Баллы тормыш

Содержание

1. Баллы тормыш
2. Баллы тормыш
3. Максатым: укучыларыма табигать хәзинәсе-бал кортларының төрлелеген һәм
4. Элпә канатлы, төкле буынаяклы,
5. Галимнәр бал турында
6. Борынгы Греция математигы Пифагор бал
7. Бал кортлары тарихы... Умарта кортлары тормышы белән
8. Халык әйтсә-хак әйтә.
9. * Җәй буе бал җыялар,
10. * Анасыз корт бал җыймас,
11. * Бал кортлары яңгыр алдыннан умарталык тирәсендә
12. * Бал авыз- ягымлы, тәмле телле. *
13. * Табигатьтә иң эшчән, иң тырыш тереклек
14. Булмас димә, дөнья бу...
15. Дөньяда бал кортларына хәтта һәйкәл дә куелган
16. Кулланылган әдәбият:1) И. Х. Мияссарова “Табигать һәм
17. Интернет ресурслар:http://tfile.ru/forum/viewtopic.php?t=340521&start=90 4нче слайдhttp://sns.3dn.ru/index/0-35 6нчы слайдhttp://www.kalitva.ru/librory/referats/biogreferat/page/5/ 7нче слайдhttp://www.beelife.org/photos/photo259.html 15нче слайдhttp://www.izbrannoe.ru/31643.html 15нче слайд
18. Скачать презентанцию

Баллы тормыш

Слайды и текст этой презентации

Слайд 1Нәҗметдинова Гөлсинә Кыям кызы
2нче категорияле башлангыч сыйныфлар укытучысы
Татарстан Республикасы Саба

муниципаль районы Түбән Шытсу урта гомуми белем бирү мәктәбе

Нәҗметдинова Гөлсинә Кыям кызы2нче категорияле башлангыч сыйныфлар укытучысыТатарстан Республикасы Саба муниципаль районы Түбән Шытсу урта гомуми белем

Слайд 2Баллы тормыш

Слайд 3Максатым:
укучыларыма табигать хәзинәсе-бал кортларының төрлелеген һәм кызыклыгын аңлату, кешеләргә

файдасына ышандыру;
материаль байлык хәзинәсе икәнен,дару өчен чимал бирүен дәлилләү;

кызыклы мәгълүматләр туплап, белемнәрне тирәнәйтү;
эзлекле фикерләү чыганаклары аша, әһәмиятле материалларны сайлап алу;
табигатькә сак караш булдыру.

Максатым: укучыларыма табигать хәзинәсе-бал кортларының төрлелеген һәм кызыклыгын аңлату, кешеләргә файдасына ышандыру; материаль байлык хәзинәсе икәнен,дару өчен

Слайд 4 Элпә канатлы, төкле буынаяклы, арткы аякларында серкә

төере булган, чәчәкләрдән баллы сыекча - бал ясый торган бөҗәк,

умарта корты.

Бал корты

Элпә канатлы, төкле буынаяклы, арткы аякларында серкә төере булган, чәчәкләрдән баллы сыекча - бал

Слайд 5Галимнәр бал турында

Слайд 6 Борынгы Греция математигы Пифагор бал белән диета тоткан.Һәм

аны күп кулланган кеше озын гомерле була, ди. Аның укучысы

Апполоний, аллалар ризыгы белән тукланып, 113 яшькә кадәр яши.

Борынгы Греция математигы Пифагор бал белән диета тоткан.Һәм аны күп кулланган кеше озын гомерле була,

Слайд 7Бал кортлары тарихы...
Умарта кортлары тормышы белән моннан инде берничә

мең еллар элек кызыксынганнар. Кешеләр кортлар семьяларын агач куышлыгында яки

башка урыннарда тапканнар, балларын җыеп алганнар. Нәтиҗәдә умарта кортлары һәлак булган, аларны үтергәннәр. Тора-бара бал табу авырая төшкән. Агач куышлыгында кортларны тапкан кеше аларны үтермәгән, ә бәлки ел саен балларын җыеп ала барган. Мондый умартачылык Россиядә йөзләрчә ел яшәп килгән. 1814нче елда гына умартаны уйлап тапканнар. Умартаның өске өлешендә бал өчен рам булган, ә астында кортлар торган. Төрле чәчәкләр нектарыннан бал эшләп чыгаручы умарта кортын бөек швед ботанигы Карл Линней 1758нче елда бал корты дип атаган. Бал кортларының токымнары бик күп, 20 меңләп. Аларның һәркайсы билгеле бер урынга җайлашкан һәм семьялар белән яши.

Бал кортлары тарихы... Умарта кортлары тормышы белән моннан инде берничә мең еллар элек кызыксынганнар. Кешеләр кортлар семьяларын

Слайд 8Халык әйтсә-хак әйтә.

Слайд 9* Җәй буе бал җыялар, Кыш буе хәл җыялар. *

Елан түгел-чага, Кош түгел –оча. * Кешегә ачуы килсә, үзе

үлә.

Табышмаклар

* Җәй буе бал җыялар, Кыш буе хәл җыялар. * Елан түгел-чага, Кош

Слайд 10* Анасыз корт бал җыймас, Бал җыйса да мул

җыймас. * Йорт анасы белән корт анасы бер. * Бал дисәң-бер кими,

Бармак тисә- ике кими.

Мәкальләр

* Анасыз корт бал җыймас, Бал җыйса да мул җыймас. * Йорт анасы белән корт

Слайд 11* Бал кортлары яңгыр алдыннан умарталык тирәсендә генә очалар. * Әгәр

умарта кортлары көтүләре белән, мыж килеп, чәчәк атып утырган шомырт

яки миләш тирәсендә очып йөрсә- иртәгесен көн аяз, ә инде акациягә һәм карлыганга ябышып утырсалар- яңгыр булачак.

Сынамышлар

* Бал кортлары яңгыр алдыннан умарталык тирәсендә генә очалар. * Әгәр умарта кортлары көтүләре белән, мыж килеп,

Слайд 12* Бал авыз- ягымлы, тәмле телле. * Бал гына- якын,кадерле. * Балавыз

сыгу- елау. * Балавыз кебек- сап-сары,юылган. * Умарта корты күк- тырыш, эшчән.

Умарта оясы кебек- шаулау, гөжләү.

Фразеологик әйтемнәр

* Бал авыз- ягымлы, тәмле телле. * Бал гына- якын,кадерле. * Балавыз сыгу- елау. * Балавыз кебек-

Слайд 13* Табигатьтә иң эшчән, иң тырыш тереклек ияләренең берсе- умарта

кортлары. Аларның июнь-июль айларында туганнарының гомере бары 21-40 көн генә.

Көз айларында туганнары язга тикле яши. * 500 кортның җыйган балы бер кашыкка сыя. * 2 км дан чәчәктәге бал исен сизә. * Бер корт 2-3 мең йомырка сала. * 3000 чәчәкне серкәләндерә. * Бер умартада 60000-120000 гә кадәр корт була. * 1секундка 200 мәртәбә канатын кага. * Кәрәзле бал берничә мең еллар бозылмыйча саклана ала икән.

Хикмәтле саннар...

* Табигатьтә иң эшчән, иң тырыш тереклек ияләренең берсе- умарта кортлары. Аларның июнь-июль айларында туганнарының гомере бары

Слайд 14Булмас димә, дөнья бу...

Слайд 15Дөньяда бал кортларына хәтта һәйкәл дә куелган икән. Бу һәйкәлләр

Уфа, Мәскәү шәһәрләрендә урнашкан. Әгәр дә җир йөзендә

бал кортлары бетсә, безнең табигатебезгә дә бик күп зыян килер иде. Кайбер риваятьләрдә хәтта, кортлар беткәннән соң, дүрт елдан кешелек бетә дип тә әйтелгән. Моның өчен һәр кеше табигатьне сакларга бурычлы. Табигать үзен яратканнарны гына ярата. Умарта кортлары чәчәктән-чәчәккә кунып бал җыйган кебек, һәр кешенең һөнәри эшкә осталыгы да кирәк.