Министерство здравоохранения Республики Казахстан ДӘРІСТІҢ

Балтабайқызы

– Treponema pallidum қоздыратын жұқпалы венерологиялық созылмалы ауру, циклді дамуымен

сипатталады. Қоздырғышты 1905 жылы Ф.Шоудин мен Э.Гофман ашты

қоздырғышы
T.carateum – пинта қоздырғышы
T.pertenue – фрамбезия қоздырғышы
ТАКСОНОМИЯЛЫҚ ЖІКТЕЛУІ

пішінді, 8-12 біркелкі ұсақ орамдары бар, қозғалғыш, баяу көбейеді. Ұзындығы

5-20 мкм. Романовский-Гимзе әдісімен боялғанда ерекше әлсіз қызғылт түске боялады.
“Бозғылт трепонема” атауы бояуға төмен қабілеттілігіне байланысты берілген.

күмістеу әдісі – қара-қоңыр түске боялады;
Түнек айдынды микроскопта қозғалғыштығын анықтайды

(“езілген” тамшы әдісімен препарат дайындау).

грам теріс прокариоттар. Бұрамаларының орташа саны 8-12. Спора түзбейді. Циста

түзеді. Циста түзу кезінде иірілімдері бұрылып, шеңберленіп, сыртынан көп қабатты қорғаушы қабық пен капсула тәрізді қоймалжынмен қапталады. L-пішінді.

блефаропласт;
ф - фибрилдер

облигатты анаэроб, қоректік орталарға талғамды. Аристовский-Гельцер ортасы – бұл анаэробты

орта. Қоректік ортада өсетін трепонема – дақылдық спирохета – патогенді түрінен вируленттілігінің төмендігімен ерекшеленеді, дегенмен антигендері ұқсас, сондықтан мерездің серологиялық диагностикасында қолданылады.

жыныс мүшесіне жұқтырып дақылдандырады.

– липопротейдті;
Бейспецификалық антиген – табиғаты протеин.
Олар адамдар

мен жануарлардың тіндік липидтеріне ұқсас.

жарыққа, сынап, висмут, мышьяк тұздарына, пенициллинге сезімтал. Тұрмыстық заттарда жұғу

қабілетін кепкенге дейін сақтайды; мәйіт тінінде жақсы сақталады. Эпидемиологиясы: Инфекция көзі – ауру адам. Таралу жолы: жыныстық жол, парентералды – қан арқылы, медициналық шаралар кезінде, плацентарлы, тұрмыстық контакт. Ену қақпасы: тері ж/е шырышты қабаттар.

қақпасында қатты шанкр
– мерездік жара пайда болады.
Алғашқы 3

аптада мерез –
серонегативті, кейінгі 3
аптада серопозитивті;

болуымен сипатталады, бөрітпелер өте жұқпалы, серологиялық реакциялар оң (серопозитивті);
3-шілік

мерез: гуммозды мерез деп аталады. Бұлар 3-5 жылдан кейін пайда болады. Теріде, барлық ішкі органдарда, сүйекте, ОЖЖ-де гранулеммалар (гуммалар) пайда болады.
4-шілік мерез: нейромерез. Ол 10 жылдан кейін пайда болады. Гуммалар ми мен жұлында пайда болады.

жойылады, осыған байланысты қайталап ауру мүмкін.

сұйықтықтары, қан.
Зерттеу әдістері:
1. Микроскопиялық әдіс – қатты шанкрдан,

бөрітпелерден жағынды дайындайды. Романовский-Гимзе, Бурри, Морозовтың күмістеу әдістерімен боялады.
Жаншылған тамшы препаратында күңгірттелген микроскоппен қозғалғыштығын анықтайды.
ИФР – люминесцентті микроскоп қолданылады.
2. Серологиялық – негізгі әдіс. Вассерман реакциясы, тұнбалық: Кан ж/е цитохоль реакциялар – бейспецификалық липидті антиген қолданылады.
Қосымша реакциялар – ПГАР, ИФТ, ИФР, иммобилизация реакциясы – тіндік тірі трепонемалар қолданады.

жалған оң нәтижелер болуы мүмкін: жүктілікте, ішімдік немесе майлы тамақ

жеген кезде, өткір қабыну процесі болған кезде, инфаркт, цирроз, туберкулез, аутоиммунды аурулар және т.б.

қансарысуы. Оған трепонеманың 2-3 антигені қосылады:
2 спецификалық антиген –

тіндік н/се дақылдық трепонемалар (ультрадыбыспен өңделген);
Бейспецификалық антиген – кардиолипидті: бұқа жүрегінің липидтерінен алынған.

жатады. Сонымен қатар ауыр метал тұздары, висмут, йод т.б. препараттар

қолданылады.
Сақтандыру: арнайы сақтандыру жоқ. Бейспецификалық сақтандыру жеке гигиенаны сақтау, сондай-ақ қоғамдық сипаттағы санитарлы-гигиеналық шаралар кешенін жүргізу.