шақыралатын, жайылмалы пантромбоваскулитпен, циклдік ағымымен, қызбамен, розеолезді-петехиальды бөртпемен, жүйке және
жүрек-қан тамыр жүйелерінің зақымдануымен сипатталатын жедел жұқпалы ауру.Жалпы сипаттамасы
Этиологиясы.Аурудың қоздырғышы Rickettsia prowazekii - майда, қозғалмайтын спора мен капсула түзбейтін плеоморфты микроорганизм. Грам - теріс, Романовский-Гимзе, П.Ф. Здродовский және Морозов бойынша күмістеу әдісімен боялады. Гемолизин және эндотоксин бөледі. Термостабильды соматикалық антиген және термолабильды түрге тән антигені бар.
Жұғу механизмі – трансмиссивті. Риккетсия тасымалдаушысы – негізінен киім биті.
Микробиологиялық диагноз қою. Диагноз қоюды нақты жүргізу үшін аурудың 3-5мл қанын теңіз шошқасы еркегінің іш қуысына егеді. 4-8 күн аралығында жануарда қызба мен периорхит дамиды. Қабынған қабықтан алынған жағындыны карболды фуксинмен және Циль-Нильсен бойынша көкпен бояғанда “Музер жасушаларын” көреміз- көкке боялған мезотелия жасушалары мен ішіндегі риккетсия жиынтығы - қызыл түске боялады. РА, КБР, ГАТР бөртпе сүзегінде кесте бойынша жасалады.
Эпидемиялық бөртпе сүзегінің эндогенді рецидиві - Брилль ауруы деп аталады
