А?паратты ?ор?ау

санкцияланбаған пайдаланудан қорғаныс жасау.
Ақпаратты қорғау – ақпараттың сыртқа кетуінің,

оны ұрлаудың, жоғалтудың, рұқсатсыз жоюдың, өзгертудің, маңызына тимей түрлендірудің, рұқсатсыз көшірмесін алудың, бұғаттаудың алдын алу үшін жүргізілетін шаралар кешені.

Ақпарат қауіпсіздігі мен оны қорғау

Яғни, ақпаратты қорғау- автоматтандырылған жүйелерде оның бекітілген қорғаныс статусын қолдайтын арнайы механизмдерді құрау және қолдау процесі.

бір адамдарға ғана тиімді екеніне сенімділік; бұл категорияны бұзу- ақпаратты

бұзу немесе ұрлау деп аталады.
Бүгіндігі- ақпараттың сақталуы немесе таралуы кезінде санкцияланбаған өзгерістердің болмағанына сенімділік; бұл категорияны бұзу- мәліметтің фальсификациясы деп аталады.
Түпнұсқалық (аутентичность)- ақпарат көзі- оның авторы болып табылатынына сенімділік; бұл категорияны бұзу- автор тарапынан мәліметтердің фальсификациясы деп аталады.
Апеллияциялануы- кез келген уақытта белгілі бір адамның сол мәліметтің авторы екенін дәлелдеуі.

Ақпарат категориялары

түрлері;
Автоматтандырылған жүйе түсінігі;
Автоматтандырылған жүйеге түсетін қауіп түрлері;
Қауіптерге қарсы тұру шаралары;
Қорғаныс

жүйелерінің құрылу принциптері.

Дұрыс қорғаныс жүйесін құру алғышарттары

сақтау құрылғыларынан жоғалуы не бүлінуі, мәндік мазмұнының бұзылу, логикалық байланыстың

бұзылуы, дұрыстығының бұзылуы.
Ақпарат құпиялылығының бұзылуы- ақпаратпен бөтен адамдардың танысуы. Ақпаратты алу жолының деңгейі ақпарат иесімен анықталады.
Санкцияланбаған таралым- ақпараттың меншіктелу және авторлық құқық қорғанысы.

Ақпаратқа әсер ету түрлері

Бірақ, олар басқа мақсаттар үшін де қолданылады, мысалы,  дискіенгізгіште жазуды

бұғаттауда, мәліметтерді шифрлеу командаларында, т.б.
Парольдерді 7 негізгі  топтарға бөледі:
қолданушы орнататын парольдер;
жүйемен генерацияланатын парольдер;
енудің кездейсоқ кодтары;
жартылай сөз;
кілттік фазалар;
“сұрақ -жауап” түріндегі интерактивті тізбек;
“қатаң ” парольдер.

Сұрау салу арқылы ақпаратты қорғау

қарапайым болу керек, бірақ кәдімгі пайдаланушылар үшін файлға қол жеткізуді қиындатады.

Бағдарламаларды, идентификациялық белгілерді шифрлеуге болады. Бағдарламаны қорғауға арналған шифрдың негізгі сипаттамасы -  кілттік шифрдың үзындығы болып саналады.
Сигнатуралар – қорғаныс үшін пайдаланылатын және бағдарламалық тәсілмен тексерілетін электронды есептеуіш машинаның бесаспап сипаттамасы.
Қорғау аппаратурасының  көмегімен бағдарламны қорғаудың  негізгі принципі – тұрақты есте сақтау құрылғысымен оперативті есте сақтау құрылғысынан бағдарламаларды рұқсатсыз көшіру кезінде бағдарламаның өздігінен жойылып кетуіне арналған сигналдарды өндіру.
Арнайы микропроцессорлар (МП) – арнайы оптикалық құрылғы, стандартты интерфейс арқылы қосылады, сұрау салуға кейбір сандық реттілікпен  үндеседі. Кемшілігі – бағдарламамен басқарылады.
Электр интеллектісімен  қорғау – күрделі қорғаныс алгоритмін таратушы арнайы микропроцессоры бар  электронды қорғаныс құрылғыларының бірі.
Тікелей қорғау құралдары-егер құпия ақпараттардан тұратын  модульды бұзатын болса, тікелей қорғау динамикалық жады қорегін бұғаулайды да, құпия ақпараттарды жояды.

Сұрау салу арқылы ақпаратты қорғау