Mikroekonomia – ćwiczenia 7

Rate of Substitution)
substytucyjność dóbr - to możliwość zaspokojenia określonej potrzeby

konsumpcją różnych, zamiennych względem siebie dóbr i usług, dających konsumentowi takie samo zadowolenie
zwiększenie konsumpcji jednego dobra wymaga zmniejszenia konsumpcji drugiego dobra
rozmiary substytucyjności jednego dobra przez drugie pozwala określić analiza krzywej obojętności konsumenta.
marginalna (krańcowa) stopa substytucji (MsS)
miernik substytucji jednego dobra przez drugie dobro,
ilość dobra jednego rodzaju, jaka jest niezbędna do rekompensaty rezygnacji z dobra drugiego rodzaju(dobra X przez dobro Y)

Rate of Substitution)

Rate of Substitution)
jeżeli przedmiotem wyboru konsumenta są dwa dobra (wykres):

dobro X i dobro Y to dokonuje on wyboru w oparciu o ich substytucję
istotę tego wyboru uwidacznia kształtowanie się krzywej obojętności. Krzywa na wykresie łączy wszystkie punkty, w których konsument osiąga ten sam punkt użyteczności. Zmiana preferencji z A na preferencję B oznacza, że konsument gotów jest zrezygnować z 1 jednostki dobra X na rzecz 1 jednostki dobra Y więcej. Przejście jednak z opcji B na opcję C oznacza już, że konsument gotów jest zrezygnować z kolejnej jednostki dobra X, pod warunkiem zwiększenia konsumpcji dobra Y o 2 jednostki.

Rate of Substitution)
przy niższym poziomie konsumpcji dobra X konsument jest

skłonny poświęcić większą ilość dodatkowych jednostek dobra Y w celu zwiększenia konsumpcji X o jednostkę
przy wyższym poziomie konsumpcji dobra X konsument jest skłonny poświęcić mniej dodatkowych jednostek dobra Y w celu zwiększenia konsumpcji X o jednostkę
ilość dobra Y, jaka jest niezbędna do rekompensaty dobra X nazywamy marginalną stopą substytucji dobra X przez dobro Y

Rate of Substitution)
marginalna stopa substytucji dobra X przez dobro Y
pokazuje

preferencje nabywców w stosunku do dóbr substytucyjnych,
marginalna stopa substytucji dobra X przez dobro Y określa jaką ilość dobra Y należy poświęcić w celu zwiększenia konsumpcji dobra X o jednostkę (w sytuacji kiedy konsument pozostaje na tej samej krzywej obojętności, czyli nie zmienia poziomu zadowolenia z konsumpcji)

Rate of Substitution)
im większe (bardziej strome) jest nachylenie krzywej obojętności,

tym wyższą wartość przyjmuje MsS
relacja ta pozwala zauważyć, że nachylenie krzywych obojętności zmniejsza się w miarę przesuwania po nich w dół, a rośnie w miarę przesuwania po nich w górę
problem substytucyjności konsumpcji w oparciu o istotę marginalnej stopy substytucji wyjaśnia także prawo malejącej marginalnej stopy substytucji

satysfakcję, gdy użyteczności krańcowe ostatniej jednostki każdego z dóbr są

sobie równe MsSx = MsSy
konsument nie kupi i nie spożyje kolejnej jednostki dobra X, jeśli większą użyteczność przypisze kolejnej jednostce dobra Y i odwrotnie
konsument dąży więc do pewnego stanu równowagi, nazywanego w ekonomii równowagą konsumenta, przez którą rozumie się względną stabilność zwyczajów nabywczych, przy których konsument maksymalizuje swą satysfakcję

rynku:
cena dóbr (niezależna od konsumenta),
rozporządzalny dochód (ograniczony w stosunku do

potrzeb), którego użyteczność krańcowa rośnie wraz z ubytkiem.
W tej sytuacji konsument porównuje (wartościuje) użyteczność krańcową dobra z ceną i zasobem posiadanego pieniądza.

konsument w warunkach ograniczonych środków musi on dokonać wyboru: które

z potrzeb, w jakiej kolejności, i w jakim zakresie będzie zaspokajał. Wiąże się to z koniecznością rezygnacji z pełnego zaspokojenia jednych potrzeb, aby uwolnione w ten sposób środki przeznaczyć na inne nie zaspokojone potrzeby - odczuwane w związku z tym bardzo intensywnie.

dochodu dokonać wyboru pomiędzy różnymi dobrami o zróżnicowanych cenach.
Będzie się

on kierował:
uzyskaniem najwyższej użyteczności z zestawu;
wyrównaniem użyteczności krańcowych wszystkich nabywanych dóbr, tzn. rozdzieli dochód w taki sposób by z jego punktu widzenia uzyskać stan najkorzystniejszy (maksymalizować użyteczność całkowitą).

od ceny dobra. Stąd też stan równowagi konsumenta występuje gdy:
konsument

uzyskuje maksimum zadowolenia (użyteczności) tj. w sytuacji kiedy każde nabywane dobro dostarcza użyteczności krańcowej proporcjonalnej do jego ceny (kiedy w naszym odczuciu cena na dane dobro (wartość użytkową) jest do przyjęcia - udany zakup),
strata dochodu na zakup (koszt, koszt alternatywny) jest rekompensowana przyrostem użyteczności wynikłej z posiadania dodatkowych dóbr

miarę zwiększania zakupów rośnie - bo maleje zasób (zapas) pieniądza

stosują się do zakupu wielu dóbr.
Jednakże zwykle dochody ludzi

są ograniczone a ceny poszczególnych dóbr i usług różnią się od siebie (np. lodówki od garnka). W tym przypadku ma zastosowanie:
Prawo równych użyteczności krańcowych z wydatkowanej jednostki pieniężnej na zakup każdego z dóbr - w warunkach różnicy cen dóbr X oraz Y konsument osiąga stan równowagi i maksymalizuje użyteczność wtedy, gdy relacje użyteczności krańcowej każdego dobra do jego ceny są sobie równe.