Слайд 1
Қоректік орта
Қарағанды 2015 жыл
Қазақстан Республикасы ғылым және білім министрлігі
Е.А.Бөкетов
атындағы Қарағанды Мемлекеттік Университеті
Қоректік орта
Қоректік орта дегеніміз-микроорганизмдерді лабараториялық
және өнеркәсіптік жағдайларда өсіруге арналған белгілі бір заттектердің сұйық немесе қатты қоспасы.
Қоректік ортаның міндеті:
Жасушалардың өсуі үшін оптималды физикалық-химиялық жағдайларды
ұстап тұруы;
Биомассаның өсуі және мақсатты өнімді синтездеу үшін жасушаларды қоректік заттармен қамтамасыздандыру.
Қойылатын талаптар:
Микробтың өсуі үшін қажетті
қоректік заттар;
Өсіріліп жатқан микроб үшін оптималды pH реакциясы
Микробтар диффузия мен осмос заңдары бойынша қоректенетіндіктен жеткілікті дәрежеде ылғалдылық
Изотониялық қамтамасыз ету
Залалсыздандырылған болып,сонымен микробтардың таза өсірінділерін өсіру мүмкіндігін қамтамасыз ету
Слайд 5 Пайдалану мақсатына қарай қоректік орталардың топтары:
Әмбебап
қоректік орта
Арнайы қоректік орта
Элективті немесе тандамалы қоректік орта
Дифференциалды-диагностикалық қоректік орта
Слайд 6 Әмбебап қоректік орта
Бұл ортада
хемогетеретрофты, арнайы органикалық заттарды қажет етпейтін микроағзалардың көптеген түрлері өседі.Б9л
орталарға бактерия жақсы өсетін ет-пептонды сорпасы және ашытқы саңырауқұлақтарға лайықты сусло жатады.
Арнайы орта
Ерекше органикалық заттарды қажет ететін және
әмбебап ортада өспейтін хемоорганатрофты микроағзаларды өсіретін орта.
Элективті орта
Элективті деп микроорганизмдердің белгілі бір тобының немесе түрінің
өсуіне қажетті құрамы ерекше қоректік орталарды айтады.
Бұл орта табиғи субстраттардан (топырақ,су,тағам,өсімдіктер мен жануарлардан) микроағзалардың жеке топтарын бөліп алуға арналған.
Дифференциалды-диагностикалық орта
Бұл орталарды жалпы
микробиологияда әр түрлі субстраттардан бөлініп алынған бактериялардың физиологиялық-биохимиялық қасиеттерін анықтап,оларды жіктеу үшін пайдаланады.Бұл орталар бактериялардың белгілі бір ферменттерінің мыс,каталаза,оксидаза,протеаза,фосфотаза,желатиназа,және гемолотикалық ферменттердің бар жоғын анықтау үшін қажет.
Слайд 10 Қоректік орталардың жіктелуі:міндеті,консистенция,құрамы
бойынша
Міндеті бойынша 2 топқа бөлінеді:
1.диагностикалық(нақты бір қоздырушыны бөліп алуға арналған)
2.өндірістік
Консистенциясы
бойынша:сұйық,жартылай сұйық,тығыз(піскен жұмыртқа,картоп)
Құрамы бойынша қоректік орта:
1.Қарапайым-патогенді микроағзалардың көбінің қажеттіліктерін қамтамасыз ететін орта(етті пептонды сорпа,агар,пептонды су)
2.Күрделі-құрамында күрделі заттар,ашытқы экстрактісі,ашытқы автолизаты,пептон немесе ет экстрактісі қосылған орталар.
Мурасиге-Скуга қоректік ортасы