Ф ормулярлық жүйе

барлық деңгейдегі денсаулық сақтау ұйымдарына енгізу оны жетілдіру арқылы дәрілік

заттарды ұтымды қолданып, оған бөлінентін қаржыны дұрыс қолдану денсаулық сақтау жүйесінің басты міндеті болып табылады. Қаржы тапшылығы жағдайында, тұрғындарды дәрілік заттармен қамтамасыз етуді жаңа деңгейге шығару үшін дәрілік заттарга жұмсалатын шығындарды, ресурстарды тиімді қолдануды жетілдіру қажет.
Дәрілік заттармен қамтамасыз етуді оңтайландыру үшін дәрілік заттарды ұтым-ды, орынды қолданған жөн. БДДСҰ мәлімет-тері бойынша орынсыз тағайындалған препараттардың көлемі 50% асады, жер шарының үштен бір бөлігі қажет жағдайда өмірді сақтап қалатын дәрілік заттармен қамтамасыз етілмеген, ал ауруханаға жатқызылатын жағдайлардың 10% дәрілік заттардың жанама әсерлерімен байланысты.

заттарды ұтымды қолданудың негізгі құралы деп бекітті. 80% жағдайда формулярлық

жүйе дәрігердің жұмысын жеңілдетіп, қателердің кетуіне жол бермейді.
Формулярлық жүйе – тегін көрсетілетін медициналық көмектің кепілді көлемі аясында дәрілік заттарды ұтымды қолдануды және Қазақстан Республикасының азамат-тарына уақытында сапалы медициналық кө-мек көрсетуді қамтамасыз ететін, денсаулық сақтау ұйымдарындағы ақпараттық-әдістемелік шаралардың жиынтығы.

қамтамасыз ету; клиникалық және экономикалық тұрғыдан тиімді де қауіпсіз болып

табылатын дәрілік заттар немесе емдеу протоколдарын (стан-дарттарын), мемлекеттік формулярды (анық-тамалық), жергілікті формулярларды құрас-тырып енгізу; медициналық тәжірибеде дәрі-лік заттардың жанама әсерлерін алдын алу мақсатында дәрілік заттарды қолдануды ба-ғалау мониторингтау; мамандармен дәрілік заттарды дұрыс қолдану туралы шаралар жүргізу.

аурулардың ұтымды фармакоте-рапиясы бойынша мәселеге бағытталған әдістерді анықтау; клиникалық және

экономикалық тұрғыдан тиімді әрі қауіпсіз дәрілік заттарды анықтау; препараттарды орынды қолдану және қолдану барысында кеткен қателіктерді түзету; денсаулық сақтау үрдісіне қатысты барлық мамандар арасында шынайы, ғылымға негізделген медико-фармацевтикалық ақпаратты кеңінен тарату; жүйелі кәсіби білім беру.
Медициналық мекемедегі формулярлық жүйенің негізгі құрама бөліктеріне: Форму-лярлық комиссия, Дәрілік формуляр, (шек-телген тізім), Формулярлық анықтамалық, Фармакотерапия стандарттары және клини-калық протоколдар, дәрілік заттардың жанама әсерлерін бағалау, мониторингтау жүйесі жатады.

яғни, Республи-калық дәрілік формуляр аумақтық формуляр-дың негізінде, ал аумақтық формуляр

жергі-лікті деңгейдегі медициналық мекемелердің формуляры негізінде құрастырылады

мекемесінің басшысымен бекітілген, мекеменің профилін ескере отырып, тегін медициналық көмектің

кепілді көлемі аумағында медициналық мекемелер қажетті мөлшерде қамтамасыз етілетін дәрілік заттардың тізімі.

жеттістіктер көп емес. Оның себебін объективті тұрғымен қатар, субъективті жағынан

да қарау қажет. Ең бастысы – бала организміне дәрілік перепараттың фармакокинетикасы, фармакодинамикасы, фармакогенетикасының толық ашылып

соның ішінде аз көңіл алды. Мысалы, Цимитидин – Н2 гистамин блокаторының

ұрпағы (кеңінен Ойық жара ауруы бар ересектерде бүкіл әлемде пайдаланылатын және сауда атауы «Тагамет» бойынша Records Ginnsssa рекордтар кітабына өз уақытында үлес қосты), қосымша тиімді тұз (немесе тұз қышқылы) азайту үшін балалардың басым көпшілігі көптеген қолайсыз әсерлерді туғызады. Бауыр мен бүйрек функциясының Сонымен қатар, гематологиялық өзгерістер, балалардан байқалады иммунологиялық ауытқулар neurovegetative және психо-эмоционалдық бұзылуларды білдірді. есірткі теріс эндокриндік бездердің бойынша әрекет етеді. Алдын ала және pubertal кезеңдерде балалардың gonadotrophic функциясы қалыптастыру гастродуоденальды аурулары бар науқастардың Тагамет кең қолдану педиатрларда сақталып келеді. Яғни  жағымсыз реакциялар H2 рецепторлық блокаторы , бұл рецепторларға кеңінен эндокринді, жүйке ұлпасы немесе тіпті лимфоциттердің бауыр, органдарына әсері болды. Мұндай кезде ranitidii (II буын), Фамотидин (III буын) ретінде , іс жүзінде қауіпсіз және балалардың тиімді жеке көтереалмаушылық жоқ тамаша селективті препараттар болып таблады.

жеткіліксіз хабарламалар болып табылады. Бұл, атап айтқанда, Глюкокортикостероидтар жылы дозада қысқарту,

емдеу толық тоқтату дейін, тез орын алған кезде, және т.б. бауыр циррозы, жаралы колит, Крон ауруы, бар балаларға қолданылады. Тағы бір, жарқын мысалы Антацидтік пайдалануға байланысты.
 Дилемма бар - қолайлы болып табылады не: тез күшті антисекреторлы заттарды немесе Антацидтік түрлі арқылы асқазан қышқылы секрециясын төмендетіп, немесе асқазан және он екі елі ішектің шырышты қабатының қарсылық нығайту, ал қышқылын өндіру баяу және бірте-бірте қысқарту жету үшін. Бірінші жолы Ricochet синдромы жоққа шығармайды, екінші жолы кем дегенде балалар, қолайлы болып көрінеді.

факторлар, бір мезгілде емдеу процесінің жиынтығы алуға тырысады. Алайда, жиі препараттың

қасиеттері, оның фармакологиялық ерекшеліктері елемейді, жиі тиімділігін төмендетеді және дұрыс пайдаланбау жағдайда жанама әсерлерін қаупін арттырады. Бұл кездейсоқ емес.
 Павлов былай деді: «фармакология бір орта, әр препараттың өзіндік физиономиясы бар.»

болып табылатын дәрілік заттарды қолдануын қамтамасыз етеді. Формуляр дәрігердің

жеке өз тәжірибесін немесе белгілі бір ғалымның ұстанған тәжірибесін қолдануды шектейтіні күмәнсіз. Бір қарағанда көріненетін «шығармашылық жолдан» алыстау медициналық тәжірибеде дәрігердің ой жүйесін белгілі бір тәртіпке келтіріп, барлық мамандардың әр науқасты жүргізген кезде диагностикалық және терапевтік сұрақтарды біліп оларды объективті бақылауға мүмкіндік береді. Формулярлы жүйе медициналық көмек көрсету кезінде клиницистің ойлау жүйесі мен әрекеттерін шектемейді керісінше, тәжірибеге жаңа және тиімді емдеу әдістерінің енуіне жағдай жасайды. Клиникалық жағдайға, ағзаның физиологиялық ерекшеліктері мен қосалқы ауруларын ескере отырып емдеу стандарттарын дұрыс қолдану дәрігердің клиникалық ойлау жүйесін дамытуды қажет ететін міндеттердің бірі болып табылады.