu zainteresowanych państw, informować, w miarę możliwości, państwo – stronę niniejszej Konwencji, z którego takie dobra kultury pochodzą, o dobrach oferowanych z terytorium tego państwa po wejściu w życie niniejszej Konwencji w stosunku do obu zainteresowanych państw;

I PRZENOSZENIU WŁASNOŚCI DÓBR KULTURY
Państwa – strony niniejszej Konwencji zobowiązują się:
b) (i) zakazać

przywozu dóbr kultury skradzionych w muzeach lub pochodzących z zabytkowej budowli publicznej, religijnej lub świeckiej albo z podobnej instytucji, znajdujących się na terytorium innego państwa – strony niniejszej Konwencji, po wejściu jej w życie w stosunku do obu zainteresowanych państw, pod warunkiem, że zostanie udowodnione, że to dobro lub te dobra stanowią część składową inwentarza tej instytucji;

I PRZENOSZENIU WŁASNOŚCI DÓBR KULTURY
Państwa – strony niniejszej Konwencji zobowiązują się:
(ii) podjąć

odpowiednie środki w celu odzyskania i zwrotu, na prośbę państwa – strony Konwencji, z którego te dobra pochodzą, wszelkich dóbr kultury w ten sposób skradzionych i wwiezionych po wejściu w życie niniejszej Konwencji w stosunku do osób zainteresowanych państw, jednakże pod warunkiem, że państwo zwracające się z taką prośbą wypłaci należyte odszkodowanie osobie, która te dobra nabyła w dobrej wierze lub która ma ważny dowód ich własności. Prośby o odzyskanie i zwrot będą przekazywane drogą dyplomatyczną. Państwo zwracające się z taką prośbą zobowiązane jest dostarczyć na swój koszt wszelkie dowody konieczne do uzasadnienia swej prośby o odzyskanie i zwrot. Państwa – strony nie będą obciążać opłatami dóbr kultury, których zwrot następuje zgodnie z niniejszym artykułem. Wszelkie koszty związane ze zwrotem dobra lub dóbr kultury, o których mowa, obciążają państwo, które zwróciło się z prośbą.

I PRZENOSZENIU WŁASNOŚCI DÓBR KULTURY
Każde Państwo – strona niniejszej Konwencji, którego

dorobek kulturalny jest zagrożony grabieżą materiałów archeologicznych lub etnologicznych, może odwołać się do innych zainteresowanych państw w takich okolicznościach.

I PRZENOSZENIU WŁASNOŚCI DÓBR KULTURY
Państwa – strony niniejszej Konwencji zobowiązują się

do udziału we wszelkich akcjach międzynarodowych wspólnie podejmowanych w celu ustalenia i zastosowania koniecznych konkretnych środków, włącznie z kontrolą wywozu, przywozu i międzynarodowego handlu konkretnymi dobrami kultury, o które chodzi.

I PRZENOSZENIU WŁASNOŚCI DÓBR KULTURY
Do chwili zawarcia porozumienia każde zainteresowane państwo

podejmie, w miarę możliwości, tymczasowe środki dla zapobieżenia powstawaniu niepowetowanych szkód dla dziedzictwa kulturalnego państwa, które zwróciło się z prośbą.

I PRZENOSZENIU WŁASNOŚCI DÓBR KULTURY
Państwa – strony niniejszej Konwencji zobowiązują się:
a)

ograniczać poprzez działalność oświatową, informacyjną i zachowanie czujności, obrót dobrami kultury nielegalnie wywiezionymi z któregokolwiek państwa – strony niniejszej Konwencji i – mając na uwadze warunki istniejące w każdym kraju zmusić antykwariusz, pod groźbą sankcji karnych lub administracyjnych, do prowadzenia rejestru wyszczególniającego pochodzenie każdego dobra kultury, nazwę i adres dostawcy, opis i ocenę każdego sprzedanego dobra, jak również do informowania nabywcy tego dobra kultury o zakazie wywozu, który może się rozciągać na to dobro;

I PRZENOSZENIU WŁASNOŚCI DÓBR KULTURY
Państwa – strony niniejszej Konwencji zobowiązują się:
b) starać

się rozbudzić i rozwijać w społeczeństwie poprzez działania oświatowe poczucie wartości dóbr kultury oraz niebezpieczeństwa kradzieży, nielegalnych wykopalisk i nielegalnego wywozu, na jakie jest narażony dorobek kulturalny.

I PRZENOSZENIU WŁASNOŚCI DÓBR KULTURY
Uważa się za nielegalny wywóz i przenoszenie

własności dóbr kultury pod przymusem, bezpośrednio lub pośrednio, w wyniku okupacji danego kraju przez obce mocarstwo.

I PRZENOSZENIU WŁASNOŚCI DÓBR KULTURY
Państwa – strony niniejszej Konwencji będą szanować

dorobek kulturalny terytoriów, za których stosunki międzynarodowe są odpowiedzialne oraz podejmą odpowiednie środki w celu zakazania i zapobieżenia nielegalnemu przywozowi, wywozowi i przenoszeniu własności dóbr kultury na tych terytoriach.

I PRZENOSZENIU WŁASNOŚCI DÓBR KULTURY
Państwa – strony niniejszej Konwencji zobowiązują się

oprócz tego, w ramach ustawodawstwa każdego państwa:
a) zapobiegać przy użyciu wszelkich odpowiednich środków przenoszenia własności dóbr kultury przyczyniającemu się do nielegalnego przywozu lub wywozu tych dóbr;
b) zapewnić, aby ich właściwe służby współpracowały w celu ułatwienia zwrotu prawowitemu właścicielowi w możliwie jak najszybszym terminie nielegalnie wywiezionych dóbr kultury;

I PRZENOSZENIU WŁASNOŚCI DÓBR KULTURY
Państwa – strony niniejszej Konwencji zobowiązują się

oprócz tego, w ramach ustawodawstwa każdego państwa:
c) uznawać roszczenia zmierzające do odzyskania zaginionych lub skradzionych dóbr kultury wysuwane przez prawowitego właściciela lub w jego imieniu;
d) uznawać ponadto nie ulegające przedawnieniu prawo każdego państwa – strony niniejszej Konwencji do klasyfikowania i ogłaszania niektórych dóbr kultury za niezbywalne i tym samym objęte zakazem wywozu, oraz ułatwiać odzyskanie przez zainteresowane państwo takich dóbr w przypadkach, gdy zostały one wywiezione. 

I PRZENOSZENIU WŁASNOŚCI DÓBR KULTURY
Aby zapobiec nielegalnemu wywozowi i wywiązać się

z zobowiązań, jakie nakłada stosowanie postanowień niniejszej Konwencji, każde państwo – strona niniejszej Konwencji powinno zapewnić, w miarę posiadanych możliwości, swoim krajowym służbom ochrony dziedzictwa kulturalnego wystarczający budżet i – jeżeli zajdzie potrzeba – powinno utworzyć w tym celu odpowiedni fundusz.