Разделы презентаций


№13д әріс. Денелерд ің жылулық сәуле шығаруы. Тепловизорлар

Содержание

Қарастырылатын сұрақтарЖылулық сәуле шығаруы. Жылулық сәуле шығаруының сипатаммалары. Абсолютті қара дене. Боз дене. Кирхгоф заңы. Стефан-Больцман заңы. Вин заңы. Планк формуласы. Адам денесінің жылулық сәуле шығару. Термография. Тепловизорлар.

Слайды и текст этой презентации

Слайд 1 №13дәріс. Денелердің жылулық сәуле шығаруы. Тепловизорлар.

№13дәріс.  Денелердің жылулық сәуле шығаруы. Тепловизорлар.

Слайд 2Қарастырылатын сұрақтар
Жылулық сәуле шығаруы.
Жылулық сәуле шығаруының сипатаммалары.
Абсолютті қара

дене.
Боз дене. Кирхгоф заңы.
Стефан-Больцман заңы. Вин заңы. Планк

формуласы.
Адам денесінің жылулық сәуле шығару.
Термография. Тепловизорлар.
Қарастырылатын сұрақтарЖылулық сәуле шығаруы. Жылулық сәуле шығаруының сипатаммалары. Абсолютті қара дене. Боз дене. Кирхгоф заңы. Стефан-Больцман заңы.

Слайд 3

Заттардың электромагниттік толқындар бөліп шығаруы
атомдық және молекулалық

ішкі үрдістерге байланысты болады.

Заттардың электромагниттік толқындар бөліп шығаруы атомдық және молекулалық ішкі үрдістерге байланысты болады.

Слайд 4Денелердің электромагниттік толқын шығаруы, яғни сәуле шығаруы әр-түрлі энергиялардың есебінен

болады. Сәуле шығарулардың ішінде ең жиі кездесетіні жылулық сәуле шығару

болып табылады.

Денелердің электромагниттік толқын шығаруы, яғни сәуле шығаруы әр-түрлі энергиялардың есебінен болады. Сәуле шығарулардың ішінде ең жиі кездесетіні

Слайд 5Дененің ішкі энергиясының есебінен туындайтын электромагниттік сәулелерді жылулық сәуле шығару деп атайды.

(Яғни қызған денелердің сәуле шығарып, электромагниттік энергия таратуы) Жылулық сәулелердің барлық

түрлері электромагниттік толқынға жатады.

Дененің ішкі энергиясының есебінен туындайтын электромагниттік сәулелерді жылулық сәуле шығару деп атайды. (Яғни қызған денелердің сәуле шығарып, электромагниттік энергия

Слайд 6Жылулық сәуле шығару кез-келген температурада жүреді. Төменгі температураларда дене  тек ұзын

толқын ұзындықтағы сәулелер (инфрақызыл сәулелер) шығарады.

Жылулық сәуле шығару кез-келген температурада жүреді. Төменгі температураларда дене  тек ұзын толқын ұзындықтағы сәулелер (инфрақызыл сәулелер) шығарады.

Слайд 7
Энергия көзінің әр түрлі болуы себепті, сәуле шығару түрлері де

әр түрлі болады: теледидар экраны, күндізгі жарық түстес жарық беретін

шам, жарқырауық қоңыздар (светлячок), т.б.

Энергия көзінің әр түрлі болуы себепті, сәуле шығару түрлері де әр түрлі болады: теледидар экраны, күндізгі жарық

Слайд 8Жылулық сәуле шығару көздері

Жылулық сәуле шығару көздері

Слайд 11Әр түрлі заттардың сәуле шығаруының спектрлік құрамы түрліше болады. Бірақ

бұған қарамастан, тәжірибе көрсеткендей, барлық спектрлерді бір-бірінен тіпті өзгеше үш

түрге болуге болады.
Әр түрлі заттардың сәуле шығаруының спектрлік құрамы түрліше болады. Бірақ бұған қарамастан, тәжірибе көрсеткендей, барлық спектрлерді бір-бірінен

Слайд 12Үзіліссіз спектрлер
Күн сәулесінің не спектрі үзіліссіз болып табылады. Бұл -

спектрде барлық толқын ұзындықтары бар деген сөз. Үзілссіз немесе тұтас

спектрлерді, тәжірибе көрсеткендей тек қатты немесе сұйық күйдегі денелер, сондай-ақ қатты сығылған газдар береді. Үзіліссіз спектр шығарып алу үшін денені жоғары температураға дейін қыздыру керек. Үзіліссіз спектрді сондай-ақ жоғары температурадағы плазма береді.

Үзіліссіз спектрлерКүн сәулесінің не спектрі үзіліссіз болып табылады. Бұл - спектрде барлық толқын ұзындықтары бар деген сөз.

Слайд 13Сызықтық спектрлер
Сызықтық спектрлерді газ күйіндегі атомдық (бірақ молекулалық емес)

барлық заттар береді. Бұл жағдайда іс жүзінде бірімен бірі өзара

әсерлесетін атомдар жарық шығарады. Бұл — спектрлердің ең іргелі, негізгі түрі. Әдетте сызықтық спектрлерді бақылау үшін жалындағы зат буларының жарқылы немесе зерттелетін газ толы түтіктегі газ разрадының жарқылы пайдаланлады.
Сызықтық спектрлер Сызықтық спектрлерді газ күйіндегі атомдық (бірақ молекулалық емес) барлық заттар береді. Бұл жағдайда іс жүзінде

Слайд 14Жолақ спектрлер
Жолақ спектр өзара аралықтармен бөлінген жеке жолақтардан тұрады.

Жолақ спектрлерді бір-бірімен байланыспаған немесе нашар байланысқан молекулалар туғызады. Қандай

да бір заттың сәуле шығаруындағы жиіліктер немесе толқын ұзындықтары жиынтығы сол заттың шығару спектрі деп аталады.
Жолақ спектрлер Жолақ спектр өзара аралықтармен бөлінген жеке жолақтардан тұрады. Жолақ спектрлерді бір-бірімен байланыспаған немесе нашар байланысқан

Слайд 15Спектрлік анализ
Заттың спектріне қарап оның химиялық құрамы мен оған енетін

заттардың концентрациясын анықтауды спектрлік анализ деп атайды. Сандық спектрлік анализде

концентрацияны анықтау үшін спектрлік сызықтар мен жолақтардың орналасуы ғана емес олардың қарқындылығы да қарастырылдаы. Сандық спектрлік анализ әдісімен күрделі зат құрамындағы берілген элементтің өте аз мөлшерін анықтауға мүмкіндік туады.
Спектрлік анализЗаттың спектріне қарап оның химиялық құрамы мен оған енетін заттардың концентрациясын анықтауды спектрлік анализ деп атайды.

Слайд 16 Сәулеленіп тұрған дене бетінің аудан бірлігінен барлық бағытта шығатын сәулелену

қуатын энергетикалық жарқырауы деп атайды.

Сәулеленіп тұрған дене бетінің аудан бірлігінен барлық бағытта шығатын сәулелену қуатын энергетикалық жарқырауы деп атайды.

Слайд 17 Жарық тербелістері периодынан әлдеқайда ұзақ уақыт аралығында дененің

сәуле шығаруының орташа қуаты деп сәулелену ағыны (Ф) айтады. Өлшем

бірлігі Ватт (Вт).
Жарық тербелістері периодынан әлдеқайда ұзақ уақыт аралығында дененің сәуле шығаруының орташа қуаты деп сәулелену ағыны

Слайд 18Қызған дене толқын ұзындығы әр түрлі болатын электромагниттік толқын шығарады.

Осы кездегі ені

ға дейінгі интервалға сәйкес келетін энергетикалық жарықтану мынаған тең болады:


Қызған дене толқын ұзындығы әр түрлі болатын электромагниттік толқын шығарады. Осы кездегі ені

Слайд 19мұндағы дененің энергетикалық жарықтануының

спектрлік тығыздығы деп аталады, өлшем бірлігі - Вт/м3

мұндағы    дененің энергетикалық    жарықтануының спектрлік тығыздығы деп аталады, өлшем бірлігі -

Слайд 20 Энергетикалық жарықтанудың спектрлік тығыздығының толқын ұзындығына тәуелділігін дененің спектрлік сәулеленуі

деп атайды.

Энергетикалық жарықтанудың спектрлік тығыздығының толқын ұзындығына тәуелділігін дененің спектрлік сәулеленуі деп атайды.

Слайд 21Дененің энергетикалық жарықтануы:



Дененің энергетикалық жарықтануы:

Слайд 22


Сәулелену энергиясының денеде жұтылуы (сіңірілуі) жұтылу коэффициентімен сипатталады:

= Фжұт/Фтүс

мұндағы Фжұт- жұтылған сәуле ағыны,

Фтүс- түскен

сәуле ағыны.
Сәулелену энергиясының денеде жұтылуы (сіңірілуі) жұтылу коэффициентімен сипатталады:    = Фжұт/Фтүс мұндағы Фжұт- жұтылған сәуле

Слайд 23Монохроматтық сәуле үшін

Монохроматтық сәуле үшін

Слайд 24
Кез келген жиілікте жұтылу коэффициенті 1-ге тең болатын дене абсолют

қара дене
деп аталады.

Кез келген жиілікте жұтылу коэффициенті 1-ге тең болатын дене абсолют қара дене деп аталады.

Слайд 26Жұтылу коэффициенті 1-ден аз болатын және оған түсетін жарықтың толқын

ұзындығына тәуелсіз болатын дене
боз дене деп аталады.

Жұтылу коэффициенті 1-ден аз болатын және оған түсетін жарықтың толқын ұзындығына тәуелсіз болатын дене боз дене деп

Слайд 27
Дененің сәуле шығаруы мен жарықты жұтылуы арасындағы байланысты 1859 жылы

Г. Кирхгоф тағайындады:





-қара дененің энергетикалық жарықтануының спектрлік тығыздығы.
Дененің сәуле шығаруы мен жарықты жұтылуы арасындағы байланысты 1859 жылы Г. Кирхгоф тағайындады:

Слайд 28Кирхгоф заңы:
Бірдей температурада дененің энергетикалық жарықтануының спектрлік тығыздығының монохроматтық

жұтылу коэффициентіне қатынасы кез келген дене үшін, соның ішінде қара

дене үшін де бірдей болады.
Кирхгоф заңы: Бірдей температурада дененің энергетикалық жарықтануының спектрлік тығыздығының монохроматтық жұтылу коэффициентіне қатынасы кез келген дене үшін,

Слайд 29Кирхгоф заңының басқаша жазылуы:



Бұл жерде:

Кирхгоф заңының басқаша жазылуы:Бұл жерде:

Слайд 30 Барлық бірдей шарттық жағдайда абсолют қара дене басқаларға қарағанда жылулық

сәуле шығарудың қарқынды көзі болып табылады.

Барлық бірдей шарттық жағдайда абсолют қара дене басқаларға қарағанда жылулық сәуле шығарудың қарқынды көзі болып табылады.

Слайд 31
Қара дененің сәуле шығару спектрі
үздіксіз болып келеді

Қара дененің сәуле шығару спектрі үздіксіз болып келеді

Слайд 32
1) Энергетикалық жарықтанудың спектрлік тығыздығының максимумы температура артқан

сайын қысқа толқындар жағына ығысады.
2) Қара дененің энергетикалық жарықтануын (Re)

алынған қисық сызық пен абсцисса осінің арасындағы аудан ретінде қарастыруға болады:



3) Қара дененің энергетикалық жарықтануы ол қозған сайын ұлғаяды



1) Энергетикалық жарықтанудың спектрлік тығыздығының максимумы температура артқан сайын қысқа толқындар жағына ығысады.2) Қара дененің энергетикалық

Слайд 33 1900 ж. М.Планк тәжірибе жүзінде алынған қара дененің энергетикалық

жарықтануының спектрлік тығыздығының толқын ұзындығы мен температураға тәуелділігін теория жүзінде

дәлелдеді.
1900 ж. М.Планк тәжірибе жүзінде алынған қара дененің энергетикалық жарықтануының спектрлік тығыздығының толқын ұзындығы мен температураға

Слайд 34 Планк гипотезасы бойынша қара дене энергияны үздіксіз түрде

емес дискреттік порция - квант түрінде шығарады немесе жұтады.

Планк гипотезасы бойынша қара дене энергияны үздіксіз түрде емес дискреттік порция - квант түрінде шығарады

Слайд 35 Планк формуласы:






Планк формуласы:

Слайд 36
Стефан –Больцман заңы:


мұндағы:
Қара дененің энергетикалық жарықтануы термодинамикалық температураның төртінші

дәрежесіне пропорционал

Стефан –Больцман заңы:мұндағы: Қара дененің энергетикалық жарықтануы термодинамикалық температураның төртінші дәрежесіне пропорционал

Слайд 37Боз дене үшін:

Боз дене үшін:

Слайд 38Виннің ығысу заңы:




мұндағы:

қара дененің энергетикалық жарықтануының спектрлік тығыздығының максимумына сәйкес келетін

толқын ұзындығы,
b=0,28978·10-2м·К Вин тұрақтысы.

Бұл заң боз дене үшін де орындалады.
Виннің ығысу заңы:	  мұндағы:       қара дененің энергетикалық жарықтануының спектрлік тығыздығының

Слайд 39Оптикалық пирометрия - денелердің сәуле шығаруын өлшей отырып, оның температурасын

анықтайды.

Оптикалық пирометрия - денелердің сәуле шығаруын өлшей отырып, оның температурасын анықтайды.

Слайд 40 Жер атмосферасының 1 м2 ауданының шекарасынан өтетін күн радиациясы ағынының

шамасы 1350 Вт.
Бұл шаманы

күн тұрақтысы
деп атайды.
Жер атмосферасының 1 м2 ауданының шекарасынан өтетін күн радиациясы ағынының шамасы 1350 Вт.

Слайд 41Жер атмосферасы

Жер атмосферасы

Слайд 42 Күннің горизонттан биіктігіне байланысты күн сәулелерінің атмосферадан өту

барысындағы жолдарының айырмашылығы шамамен 30 есеге тең.

Күннің горизонттан биіктігіне байланысты күн сәулелерінің атмосферадан өту барысындағы жолдарының айырмашылығы шамамен 30 есеге тең.

Слайд 43 Жер бетінің 1м2 ауданына түсетін күн радиациясы ағынының

шамасы
1120 Вт.

Жер бетінің 1м2 ауданына түсетін күн радиациясы ағынының шамасы 1120 Вт.

Слайд 44
Радиацияның атмосферадан өткен кездегі әлсіреуі спектр құрамының өзгеруімен байланысты.

Радиацияның атмосферадан өткен кездегі әлсіреуі спектр құрамының өзгеруімен байланысты.

Слайд 45 Суреттегі 1-ші сызық күн сәулесінің атмосферадағы, ал 2-ші

сызық - жер бетіндегі жағдайға сәйкес келеді.

Суреттегі 1-ші сызық күн сәулесінің атмосферадағы, ал 2-ші сызық - жер бетіндегі жағдайға сәйкес келеді.

Слайд 46 Күн радиациясының қарқындылығын актинометрмен өлшейді.

Күн радиациясының қарқындылығын актинометрмен өлшейді.

Слайд 47 Гелиотерапия - күн сәулесі радиациясының көмегімен емдеу

Гелиотерапия - күн сәулесі радиациясының көмегімен емдеу

Слайд 48Жылу алмасу жылу өткізгіштік, конвекция, булану және сәуле шығару (жұтылу)

арқылы жүзеге асады.

Жылу алмасу жылу өткізгіштік, конвекция, булану және сәуле шығару (жұтылу) арқылы жүзеге асады.

Слайд 49Дені сау адамдарда дене бетіндегі әртүрлі нүктелерде температураның таралуы өзіндік

сипатқа ие болады. Бірақ та денедегі суықтану үрдістері, ісіктер жергілікті

температураны өзгертуі мүмкін.
Күре тамырдың температурасы қанайналым жүйесінің күйіне тәуелді және аяқ пен қолдың жылыну мен суынуына да байланысты.
Адам денесінің әртүрлі бөлігіндегі сәуле шығаруын тіркейтін әдісті термография деп атайды.
Дені сау адамдарда дене бетіндегі әртүрлі нүктелерде температураның таралуы өзіндік сипатқа ие болады. Бірақ та денедегі суықтану

Слайд 50Термография адам үшін зиянсыз, қазіргі кезде халықты жаппай профилактикалық зерттеу

әдісі болып табылады.
Дене бетіндегі температураның өзгерісін анықтауда термографияда екі

әдіс пайдаланылады:
Сұйық кристалды индикаторлар арқылы температураның өзгерісі түске сәйкес алынады;
Екінші әдіс техникалық болып келеді – тепловизорлар пайдаланылады.



Термография адам үшін зиянсыз, қазіргі кезде халықты жаппай профилактикалық зерттеу әдісі болып табылады. Дене бетіндегі температураның өзгерісін

Слайд 51Тепловизор — дене бетінің температурасын бақылауға арналған құрылғы.Температура өзгерісі тепловизор дисплейінде

(немесе жадта) белгілі бір температураға сәйкес түспен көрінеді. Сәйкес, дисплейде

объективтегі дененің температурасының диапазоны бейнеленеді.
Тепловизор — дене бетінің температурасын бақылауға арналған құрылғы.Температура өзгерісі тепловизор дисплейінде (немесе жадта) белгілі бір температураға сәйкес түспен

Слайд 52Тепловизордың жаңа моделдерінде ақпарат құрылғының жадына жазылады және компьютер арқылы

бірден есептелінеді. Мұндай тепловизорлады компьютердегі белгілі программа арқылы қолданады. Программалар

тепловизордағы ақпаратты қабылдап, компьютер экранына шығарады.
Тепловизордың жаңа моделдерінде ақпарат құрылғының жадына жазылады және компьютер арқылы бірден есептелінеді. Мұндай тепловизорлады компьютердегі белгілі программа

Слайд 53Тепловизорлар Бақылағыш (наблюдательные), Есептегіш (измерительные) Түрлі-түсті инфрақызыл сәулелерді ажыратып, түрлі-түсті

шкаладағы кескінді көрсетеді.

Тепловизорлар Бақылағыш (наблюдательные), Есептегіш (измерительные) Түрлі-түсті инфрақызыл сәулелерді ажыратып, түрлі-түсті шкаладағы кескінді көрсетеді.

Слайд 55Медицина үшін тепловизорларды дайындау 1968-жылдары Ғылыми Өндіріс Кәсіпорнында басталды. 1980-жылы

әр түрлі аурулардың диагностикасына тепловизорларды қолдану әдістері шығарыла бастады. 2008-2009

жылдардан бері тепловизорларды барлық адамдардың ішінен грипп вирусын жұқтырғандарды анықтау үшін де қолданып келеді.

Медицина үшін тепловизорларды дайындау 1968-жылдары Ғылыми Өндіріс Кәсіпорнында басталды. 1980-жылы әр түрлі аурулардың диагностикасына тепловизорларды қолдану әдістері

Слайд 59Әдебиеттер

1.Арызханов Б.,Биологиялық физика,1990 ж.
2. Тиманюк В.А., Животова Е.Н.

Биофизика, Киев, 2004 ж.
Ремизов А.М. Медицинская и биологическая физика,

М.,2004 ж.
Әдебиеттер 1.Арызханов Б.,Биологиялық физика,1990 ж. 2. Тиманюк В.А., Животова Е.Н. Биофизика, Киев, 2004 ж. Ремизов А.М. Медицинская

Слайд 60Бақылау сұрақтары (кері байланыс):
1.Жылулық сәуле шығару дегеніміз не?
2.Жылулық сәуле шығаруының

сипатаммалары қандай?
3.Абсолютті қара дене дегеніміз не?
4.Боз дене. Кирхгоф заңын

тұжырымдау.
5.Стефан-Больцман заңы. Вин заңы. Планк формуласы.
6.Термография дегеніміз не?
7. Тепловизорлар.

Бақылау сұрақтары (кері байланыс):1.Жылулық сәуле шығару дегеніміз не?2.Жылулық сәуле шығаруының сипатаммалары қандай? 3.Абсолютті қара дене дегеніміз не?4.Боз

Обратная связь

Если не удалось найти и скачать доклад-презентацию, Вы можете заказать его на нашем сайте. Мы постараемся найти нужный Вам материал и отправим по электронной почте. Не стесняйтесь обращаться к нам, если у вас возникли вопросы или пожелания:

Email: Нажмите что бы посмотреть 

Что такое TheSlide.ru?

Это сайт презентации, докладов, проектов в PowerPoint. Здесь удобно  хранить и делиться своими презентациями с другими пользователями.


Для правообладателей

Яндекс.Метрика