Иса Байза?ов шы?армаларында?ы те?еулер ?олданысы

қарамайтын,
Келед деп ханның қызын кім ойлайды_
Талма түстің шағындай бой нұсқасы,
Түйген

жібек секілді түйме басы.
Кәмшат бөрік шашақты әрі үкілі,
Төгілген қара мақпал құндыз шашы.
Екі бет уылжып тұр қаны тамып.
Ақ жүзінде өмірдің шамы жанып.
Жас баланың аузындай кішкене аузын.

көрсететін көркемдік ұғым

еске түсіп,
Кейде жас төгуші едім, көз бұлдырап.
-дай, -дей,

-тай, -тей
жұрнағының көмегімен
жасалған теңеулер

Тәрізді, сияқты, секілді
тіркестердің көмегімен
жасалған теңеулер

Ұлттық теңеулер

Адам бүгін жанартау орнындағы,
Кеуек тастар секілді іші үгілген.
Түнімен долы дауыл құрастырған,
Секілді арыстандай жыны ұстаған.
Жамылып ақ көрпесін енді ғана
Маужырап байтақ дала тыныстаған

Көзінің қаралығы қарақаттай;
Түріндей текеметтің;
Бейне көкпар алып қашқан;т.б.

түрі – теңеу.
Теңеулердің ретінде;
- кейіпкер бет-пішінін,

сыртқы түр-келбетін, жүріс-тұрыс мәнерін, портретін жасалу
- адам сезімдерін, психологиялық халін, әсер-ойларын нақтылау үшін;
- табиғат көріністерін оқырманға барынша әсерлі жеткізу үшін қолданылатындары анықталды.

Хор қызы сол уақытта ғанбар шашы,
Иілген жаңа туған айдай қасы.
Жарқ етіп шыққан күндей күндей қабақтары,
Мақтадай үлпілдеген тамақтары.
Көзінің қаралығы қарақаттай,
Сөзі бар ақ қағазға жазған хаттай.

соны бояумен, өзгеше өңмен көріктендіріп жұмсауы;

-мақал-мәтел, дәстүрлі теңеу, троп түрлерін комбинаторлық өзгерту арқылы жаңа сөз орамын жасап, поэтикалық қорын молайтуы;
-жаңа тілдік қолданыстарды көбейтуі;
-халықтық тілдегі көріктеу құралдарын елеп-екшеп, жетілдіруі;
-өлең құрылысындағы стильдік айшықтаулар арқасында
экспрессивтілік мағыналық бояу күшейтіп, ой түйіндеуі.