Слайд 1Татар халқының
дәстүрлері
Орындаған Акмолдина Умитжан Нуралиевна
Батық орта мектебінің
тарих пәнінің мұғалімі
Слайд 2Ескіше жаңа жылдық Наурыз (Нәуруз) мейрамын қарсы алу.
Слайд 3татарлардың ежелгі дәстүрлерінің бірі көктемде өзендерде сең жүре бастағанда жастар
«Сеңді шығарып салу» рәсімдерін тойлау. Жастар өзен жағасына жиналып гармон
тартып, би билеп, частушка айтып, қамыстан жасалған «адамды» жағып тамашалайды.
Слайд 4татар жастарының көктемдегі тойларының бірі «Қарға ботқасын» өткізу болып саналады.
Ол құстардың аймаққа келу құрметін тойлау, құстарға жем шашу, жастардың
топталып құстарға арнап өлең айтуы, түрлі ойын ойнауымен өткізіледі. Бұл ауылды жерлерде көктемгі егістің басталу қарсаңында өткізіледі. Ондағы көзделетін мақсат егіннің бітік шығуын, ризықтың мол болуын тілеу болып саналады.
Слайд 5Сондай-ақ көктемдегі құрғақшылық кезінде ауылдың үлкен-кішісі жиналып мал сойып, құдайға
жалбарынып аспаннан жаңбыр тілеу (ыңгыр телеу) рәсімін жасаған. Ел жиналып
тамақ ішіп, жастар бір-біріне су шашып ойнайтын болған.
Слайд 6Шамамен қыркүйек айының соңында Сембелэ ("масақ, дән") мерекесі тойланған. Бұрынғы
уақытта татарларда дәстүрлі мереке жиын деген болған. Бұл мерекеде достар
мен туыстардың кездесуі болған. Қазіргі уақытта бұл мереке сабантой деп аталатын басқа мерекемен ұштасып кеткен. Сабан тойда түрлі спорттық жарыстар: кір көтеру, бағанаға өрмелеу, су тасу, аяқты байлап қаппен секіру және т.б. өткізілген.
Слайд 7Татар халқының ұлттық киімдері
Слайд 9Аяқ киімдері
Инчиги – етік
Қазан қаласы ХІХ ғасырдың басы
Слайд 10Қыздар мен жігіттердің ұлттық киімі
Слайд 16Чак-Чак не шәк-шәк
Қажет заттар:
Ұн - 500-600 г
Сары май - 150
г
Қант - 150 г
Жұмыртқа - 5 шт.
Бал -
300 г
Қуыруға өсімдік майы - 300-400 г
Слайд 17Чебуреки
Ішіне салуға : ет фаршы, пияз, аскөк, дәмдеуіштер, тұз;
Қамыры
үшін:
Су (ыстық) - 500 мл; сары май - 1 ст.л.
Тұз - дәміне қарай ; өсімдік майы - 1 ст.л.; жұмыртқа - 1 шт.; ұн - 6-6.5 стаканов; қуыруға өсімдік майы
Слайд 20Татар сорпалары
Татар сорпалары етті, сүтті, және жеңіл деп бөлуге
болады. Соның ішінде лапша- сорпаның алатын орны ерекше. Оны –
токмач деп атайды
Слайд 21Татар асханасындағы екінші тағам
Екінші тағам ретінде етттен, крупадан, картоптан
жасалған тағамдар беріледі. Екінші тағамға сорпаға пісірілген ет ұсақталып туралып,
кішкене майға пияз, сәбіз, бұрышпен бұқтырылады.Мереке күндерінде фаршталған тауықтан, жұмыртқа мен сүттен тағамдар дайындалады (тутырган тавык), куллама (или бишбармак).