Слайд 1Қызылша(корь)
Қызылша(morbilli)-Paramyxoviridae тұқымдастығының Morbillivurus тегіне кіретін РНК-лы вирус қоздыратын, барлық жерде
таралған өте контагиозды антропоноздық жұқпалы жіті ауру.
Слайд 2 Қоздырғыш ауа-тамшылы жол арқылы аспирациялық механизммен беріледі.Ауру
қызу көтерілуімен, уланумен,дақты-папулезді
бөртпенің кезеңділігімен, коньюктива мен жоғары тыныс жолдарының зақымдалуымен сипатталады.
Слайд 5Кезеңдері
Айығу-реконвалесценция
Слайд 6 Жалпы симптомдары
1Сәл қызба гиперпиретикалыққа
дейін
2Жоғары тыныс жолдарының қабынуы
3Құрғақ қақырықсыз жөтел,ринит, фарингит, ларингит ,қатқыл жөтел,
ентігу,ауыз-жұтқыншақ қызаруы.
4Коньюктивит, жарықтан сескену, склерит,блефароспазм.
5Іш өту
Слайд 7 Айрықша клиникалық белгілері
1.Ұрттың сілемейлі
қабығында кіші азу тістер деңгейінде Бельский-Филатов-Коплик дақтары пайда болады.
2Қатты таңдайда
бадамша безде жұтқыншақтың артқы жағында энантема
3Бөртпе шығу кезеңдері
1-күн-бетке,құлақ артына, мойынға, кеуденің жоғарғы бөлігіне;
2- күн-кеудеде қолдың жоғарғы жағында;
3-күн-қол мен аяқта тегіс
3-ші күннен бастап бөрітпе қайтады теріде дақ қалады түлейді.
Слайд 9Зертханалық критерийлері
Зерттелетін материал
Жұтқыншақ пен мұрыннан шайынды, қырынды, кілегей.
Слайд 11Қызылшаның алдын алу шаралар алгоритмі
Мақсаты
Балаларды жоспарлы егумен қамтудың жоғары
деңгейі. Ол ҚР Ұлттық егу күнтізбесі бойынша қызылша тірі вакцинасының
екі дозасын алғандар үлесі 95-98% болуы тиіс.
Слайд 12Шаралар
12 айлық балаларға MMR(қызылшаға,қызамыққа,эпидемиялық паротитке қарсы)вакцинасын егу.
6-7-жастағы балаларға тірі вакцинасын
ЖКВ егу-бұл екінші доза және ревакцинация.
Вакцинацияларға дамитын реакциялар мен асқынуларды
есепке алу.
Қызылша эпидемиялық ошақтарында 25 жасқа дейінгі жанасуда болған адамдарды иммунизациялау.
Слайд 14Емі
Патогенездік
Симптоматикалық
Қызылша энцефалит-преднизолонның үлкен дозалары және антибиотиктер
Слайд 15.
Эпидемиялық паротит
Paramyxoviridae тұқымдастығы тегіне кіретін РНК-лы вирус туындататын антропоноздық
жұқпалы ауру
Слайд 16 Эпидемиологиясы:
Инфекция көзі –анық және атиптік түрдегі аурудың
клиникалық белгілерінің білінуінен 1-2күн бұрын және ауырғанына алғашқы 9күн болған
науқас
Тарау механизмі:ауа тамшылы
Берілу факторы-мұрын жұтқыншақтан бөлінген сілемей аэрозольнің тамшылары
Қауіп қатер факторы-балалар жасөспірімдер
Слайд 17Клиникалық көріністері
Жасырын кезеңі-1-4 апта
Бұлшықеттер мен буындар ауырады қалтырап тоңады басы
ауырады
Көбінесе ауру жедел басталады
Қызу жоғары цифрларға көтеріледі
Сілекей бездерінің қабынуы
екі жақты кейде бір жақты жүреді
Слайд 18Құлақ қалқаны мен сырғалығы өсіндісі арасында созылыңқы ауыру білінеді-Филатов симптомы
Шықшыт
безінің түтігі айналасындағы сілемейлі қабық қызарады және ісінеді-Мурсу симптомы
Кейбір науқастар
асты шайнай алмайды одан ары ауырласа жақтың шайнау бұлшықеттері қызметінің тризмі болады.
Сілекей бөліну күрт азаяды есту кемиді.
Ересектерде болуы мүмкін
Тиреоидит
Панкреатит
Простатит мастит
Асқынулары-серозды менингит және менингоэнцефалит.
Слайд 19 Диагностикасы
Вирусологиялық-зерттелетін материал-мұрын-жұтқыншақ шайындысы, сілекей,жұлын сұйығы.
Иммунологиялық-науқас қан сарысуының қос
үлгісі алынады.
Эспресс әдіс-сілекей мұрын-жұтқыншақ шайындысы.
Слайд 20Алдын алу шаралары
Мақсаты
Паротит бойынша эпиджайды байқау және мүмкін болатын бүркетпелердің
алдын алу үшін иммунизация шараларын белсендіру.
Шаралар мерзімі
ҚҚП үштік вакцинасының құрамына
кіретін паротиттің тірі вакцинасымен жоспарлы егуді жүргізу.
12 айлық балаларды ҚҚП вакцинасымен қамту 95-98% кем болмауы тиіс.
Слайд 21Емдеу қағидалары
Патогенездік емдеу
Синдромдық
Ауыз қуысые күтіп ұстау;
Сілекей бездері зақымданса-құрғақ жылу;
қызуы тұрақты болса-УВЧ;
Орхоэпидемит болса-суспензорий;стероидсыз қабынуға қарсы дәрілер;
Тиреоидит- L- тироксин;
Менингит-дезинтоксикация және
дегидратация.
Слайд 22Қызамық
Қызамық-адамның сыртқы ортада төзімсіз,аэрозольдік және вертикальды беріліс механизмдері арқылы жұғатын
Togoviridae тұқымдастығы Rubivirus тегіне кіретін вируспен қоздырылатын жедел респираторлық антропоноздық
ауруы.
Слайд 23Инфекция көздері:
Клиникалық белгілері анық не білінбей өтетін науқас.
Жасырын кезеңнің екінші
жартысы.
Бөртпе көрінгеннен бастап 7 күн іішінде.
Слайд 26Беріліс факторлары:
Мұрын мен жұтқыншақтан шығатын аэрозоль тамшылары
Қан,жатыр арқылы
Слайд 28Қызамыққа диагноз қоюдың зертханалық критерийлері:
Зерттелетін материал
Аурудың қатал кезеңінде мұрын-жұтқыншақ шайындысы,қан
несеп,нәжістер,
Қан сарысуы
Диагностика әдісі
Вирусологиялық
ИФР,ИФТ
Гендік диагностика
ПТР
Иммунологиялық,ИФТ
Слайд 30Қызамық оқиғасының болжамды оқиғасы:
Болжамалы оқиға:қызуы көтерілуі,арқа мен құйрықта бөртпе,лимфа түйіндері
ұлғаюы,артралгия,артрит
Ықтимал оқиға:қызамық бөртпесінің шығуы
Дәлелденген оқиға:науқас қан сарысуында IgM Қарсыденелері
анықталуы,адам жасушалары вирусында қызамық вирусын бөлу және оны ПТР –да идентификациялау
Слайд 32Қызамықты емдеу:
ЭТИОТРОПТЫ ЕМДЕУ
ҚАРАСТЫРЫЛМАҒАН
ПАТОГЕНЕТИКАЛЫҚ ЕМДЕУ:
СИМПТОМАТИКАЛЫҚ ҚЫЗАМЫҚТЫҚ ЕМДЕУ:ДЕЛАГИЛ 0,5-0,75г\тәулігіне,антигистаминдік,стероидсыз қабынуға арналған препараттар.