Презентация для урока музыки

білдіру.
• Абайдың қанша ән-романсы бар екенін және
кімдер арқылы жеткіндігінен

мағлұмат беру.

Абай әндерін сүйіп тыңдау және насихаттау.

Мақсаты:

Міндеті:

жазба әдебиетінің іргетасын қалаушы, 1845 жылы туып,
1904 жылы 59

жасында қайтыс болған.

Абай қазақ музыкасынан ерекше орын алады. Өз заманындағы ән, күй шығарған халық компазиторлары сияқты, Абайдың да нота сауаты болмады. Бірақ бұған қарамастан ол өз қабілетіне, бар дауысына, домбыраға сүйенді.

дейінгі қазақ әндеріне ұқсамайды. Абай әндерінің әрқайсының өзіне тән меншікті

өлеңі болды. Ерекшелігі - қазақтың халықтық дәстүріндегі ІІ буынды өлеңдеріндей еркіндік жоқ, яғни өлеңдерінің құрылысы көп буынды. Міне, бұл жай музыка мен сөздің профессионалдық дәрежеде үйлесуі. Осының өзін, Абайдың музыка әлеміндегі жаңалығы деуге болады. Енді, Абайдың бірнеше әніне тоқталатын болсам,

тоярсың” атты өлеңі. Бұл әнді Абайдың Тұрағұл деген баласының қызы

Мәкен Мұхамеджанованың орындауында Қайролла Жүзбасов нотаға түсірген.

“Айттым сәлем, Қаламқас” әні мен сөзі 1889 жылы дүниеге қатар келді. Бұл ән қазақтың нағыз әншілік рухында шығарылған ән. Сонымен қатар қазақ мәдениетінің құнарлы топырағында дүниеге келген. Қазақ әндерінің дәстүрлі дамуы жолдарын ілгері жалғастырған кең тынысты лирикалық әндер тобына жататын туынды.

“Көзімнің қарасы” әні 1939 жылы қазақ халқының белгісі әншісі Абай әндерін шебер орындаушы Жүсіпбек Елебековтың айтуынан жазылып алынған.

“Татьянаның Онегинге жазған хатын” Абайдың немересі Архам Ысқақовтың айтуынан 1935 жылы Семей қаласында Латиф Хамиди нотоға түсірген.

біреу артылса...
Сегіз аяқ
Қор болды жаным
Сен мені не етесің?
Айттым сәлем, Қаламқас.
Татьянаның

Онегинге жазған хаты (амал жоқ, қайттым білдірмей).
Онегиннің татьянаға жауап хаты (Таңғажайып бұл қалай хат)
Татьянаның сөзі (Тәңір қосқан жар едің сен)
Онегиннің татьянаға жазған хаты (Құп білемін сізге жақпас).
Онегиннің өлердегі сөзі
Жарқ етпес қара көңілім не қылса да.

1899 жыл
Есіңде бар ма жас күнің?
Сүйсіне алмадым, сүймедім.

1893 жыл
Бойы бұлғаң.
Қараңғы түнде тау қалғып

1894 жыл
Қарашада өмір тұр

1895 жыл
Әбдірахманның әйелі Мағышқа Абай шығарып берген жоқтау

1890 жыл
Өзгеге көңілім тоярсың.
Ата-анаға көз қуаныш

1891 жыл
Көзімнің қарасы

1896 жыл
Көңіл құсы құйқылжыр шартарапқа

1892 жыл
Сұрғылт тұман дым бүркіп.

1898 жыл
Өлсем, орным-қара жер, сыз болмай ма?
Мен көрдім ұзын қайың құлағанын
Теректің сыйы
Қарға мен бүркіт

ән шығарып қойған жоқ, сол әннің адам өміріндегі мән-мағынасы туралы

өте бейнелі әрі терең тұжырым жасаған.
“Құлақтан кіріп бойды алар,
Жақсы ән мен тәтті күй.
Көңілге түрлі ой салар,
Әнді сүйсең, менше сүй”, - деген.

мәнерлеп оқу сайыстарын өткізу.