Слайд 1Дәнекер тіннің Диффузды аурулары
Слайд 2Дәнекер тіні
Қан, лимфа, тамырлар, бірыңғай салалы бұлшықет, байламдар, сіңір, шеміршек,
сүйек тіні, ішкі ағзалар мен қаңқа бұлшықеттері стромасы
Құрамы:
Клеткалар (фибробласттар, остеобласттар,
хондробласттар, т.б.)
Аморфты дене (протеогликандар, гликозаминогликандар, глюкурон қышқылы)
Талшықты құрылым (коллагендік, эластикалық және ретикулярлық)
Слайд 3Дәнекер тіні функциялары
Тіректік
Трофикалық
Қорғаушы
Репаративті
Слайд 4Дәнекер тіннің диффузды аурулары
ЖҚЖ
ЖСД
Дарматомиозит
Шегрен синдромы
Жүйелік васкулит
Шарпа синдром
Слайд 5Бұл сырқаттарды бір топқа біріктіретін ұстанымдар
Этиологияда инфекцияның рөлі
Генетикалық фактор
(HLA)
Иммунитет бұзылуы
Аутоиммунды реакциялар
Бағынбайтын иммунокомплексті процесс
жалпы патоморфология
Мукоидты ісіну
Фибриноидты өзгерістер
Клеткалық пролиферация
Склероздық өзгерістер
Слайд 6Ортақ клиникалық сипаттары
Ұзақ үдемелі ағым
Клиникалық аллергия белгілері
Артриттер мен артралгиялар
Жүдеу
Жүйелік
зақымдану
Белоктық өзгерістер (ЭТЖ, гипергаммаглобулинемия)
Кортикостероидтардың оң әсері
Слайд 7ЖҚЖ кезіндегі терілік синдром
Слайд 8Шағымы
Бетте бөртпе болуы
Шаш түсуі
Буында ауырсыну
Дене қызуы жоғарлауы
Шаршағыштық
Жүдеу
Слайд 9Анамнез
Репродуктивті жастағы әйел
тұқымқуалаушылық
Фотосенсибилизация
Аллергиялық анамнез
Дәрінің әсерін теріске шығару
Жүктілік, түсік, босану
Стресс
Вакцинация
Слайд 10Объективті
Дискоидты ошақтар – кеуденің жоғары бөлігінде және мойында көпіршікті бөртпелер
болуы. Соңынан ұсақ тыртықтар қалады.
Эритематозды дақтар (жеке не қосылған) әртүрлі
көлемде, ісінген, сау теріден жекеленген, көбінесе бетте, мойында, кеудеде, тізе, шынтақ, тобық маңында, ал мұрын мен бетте «көбелек» тәрізді қызару болуы.
Слайд 11Объективті
Люпус-хейлит – қызыл ерінде сұр қабықшанған, эрозиялық, атрофияға әкелетін тоқыраулық
гиперемия.
Капилляриттер – саусақ ұшында, алақанда, табанда телеангиаэктазиямен жүретін атрофияға әкелетін
ісінген эритема
Слайд 12ЖҚЖ трофикалық өзгерістер
Жалпы тері құрғақтығы
Диффузды шаш түсуі (жайылған не ұялы)
Тырнақ
деформациясы және сынғыштығы
Слайд 13ЖҚЖ буын және байламдардың зақымдануы
Артралгия 100% науқаста кезедседі
Жегілік артрит –
симметриялық (сирек асимметриялық) эрозиялық емес полиартрит, көбінесе алақан ұсақ буындарында,
білезік және тізелерде кездеседі
Жаку синдромы (созылмалы жегілік артрит) – РА ұқсас тұрақты деформация мен контрактуралар түзілуі эрозиялық артритке емес байламдар мен сіңір зақымдалуымен байланысты
Слайд 14ЖҚЖ өкпе зақымдалуы
Жегілік пневмонит ентігумен, әлсіреген тыныспен және т/б бәсең
ылғалды сырылдармен көрінеді
Рентгенологиялық зерттеуде – өкпе базалдық бөлігінде өкпе суреті
күшеюі және деформациясы, диафрагманың жоғары тұруы, плевро-диафрагмалды және плевро-перикардиалды жабысулар мен диск тәрізді ателектаздар көрінеді
50-80% жағдайда құрғақ не экссудатты плеврит байқалады
Слайд 15ЖҚЖ жүрек зақымдалуы
Перикардит (көбінесе адгезивті) - 20% науқастарда спайкаға әкеледі.
Сирек экссудаттық перикардит дамып жүрек тампонадасына әкеледі
Миокардит аурудың айқын белсенділігінде
дамиды, ырғақ және өткізгіштік бұзылыстары, сирек ЖЖ дамиды
Эндокард зақымдануы – АҚ мен МҚ қалыңдауы симптомсыз өтеді (ЭхоКГда табылады)
Либмана – Сакс эндокардиті
Слайд 16Жегілік нефриттің клиникалық көрінісі
Науқасқа сезілмейтін, ауру болжамына
әсер етпейтін қайталамалы аздаған протеинуриядан, ісінумен, анасаркамен, БСЖ және гипертензиямен
жүретін тез дамитын ауыр нефритке дейін көрініс береді
Слайд 17Жегілік нефрит түрлері (И.Е.Тареева бойынша):
Тез үдемелі
Нефрит нефроздық синдроммен
Нефрит айқын несеп
синдромымен
Нефрит минималды несеп синдромымен немесе субклиникалық протеинурия
Слайд 18ЖҚЖ нерв зақымдануының клиникалық көрінісі
Бас ауыруы (бас сақинасы)
Психикалық бұзылыстар
Бас-ми нервтері
зақымдануы
Өткінші ми қанайналым бұзылысы
Перифериялық нервтер зақымдалуы
Тырысу ұстамалары
Жіті көлденең миелит
Гемиплегия, параплегия
Хорея
Слайд 19Антифосфолипидті синдром
Клинико-лабораторлық симптомакомплекс (веноздық не артериалдық тромбоздар, әртүрлі акушерлік патологиялар
– әдетті жүктілік үзілуі, тромбоцитопения, әртүрлі неврологиялық, жүрек-тамырлық, терілік, гематологиялық
бұзылыстар, фосфолипидтер мен фосфолипидбайланыстырушы белокторға АТ түзілуі
ЖҚЖ созылмалы ағымында науқастардың 20-30% кездеседі
Слайд 20Лабораторлық зерттеулер
Гипергаммаглобунемия
Анемия нормоцитарлық, нормохромды
Лейкопения, әсіресе лимфоцитопения
Тромбоцитопения
ЭТЖ артуы
Протеинурия, гематурия,
цилиндрурия
LE-клеткалар
Анти-ДНК
ЛПРВ
Антинуклеарлық фактор
Биопсияда – гемотоксилинді денешіктер
Слайд 24ЖҚЖ диагностикасы
4 критерийдің болуы ЖҚЖ диагнозын нақтылайды
4-ден аз болса ЖҚЖ
жоққа шығарылмайды
Тізбектегі критерийлерден басқа жас, әйел жынысы, шаш түсуі де
маңызға ие
Слайд 25ЖҚЖ патологиялық процесс белсенділігінің клиникалық және лабораторлық сипаттамасы
Слайд 26ЖҚЖ емі
Жалпы ұсыныстар:
психоэмоционалдық стрестерді, инсоляция,
қосымша инфекцияларды белсенді емдеу, қажет болса вакцинация, тамақта май және
полиқанықпаған май қышқылдарын, кальций мен Д витаминін көп қолдану
2. Дәрілік терапия:
ҚҚСЕП
Аминохинолинді препараттар
Глюкокортикоидтар
Цитостатикалық препараттар
3. Экстракорпоралды әдістер: плазмаферез, лимфаферез, иммуносорбция
Слайд 27Глюкокортикоидтар
Абсолютті көрсеткіштер нерв жүйесі мен бүйрек зақымдалуы
Ауыр ағзалық патологияда
ГКС дозасы 1мг/кг/тәул біртіндеп сүйемелдеуші дозаға көшу
Метилпреднизолонның (1000 мг/тәул) көктамырға
3-5 күн бойы ЖҚЖ ауыр ағымында жүргізілді (белсенді нефрит, жайылған васкулит, гематологиялық криз)
Пульс-терапия: 1000мг метилпреднизолон және 1000мг циклофосфан 1-ші күні және қалған 2 күні тек метилпреднизолон
Слайд 28Аминохинолинді препараттар
Тері, буын, конституционалдық бұзылыстар кезінде өте әсерлі және өршулердің
алдын алуға мүмкіндік береді, сонымен антигиперлипидемиялық әсер етіп тромбоздық асқынуларды
жоққа шығарады
Хлорохин: 0,25-0,5 г/тәул 10-14 күн, ары қарай 0,25 г/тәул бірнеше ай бойы жалғастыру
Гидроксихлорохин: 3-4 ай 400 мг/тәул, ары қарай 200 мг/тәул. Ең ауыр жанама әсері – ретинопатия
Плаквинил: 0,2 г х 4-5 раз/күніне ұзақ уақыт бойы несеп синдромын бақылап отыру қажет
Слайд 29Цитостатикалық дәрілер
Азатиоприн (имуран)
Циклофосфан (циклофосфамид)
Хлорбутин (хлорбуцил, лейкеран)
Метотрексат
Слайд 30Цитостатикалық дірілер
Қосарланған ем:
Азатиоприн және циклофосфамид ішке орташа доза 2-2,5 мг/кг/тәул
преднизолонның аздаған не орташа дозасымен бірге қабылдау;
Азатиоприн ішке және көктамырға
циклофосфан (1000 мг дене аумағының 1м² әрбір 3 айда);
Циклофосфан көктамырға (1000 мг/айына алғашқы ½ жылда, ары қарай 1000 мг әрбір 3 айда 1,5 жыл бойы) преднизолонның аз дозасының фонында люпус-нефритте және ОНЖ зақымдануында қолданылады
Метотрексат 10 мг және 20 мг дексаметазонды жұлын каналына 2-7 апта бойы ОНЖ ауыр зақымданулары бар науқастарда қолданылады
Слайд 31Плазмаферез, гемодиализ
Қаннан қабыну медиаторларын, ЦИК, криопреципитиндерді, әртүрлі антиденелерден тазартуға,
мононуклеар жүйесін тазартуға, эндогенді фагоцитозды стимуляциялау
Кортикостероидтар мен цитостатиктердің емімен бірге
жүргізіледі
Плазмаферез цитопенияда, криоглобулинемияда, васкулитте және ОНЖ зақымдалуында, тромболиздік тромбоцитопениялық пурпурада әсері мол
Гемодиализді СБЖ қолданылады