Xəstəxanadaxili infeksiyalar və onlarla mübarizənin əsasları, əksepidemik

?
ÜST-nin tərifinə görə, nozokominal infeksiya-pasiyentin xəstəxanaya tibbi yardım üçün müraciət

etməsi və ya orada qalması zamanı inkişaf edən klinik cəhətdən aşkar olunan istənilən yoluxucu xəstəlikdir.

müəssisələrində əksepidemik rejim pozulduqda ,
2.Zərərsizləşdirilməmiş alətlərdən istifadə etdikdə,
3.Fəaliyyəti nəticəsində (cərrahların

B və C viruslu hepatitləri, İİV ilə yoluxması)
4.Laboratoriyalarda qəzalar nəticəsində baş verir.

nozokominal infeksiya inkişaf edir.
L.P.Puzayevanın məlumatlarına görə, Sank-Peterburq şəhərində stasionarlarında xəstəxanadaxili

xəstələnmə 1998-ci ildə 1000 xəstəyə 7.2 hadisə təşkil etmişdir.
Rusiyada 2.5 milyon-a yaxın şəxs nozokominal infeksiyaya yoluxur, halbuki o, 50 dəfə az qeydə alınır.

az hallarda viruslar, göbələklər və ibtidailər tərəfindən törədilir. Buna xəstəxanada

müalicədə olan pasiyentlərin immunsupresiya halları ilə izah olunur.En esası dərman vasitələrinin nəzarətsiz şəkildə istifadəsi nəticəsində antibyotikrezistenliyin qlobal inkişaf meyli fonunda nozokominal infeksiyaların törədicilərinin davamlığı xeyli artmışdır.

müsbət bakteriyalar (staf.aureus, A,B,C.G grup streptokokklar)
2.Anaerob bakteriyalar( anaerorob koklar, histoloji

klostridiyalar, Clostridium tetani)
3.Gram-mənfi aeorob bakteriyalar( salmonella,E.coli, proteus, Klebsiella,Pseudomonas aeruginosa, acinobakteriyalar

pertussus.
5.viruslar. Hepatitlər, qrip, KRX, herpes simplex, sitomeqaliya, qızılca, məxmərək, rotaviruslar,

su çiçəyi.
6.göbələklər.candida, nocardia, histoplazma və s.

cəhətdən ən qorxulu olanlar bəlğəmlə küllü miqdarda mikobakteriyaları xaric edən

xəstələrdir. Bir xroniki vərəmli xəstə sutka ərzində 7 milyarda qədər vərəm çöpləri xaric edir. Belə xəstə 1 dəfə öskürərkən havaya 60 minə yaxın tüpürcək dənəcikləri püskürür. Bir açıq formalı vərəmli xəstə il ərzində 8-12 yeni sağlam şəxsin vərəmə tutulmasına və 150-200-ə yaxın sağlam şəxsin vərəmə yoluxmasına səbəb ola bilər.Vərəm mikobakteriyaları təkcə bəlğəmlə deyil sidik, nəcis və irinlə də xaric olunurlar.

işçisi ↔ Xəstə
• Xəstə ↔Xəstə

alan, əhalinin xəstələnməsini azaldan və ayrı –ayrı infeksiyaların ləğvinə gətirib

çıxaran metod və vasitələrin sistemidir.Əksepidemik tədbirlərin optimal variantı əksepidemik prosesin hər 3 halqasına eyni zamanda təsir edilməsinə əsaslanmışdır.

qaydası

(gün ərzində ən azı 4 dəfə 30-60 dəq) havalandırmanın gözlənilməsi
2.

Məkanda risk dəyərini nəzərə alaraq bakteriosid lampaların rasional şəkildə yerləşdirilməsi və tətbiqi
3. Tullantıların yığılması,saxlanılması və istifadə edilməsinə nəzarə

təmin etmək
2. Əməkdaşları yüksək risk yerlərində daima maska geyməyə məcbur

etmək
3. Əməkdaşlara respiratorlardan düzgün istifadə etməyi və onları deformasiyadan qorumaq üçün düzgün saxlamağı öyrətmək
4. Basilyar vərəm xəstələri lazımi tibbi proseduraları keçmək üçün ixtisaslaşmış şöbə hüdudlarından kənara çıxarkən onları birdəfəfəlik və ya cərrahi maskalarla təmin etmək

etmək və s.

6.Vərəmə yüksək yoluxma riski olan əraziləri : “Diqqət!

Yüksək yoluxma riski zonası! Respiratordan istifadə edin!” yazıları ilə təchiz etmək

də, kontagioz aerozolları filtrasiya edən respiratorlar (şək. 8.1-8.4) daha güvənli

fərdi respirator mühafizə vasitələridir.

respiratorlar, havaya səpələnmiş VMB ölçüsündə hissəcikləri filtrasiya etmək qabiliyyətinin dərəcəsinə

görə təsnif edilirlər. Bu xüsusiyyətə görə respiratorlar FFP2 və FFP3 sinfinə ayrılır (ENI49:2001 norması – “burun, ağız və çənəni toz, bərk və duru hissəciklər, bakteriyalar və viruslar kimi mikroskopik hissəciklərdən mühafizə edən, filtrasiyalı birdəfəlik respirator maskalara tətbiq edilən “Respirator Mühafizə üzrə Avropa Standartı” ).

maskalar (üz maskaları) danışıq, asqırma və ya öskürmə zamanı xaric

olan iri hissəcikləri tutaraq, mikroorqanizmlərin havaya düşməsinə yalnız qismən mane olur. Bu maskalar havadakı VMB ilə yoluxmadan tam mühafizə etmir, belə ki, üzə sıx oturmur və filtrasiya qabiliyyəti məhduddur. Bu səbəbdən, bu maskalar, ftiziatrik şöbə işçilərinin basilyar aerozollardan mühafizəsi məqsədilə tövsiyə edilmir. Bununla yanaşı, onlar, havaya kontagioz aerozolların ifrazını azaltmaq məqsədilə, VMB ifraz edən və ya şübhəli xəstələr tərəfindən istifadə edilə bilər. Belə xəstələr palatadan digər məkanalara yer dəyişərkən bu maskalardan istifadə etmək məsləhət görülür.