Абай "Сабырсыз, арсыз, еріншек" презентация

Б.А.

идеясын ашуға үйрену.  2. Көркем мәтінмен жұмыс істей алу дағдысын жетілдіру,

оқып түйгендері туралы ой қорытындысын айту, жаттықтыру.  3. Адам бойындағы жағымсыз қасиеттерден бойын аулақ ұстауға, адамгершілік құндылықтарын бағалай білуге тәрбиелену. 

қуанам!

сөздің зергері.Абай – кемеңгер, Абай – дара. Абай Құнанбай ұлы

1845 жылдың 13- тамызында қазіргі Шығыс Қазақстан облысы Шыңғыс тауының етегінде, Қасқа бұлақ өзенінің жотасында дүниеге келген.1904 жылы о дүниелік болды.  Абайдың дүниеге келуі жайлы ел аузындағы ең көне әңгіме - әкесі Құнанбайдың түс көруі. Құнанбай Өсенбайұлының түсіне 18 ғасырда өмір сүрген қазақтың кемеңгер биі, тобықты руынан шыққан Әнет баба түсіне кіріп Ибраhим деп пайғамбардың атын айтып, ғайып болады. Осы түстен кейін көп ұзамай Ұлжан босанды деген сүйінші хабар келеді. Сол кезде Құнанбай жас сәбиге Ибраhим деген ат береді. Бірақ әжесі Зере немересін Абай деп еркелеткен. Осыдан кейін ел арасында Ибраhим деген аты аталмай, Абай аталып кетеді.Абайдан қалған мұра: 169 өлең, 4 поэма, 54 аударма, 45 қара сөзі. 

келгеннен кейін ғана көркем әдебиетке шындап ықылас қойып, көзқарасы қалыптасып,

сөз өнерінің халық санасына тигізер ықпалын түсінеді. Шығармалары үш жүйемен өрбиді: бірі — өз жанынан шығарған төл өлеңдері; екіншісі — ғақлия (немесе қара сөз) деп аталатын прозасы; үшіншісі — өзге тілдерден, әсіресе орысшадан аударған өлеңдері.

Абай өлеңдері түгел дерлік лирикадан құралады, поэма жанрына көп бой ұрмағаны байқалады. Қысқа өлеңдерінде табиғат бейнесін, адамдар портретін жасауға, ішкі-сыртқы қылық-қасиеттерін, мінез-бітімдерін айқын суреттермен көрсетуге өте шебер. Қай өлеңінен де қазақ жерінің, қазақтың ұлттық сипатының ерекшеліктері көрініп тұрады. Ислам діні тараған Шығыс елдерінің әдебиетімен жақсы танысу арқылы өзінің шеберлік — шалымын одан әрі шыңдайды. Шығыстың екі хикаясын «Масғұт» және «Ескендір» деген атпен өлеңге айналдырады. Ислам дініне өзінше сенген діни таным жайындағы философиялық көзқарастарын да өлеңмен жеткізеді. Абайдың дүниетанудағы көзқарасы XIX ғасырдың екінші жартысында Қазақ халқының экономикасы мен ой-пікірінің алға ұмтылу бағытта даму ықпалымен қалыптасты. Дүниетану жолында сары-орыстың төңкерісшіл демократтарының шығармаларын оқып, өз дәуірінің алдыңғы қатарлы ой-пікірін қорытып, басқаларға қазақ өміріндегі аса маңызды мәселелерді түсіндіруге қолданады

сөз – ауызбіршілігі мықты, ынтымақты, ұйымшыл, бірлігі жарасқан.  Күндейді – қызғанады.  Қарама

- қарсы мағыналы сөз - тілегін тілейді, қуаныш - қайғысын бірге көтереді.  Мертігеді - бір жері шығады, сынады  Міндейді - мін тағады, жамандайды  Жалмауыз – дүниеқоңыз, көзі тоймайтын 

Сөздік жұмысы 

«Ғылым таппай, мақтанба»

«Сабырсыз, арсыз, еріншек»

сынайды?

-Қандай мінез- құлықтарды бойымызға сіңіруіміз керек?

-Өздеріңде қандай ой туындады?

келген?

3) Қандай Абайдың шығармаларын бiлесiңдер?

4) Абайдың бiрiншi аты

қандай?

5) Оның атасы кiм?

6) Бүгінгі шығармасының тәрбиелік мәні неде?

қамшыласын үнемі.