Разделы презентаций


Мейірбек Оразов: Қазақ тілінің семантикасы

Содержание

ІІ тарау. Лексикалық мағынаның құрылысыЛексикалық мағынаның құрылымыСемантикалық үш бұрышДенотаттық мағынаСигнификаттық мағынаЭмоциялық мағына

Слайды и текст этой презентации

Слайд 1 Мейірбек Оразов: «Қазақ тілінің семантикасы»

Мейірбек Оразов:  «Қазақ тілінің семантикасы»

Слайд 2ІІ тарау. Лексикалық мағынаның құрылысы
Лексикалық мағынаның құрылымы
Семантикалық үш бұрыш
Денотаттық мағына
Сигнификаттық

мағына
Эмоциялық мағына

ІІ тарау.  Лексикалық мағынаның құрылысыЛексикалық мағынаның құрылымыСемантикалық үш бұрышДенотаттық мағынаСигнификаттық мағынаЭмоциялық мағына

Слайд 31927 ж. С.К.Огден мен И.А.Ричардс семантикалық үш бұрышты ұсынады.

1963 ж.МГУ-де

өткен тілшілер мен философтардың сөз мағынасы туралы симпозиумы

Сөздердің бір ғана

лексикалық

«Сөздің лексикалық мағынасы дегеніміз- заттың, түсітің, қимылдың т.б атауы.»

Лексикалық мағынаның құрылымы

1927 ж. С.К.Огден мен И.А.Ричардс семантикалық үш бұрышты ұсынады.1963 ж.МГУ-де өткен тілшілер мен философтардың сөз мағынасы туралы

Слайд 5Екінші бір топ ғалымдар сөз мағынасын ұғыммен байланыстырып анықтауды ұсынады

Екінші бір топ ғалымдар сөз мағынасын ұғыммен байланыстырып анықтауды ұсынады

Слайд 6Семантикалық үш бұрыш
Сөз мағынасының құрылымдық элементтерін анықтауды К.Огден мен И.Ричардстың

семантикалық үш бұрышының бұоыштарын түсіндіруден бастаған дұрыс.
Ғылыми еңбектерде семантикалық үш

бұрыш деп атайды.
Семантикалық үш бұрышСөз мағынасының құрылымдық элементтерін анықтауды К.Огден мен И.Ричардстың семантикалық үш бұрышының бұоыштарын түсіндіруден бастаған дұрыс.Ғылыми

Слайд 7Үш бұрыштың А бұрышы сөздердің дыбысталуын көрсетсе, В бұрышы ұғымды,

мағынаны, ал Д бұрышы объектив дүниедегі затты, денотатты (референтті) көрсетеді.

АВ қабырғасы дыбысталу мен ұғымды, мағынаны байланыстырса (таңбалық қасиетке негізделіп), ВД қабырғасы зат пен ой арасындағы (бейнелік таным процесіменбайланысты) байланысты көрсетеді.


В



А D
1-схема

Үш бұрыштың А бұрышы сөздердің дыбысталуын көрсетсе, В бұрышы ұғымды, мағынаны, ал Д бұрышы объектив дүниедегі затты,

Слайд 8 Швед ғалымы Г.Стерн А бұрышы сөз (Огден мен

Ричардста символ) деп аталынса, В бұрышы мағына (Огден мен Ричардста

ой) деп, Д бұрышын референт (Огден мен Ричардста да референт) деп белгіленген.

Бірақ АВ қабырғасы мағынаны білдіреді (Огден мен Ричардста символды білдіреді) десе, ВД қабырғасы ренференттің субъектив түсінігін білдіреді деген.

Швед ғалымы Г.Стерн А бұрышы сөз (Огден мен Ричардста символ) деп аталынса, В бұрышы мағына

Слайд 9 В

B

B



А D A D A D
1-
1. Шет ел традициялық семантикалық үш бұрышы
2. Шет ел фунционалды семантикалық үш бұрышы
3. К.А. Алленфордтың сызған семантикалық үш бұрышы


В

Слайд 10В.А.Звегинцев сөз мағынасын объективтік дүниедегі заттар мен құбылыстарға, тілдік система

және ұғымға байланысты элементтерден тұрады дейді де семантикалық үш бұрышты

басқаша құрастырады. Автордың пікірінше осы үш элемент сөз мағынасын жасайды.
В.А.Звегинцев сөз мағынасын объективтік дүниедегі заттар мен құбылыстарға, тілдік система және ұғымға байланысты элементтерден тұрады дейді де

Слайд 11Г.П.мельников, Г.Фреге, Огден мен Ричардс, А.Черч, С.Ульман, В.А.Звегенцев, Ю.С. Степанова

т.б. қолданған традициялық «үш бұрыштың» орнына біз таңба, денотат, таңбалық

бейне және онымен байланысты денотаттық бейне болады.
Г.П.мельников, Г.Фреге, Огден мен Ричардс, А.Черч, С.Ульман, В.А.Звегенцев, Ю.С. Степанова т.б. қолданған традициялық «үш бұрыштың» орнына біз

Слайд 12Мельников: «таңбаның бейнесі мен денотаттың бейнесі, оларды ішкі таңба, ішкі

денотат» деп атауға болды дейді

Мельников: «таңбаның бейнесі мен денотаттың бейнесі, оларды ішкі таңба, ішкі денотат» деп атауға болды дейді

Слайд 13Денотаттық мағына

Денотаттық мағына

Слайд 14О.С.Асманханова

О.С.Асманханова

Слайд 15И.А.Стернин: «Таңбаның референті сөйлеу кезінде байқалатын, барлық қасиетін толық қамтыған

нақтылы жеке зат. Таңбаның денотаты ойлау процесі негізінде бөлініп алынып

дерексізденген заттардың жеке дара белгілері.
Мысалы, үстел дегенде көз алдымызға аяқты (кейде 4, кейде 3), үсті тегіс, жазу не тамақ ішу үшін болжалданған жиһаз.
И.А.Стернин: «Таңбаның референті сөйлеу кезінде байқалатын, барлық қасиетін толық қамтыған нақтылы жеке зат. Таңбаның денотаты ойлау процесі

Слайд 17Идеалды денотат –объектив дүниедегі заттар мен құбылыстарға жақын келетін көшірмесі

болып саналатын бейнесін айтады.
Идеалды денотатты анықтауда, оның сөз мағынасындағы орнын

белгілеуде А.А.Потебня: «Істің мәнісі мынау.Жалпы сөздің мағынасы дегенде екі түрлі нәрсе ұғынылады; оның біреуі тіл білімі аясында енеді. Оны біз жақын мағынада айтамыз; басқа түрін-басқа пәндер иексеретін алыс мағына деп атаймыз»
Идеалды денотат –объектив дүниедегі заттар мен құбылыстарға жақын келетін көшірмесі болып саналатын бейнесін айтады.Идеалды денотатты анықтауда, оның

Слайд 18Сигнификаттық мағына
Сигнификатты мағына семантикалық үш бұрыштың жоғарғы В бұрышында орналасады

да бір жағынан идеалды денотатпен, екінші жағынан ұғым түсінігімен байланысты

Сигнификаттық мағынаСигнификатты мағына семантикалық үш бұрыштың жоғарғы В бұрышында орналасады да бір жағынан идеалды денотатпен, екінші жағынан

Слайд 19Асманханова сигнификат терминіне анықтама берместен сөздің сигнификациялық қызметіне анықтама берген:

«Сигнификаттық функция ағылш.Significative function 1) дифференциялық қызметі. Дыбыстардың сигнификаттық қызметі.

2) сигнификация ағылш. Signification мағынаның төл тілдік жағы, сөз мағынасы лексема ретінде қарайды.
Ал сигнификация «Сөйлеу кезінде білдірілетін мағынадан өзгеше тілдік элемент ретінде сөздің білдіретін мағынасы
Асманханова сигнификат терминіне анықтама берместен сөздің сигнификациялық қызметіне анықтама берген: «Сигнификаттық функция ағылш.Significative function 1) дифференциялық қызметі.

Слайд 20Эмоциялық мағына

Эмоциялық мағына

Слайд 22Эмоция-экспрессивтік, негізінен, сөйлеу процесіне тән құбылыс. Фразалық тіркестер мен сөздердің

келтірінді мағынада қолданғанда сөздердің мағынасындағы эмоционалдық-экспрессивтік мағына анық байқалады. Мысалы,

түйе үстінен сирақ үйту (икемсіз, болбыр); сырдың суы келмейді сирағынан (өтірікші) т.б
Эмоция-экспрессивтік, негізінен, сөйлеу процесіне тән құбылыс. Фразалық тіркестер мен сөздердің келтірінді мағынада қолданғанда сөздердің мағынасындағы эмоционалдық-экспрессивтік мағына

Слайд 25Эмоциялы-экспрессивтік мағынаны берудегі өнімді жолдың бірі-сөздердің метафоралы қолдануы. Метафора жолымен

мағынасын ауыстырған сөздердің барлығы бірдей эмоциялық-экспрессивтік мағынаны білдіре бермейді.

Эмоциялы-экспрессивтік мағынаны берудегі өнімді жолдың бірі-сөздердің метафоралы қолдануы. Метафора жолымен мағынасын ауыстырған сөздердің барлығы бірдей эмоциялық-экспрессивтік мағынаны

Слайд 26Орындаған: Қапасова Дана KZ-3

Орындаған: Қапасова Дана KZ-3

Обратная связь

Если не удалось найти и скачать доклад-презентацию, Вы можете заказать его на нашем сайте. Мы постараемся найти нужный Вам материал и отправим по электронной почте. Не стесняйтесь обращаться к нам, если у вас возникли вопросы или пожелания:

Email: Нажмите что бы посмотреть 

Что такое TheSlide.ru?

Это сайт презентации, докладов, проектов в PowerPoint. Здесь удобно  хранить и делиться своими презентациями с другими пользователями.


Для правообладателей

Яндекс.Метрика