Қазақстан аумағындағы Мыс-тас ғасыры

Сабира Зекенқызы

I. Ұйымдастыру кезеңі. II. Үй тапсырмасын сұрау. III.Жаңа сабақты түсіндіру.
Сабақтың жоспары: 1.Мыс-тас ғасырының ерекшелігі. 2. Еңбек құралдарының жетілдіруі. 3. Мыс-тас ғасырының ескерткіштері.

арттыру, оқушыларға адамзат баласының металдан жасалған құралдарды мыс-тас ғасырынан (энеолит)

игере бастағанын түсіндіру. Дамытушылық: Оқушылардың дүниетанымын, тарихқа деген қызығушылығын және ойды жүйелеу қабілетін дамыту, шығармашылығын дамыту. Тәрбиелік: Өз мүмкіндігін дұрыс пайдалана алатын зерделі тұлғаларды тәрбиелеу.

Сабақтың әдісі: «Жинақтау», « Ойлан тап », « Сиқырлы сандықша », « Тарих әлемі» ойындары. Сабақтың көрнекілігі: Ежелгі адамдар еңбек құралдары, энеолиттік қыш ыдыстар суреттері,буклеттер.

Топтармен таныстыру: I-топ: « Тапқырлар»
II-топ: «Білгірлер»

2-кезең. « Жинақтау » / Адамның қалыптасу кезеңдерін ретімен орналастыру / . 3-кезең. « Ойлан тап » / Суреттегі еңбек құралдарының атын дәл табу / . 4-кезең. «Сиқырлы сандықша» / Сандықша ішінде заттар жасырылады /. 5-кезең. «Тарих әлемі» / Әріптер артына сұрақтар жасыру /.

Өте жақсы-10 ұпай Орташа- 5 ұпай

қоныстанған шатқалдардан өткен сайын көптеген тапсырмаларға жауап беруіміз керек.

.
Аттарын ата.

Слайд арқылы көрсету.
Суретте ежелгі адамдар еңбек құралдарын пайдалану үстінде. Мұқият қарап, қандай еңбек құралы екенін ажыратыңдар.

2-суретте тас шапқымен аң сою.

еңбек құралы екенін ажыратыңдар.

кейін барып сиқырлы сандықша ішінде не жасырылғанын табасыңдар

Жетісу жеріндегі Есік қорғанынан археолог К. Ақышев тапқан. Зеріттеушілердің

пікірі бойынша, ол б.з.б.V-IV ғасырларға, ерте темір дәуіріне жатады. Қазіргі таңда бұл зат Қазақстанның егемендігінің рәмізіне айналып, Республика алаңында ұлттығымызды асқақтатып тұр. Сандықшаның ішіндегі не ?

ал грекше – “ жазу папирусы” деген ұғымды білдіреді.Бұл зат

әлемде алғашқы рет Қытайда жасалған. Кейінірек Ежелгі Грекияда жақсы дамыған. Б.з.б.V ғасырда өмір сүрген “тарих атасы” Геродот алғаш рет осы заттың кескінін жобалап жасады.Ол не?

уақытқа созылды. Осы аралықтағы адам баласының қолданған еңбек құралдары түгелге

жуық тастан жасалды.Ежелгі адамдар қатты тастан осы құралды жасаған.Бұл құрал ғылымда чоппер деп аталады.Сандықшаның ішінде жасырылған ежелгі адамдардың қандай еңбек құралы? (Кескіш )

палеолитке тән құралдардың бірі.Ежелгі аңшылар осы құрал арқылы мамонт, жүндес

мүйізтұмсық, кішкене бизон, үңгір аюы, мен жолбарысты аулаған. Сондықтан да бұл қару ежелгі аңшылардың басты қаруы болып табылды.

таңдаған әріптеріннен басталады.

кәсібі қалай аталады?
А – Ертедегі адамдардың бірлесіп тамақ табуы мен

жабайы жануарлардан қорғанып жүруі қалай аталады?
Р – Тас құралдың жүзін ұсақ кертік-ойықтар арқылы өткірлеу әдісі.
И – Сурет жазудың ерекше дамыған түрі.
Х – Қазақстандағы ең биік жер.

Е – Алғаш жыл санауды кімдер ойлап

тапты.
М – Палеолит дәуіріндегі ең көп тараған жануар.
І – Қазақ халқының теріден тігілетін киімі.

топты анықтайтын кез келді.
Мұғалім:

Адамзат баласының металдан жасалған құралдарды игере бастауы мыс – тас ғасырынан (энеолит) басталды. Бұл кезең шамамен алғанда б.з.б. 3000-1800 жылдары өткен .

жасағаны, тапқаны бәрі еңбек өнімі деп аталды.Сол кезеңдерде металдың кейбір

түрлері: алтын, күміс, мыс табиғатта дайын күйінде кездесті. Ең бірінші қолданылған металл – мыс. Бұдан 5 мың жыл бұрын адамдар мыс өңдеуді үйренді. Қазақстан аумағында энеолит кезеңінің ерекше ескерткіші – Солтүстік Қазақстандағы Ботай тұрағы. Ботай тұрағы б.з.б. 3-2 мың жылдықтармен мерзімделеді. Бұл тұрақ 15 гектар жерді алып жатыр. Тұрақты қазу барысында 158 тұрғын үй табылды.