Оңтүстік Қазақстан Мемлекеттік Фармацевтика Академиясы

рационалды дифференциалды диагностика алгоритмі, науқастарды жүргізу және динамикалық бақылау(ішектің қабыну

ауруларында, ісіктік ауруларда, энзимопатияларда дамитын диарея, іш қуысы ағзаларына операциядан кейін дамыған диарея, эндокриндік аурулардағы, ішектің қантамырлар ауруындағы диарея, функционалдық диарея, инфекциялық, дәрілік диарея, ұйқы безінің сыртқы секрециялық жетіспеушілігіндегі диарея). Асқазанның, он екі елі ішектің, ащы және тоқ ішектің, өт шығару жолдары функционалды зерттеулер мәліметтерін талдау, копрологияның, нәжістің бактериологиялық зерттеу нәтижесін талдау.




Орындаған: Айдаров М. Н
Топ: 609 ЖТД
Қабылдаған: доцент Бектибаева Н. Ш


Шымкент 2016

Себептері және даму механизмі
Диарея типтері
Диагностикалық алгоритм схемасы
Емі
Қолданылған әдебиеттер

патологиялық жағдай. Диарея ұзақтығына байланысты жедел(2-3апта) және созылмалы(3аптадан ұзақ) болып

екіге бөлінеді.

сіңірілуінің бұзылуы нәтижесінде пайда болады. Күнделікті адам баласы екі литрге

дейін су тұтынады. Ішек қуысына түсетін эндогенді сұйықтық мөлшері жеті литрді құрайды. Судың тек екі пайызы ғана нәжіспен бөлініп қалған бөлігі ішекте сіңіріледі. Диарея дамуына ішектік секреция, ішек қуысында осмотикалық қысымның жоғарылауы, ішек қуысындағы заттар тасымалдануының бұзылысы және ішектік экссудация әсер етеді.

дамиды. Мұның негізгі активаторы бактериалды токсин (холера), вирус, дәрілік заттар

болып табылады, нәтижесінде су мен электролиттің секрециясы жоғарылайды. Секреторлы диареяны бос өт қышқылдары, секретин, простагландин, серотонин, кальцитонин, ішті босаңсытатын дәрілік заттар мен майсана майы шақырады. Ол ауру сезімінсіз сұйық сулы диареямен ерекшеленеді. Өт қышқылдары сіңірілуі бұзылғанда ашық сары не жасыл түсті(хологенді диарея). Ішектің осмостық қысымы қан сарысуындағы осмостық қысымнан төмен.

босаңсытатын дәрілік заттар қолдану нәтижесінде дамиды. Нәжіс сипаты полифекалия және

жартылай қорытылған заттар (стеаторея, креаторея). Ішекте осмостық қысым қан плазмасындағы осмостық қысымнан жоғары.

байланысты дамиды. Жылдамдықтың жоғарылауына босаңсытқыш, антацидтер, магний тұздары әсер етеді.

Нәжіс сипаты сұйық немесе ботқа тәрізді. Ішекте осмостық қысым мен қан плазмасындағы осмостық қысым тең.

Экссудативті диарея

Экссудативті диарея Крон ауруы, ішек туберкулезі, сальмонеллез, дизентерия кезінде байқалады. Нәжіс сипаты сұйық, қан немесе ірің аралас. Ішек қуысындағы осмостық қысым қан сарысуындағы қысымнан жоғары.

және құсумен көрінеді. Қанды нәжіс ішек шырышты қабатының бұзылуы нәтижесінде

дамиды. Жедел қанды диарея Крон ауруында дамиды. Жедел түрінде септикалық симптомдарға және іштегі ауырсынуға байланысты науқастың жағдай ауыр. Науқасты қарау дегидратация дәрежесін анықтауға көмектеседі. Аздаған су және электролиттер жоғалтқанда тері құрғақ, тургоры төмендеген, тахикадия және гипотония байқалады. Кальций көп жоғалтқанда тырысу байқалуы мүмкін. Нәжісте қан болуы, анальді сызат, парапроктит және жыланкөз болуы Крон ауруына күдіктенеді.

көлеміне, құрамында қан, ірің, шырыш, май болуына назар аударады. Анамнез

жинағанда диарея ұзақтығын, басталу ерекшелігін, түнгі уақыттағы тенезм және дефекация, іштегі ауру сезімін, дене салмағының өзгеруін сұрау қажет. Жіңішке ішек аурулары кезінде нәжіс көп мөлшерлі, сулы, жуан ішек ауруларында нәжіс жиі бірақ көп емес, қан, ірің аралас, тік ішек ауруларында тенезм және жалған шақыртулар.

тез қанайтын, жараланатын, жиі жаралы өзгерістермен көрінеді. Антибиотиктер қабылдау нәтижесінде

дамыған және дизентерия кезінде ішекте эрозивті проктосигмоидит, фибринозды табақша көрінеді.

тенезм
Жоқ
Ия
Қабыну жоқ диарея
Қабынумен жүретін диарея
Симптоматикалық ем
Нәжісті бактериологиялық зерттеу
Нәжісте

лейкоциттерді анықтау
Құрт жұмыртқаларына анализ
Нәжісте токсиндерді зерттеу
Ректороманоскопия

Өздігінен жазылу

Диарея ұзақтығы екі аптадан жоғары және дегидратация белгілері

Созылмалы диарея бойынша тексеру

Көрсеткіш бойынша арнайы ем

жетіспеушілікті, АІЖ операциялық араласулар, паразитарлы аурулар, дәрілік заттарды қолдануды
Нәжісте лейкоциттер,

қанды жасырын қанға тексеру, биопсиямен сигмоскопия, ирригоскопия

патология

Қалыпты

Ішектің қабыну аурулары

Электролиттер, осмостық қысым, стеаторея көлемін анықтау

Осмолярлы қысым қалыпты немесе төмендеген

Осмолярлы қысым жоғарылауы

стеаторея

Стеаторея жоқ

Мальабсорбция синдромы, ұйқы без жеткіліксіздігі

Лактаза жеткілікздігі, дәрілік заттар қолдану

Нәжіс массасы қалыпты

ІТС

полифекалия

Ішті босаңсытатын дәрілік заттарды қолдану

общей редакцией академика РАМН Ф.И.Комарова, Москва 2007
Захарова И.Н., Дмитриева Ю.А.,

Сугян Н.Г. Антибиотикассоциированные диареи: лечение и профилактика. Cons. Med. Педиатрия 2009
Гастроэнтерология детского возраста. М.: Медпрактика, 2003;