Слайд 1Кафедра: Травматология және ортопедия
Презентация
Тақырыбы: Жедел медициналық көмек бригадасының жер сілкінісі кезіндегі жұмыс істеу тактикасы
Оқытушы: Жанкин Б.А.
Орындаған: Есиркепова Д.З.
Факультет: ЖМ
Курс: 5
Топ: 40-1к
Слайд 2Жоспар:
І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім
Жер сілкінісі кезіндегі міндеттер
Қауіпті жерлер
Қауіпсіз жерлер
Жарақаттардың түрлері
Жедел
көмектің реттілігі
ІІІ. Қорытынды
VІ. Қолданылған әдебиеттер
Слайд 3Жер сілкінісі кенеттен пайда болады және қас-қағым сәтте өтеді. Жер
сілкінісі - бұл жер қыртысында немесе мантияның үстіңгі бөлігінде кенеттен
болған қозғалыспен жарылыс нәтижесінде пайда болған және елеулі ауытқу түрінде үлкен қашықтыққа таралатын жер асты дүмпуі мен жер асты қозғалысы. Жер қыртысының траекториялық қозғалысын тудыратын жер сілкінісі өте жойқын болып келеді. Жер сілкінісінің барысында үйлер, жолдар, көпірлер, каналдар тоғандар мен басқа да ғимараттар, су құбырлары, канализация, электр беру жүйесіне зиян келіп, байланыс бұзылыды. Тау жыныстарынан тау құлайды, адамдарды үрей билейді.
Жер сілкінісінің жойқын күшінің әсерінен болатын апаттар көпшілікке мәлім. Өйткені Қазақстанның 450 мың шаршы километр аумағында жер сілкіну қаупі бар. Бұл аумақта 6 млн. халық тұрады. 27 қала, 400 ден астам елді мекен бар. Еліміздің қырық процентке жуық өндірістік потенциалы осы аумаққа шоғырланған.
Шығыс Қазақстан, Алматы, Жамбыл, Оңтүстік Қазақстан, Қызылорда, Маңғыстау облыстары мен Алматы қаласы сейсмо қауіпті аймақта тұр. Онда өнеркәсіптің негізгі қорының отыз проценті шоғырланып, тұрғын үй қорының отыз бестен аса проценті орналасқан. Республика халқының қырық проценті тұрады. Жер сілкінісі қауіпті аумақтарда ірі қалалар мен елді мекендер, гидротехникалық ғимараттар мен зиянды өндірісті өнеркәсіп орындары, жасанды су қоймалары, жарылыс қаупі бар және улы материалдар қоймасы орналасқан. Тұрғын үй алқабының бұзылуымен қатар тізбеленген обьектілердің кейбіреуінің бұзылуы оңалмайтын экологиялық өзгеріске алып келуі мүмкін.
Кіріспе
Жер сілкінген сәтте сіздің ой-әрекетіңіз бен іс-қимылыңызға 5-10 секунд қана уақытыңыз бар. Осы сәтте үрейге еркіндік беріп, абдырып-сасып қателессеңіз, арты бақытсыздыққа әкелуі ықтимал. Өзіңізді де, өзгелерді де үрейлендірмеңіз.
Жер сілкінісі кезіндегі міндеттер:
Слайд 6Қауіпсіз жерлер:
Үйде (ғимараттың ішінде)
1)Босаға есік жақтауы
2)Ішкі бұрыш
3)Мықты қабырға
4)Бел ағаш
5)Ванна, тоңазытқыш
6)Парта,стол,кереует
Далада:
1)Ашық
алаң
2)Биік ғимараттардан аулақ болу
3)Биік ағаштардан аулақ болу
Слайд 7Қауіпті жерлер:
Үйде :
1)Биік ғимараттар
2)Биік ағаштар
3)Баспалдақ
4)Лифт
5)Жиһаздар
6)Шам жағу қауіпті
7) Соңғы қатардағы шеткі
бөлмелер
Далада:
1)Биік ғимараттар
2)Биік ағаштар
3)Электр жүйелері
4)Жер асты өткелі
Слайд 8Алдын-ала дайын болыңыз:
Рюкзак немесе сөмкеңізді құжаттар;
Үш күнге жететін тамақ пен
су;
Алғашқы медициналық дәріханасы мен медикаменттер;
Жылжымалы электр фонары мен сіріңке;
Жылы киім мен
аяқ киім.
Слайд 11Алғашқы жер сілкінісі кезінде :
Есте сақтаңыз: жер сілкінісі басталған кезде
үрейленбеңіз және басқалардың да үрейленуіне жол бармеңіз;
Газ, су және жарықты
сөндіріңіз;
Жер сілкіну төменгі баллмен жай болса, онда қорықпаңыз, сол жерде тұрыңыз, яғни күтіңіз.
Егер күшті жер сілкінісі болған кезде сіз үйдің ішінде болсаңыз (дүмпу күші бес және одан жоғары болса):
Екінші және одан да жоғары қабатта болсаңыз ол жерден ешқайда кетпеңіз;
Ішкі қабырғаның қауіпсіз жеріне, бұрышқа, есіктің жақтауына, ваннаға жатыңыз;
Кереуеттің, столдың астына кіріңіз, себебі бұлар сізді құлайтын заттар мен сынықтардан қорғайды. Өзіңізді ауыр жиһаздар мен терезелерденаулақ ұстаңыз;
Лифтіні пайдаланбаңыз.
Слайд 12Егер көшеде болсаңыз:
Ғимараттар мен электр желілерінен алшақ, ашық алаңда тұрыңыз,
үзілген электр желілерінен алшақ тұрыңыз;
Ғимараттың алдың кесіп өтпеңіз және оған
кірмеңіз.
Егер автокөліктің ішінде болсаңыз:
Ашық алаңда қалыңыз жер сілкінісі біткенше көлік ішінде болыңыз
Есте болсын. Жер сілкінісі кезінде жер жарылып, адам өлімі сирек кездеседі. Жер сілкінісі кезінде мынадай жағдайларда бақытсыздық орын алады:
Ғимараттардың кейбір бөліктерінің қирауы;
Сынған терезелердің құлауы;
Үзілген электр желілері;
Пәтердегі ауыр заттардың құлауы;
Өрт;
Үрей кезінде бақылаусыз қалған адамдардың мінез-құлқы.
Слайд 14Жер сілкінгенде қандай жарақаттар болуы мүмкін?
Полижарақат
Ұзақ уақыт жаншылу синдромы
Үсіп қалу
Суға
бату
Электрожарақат
Химиялық заттармен күю
Көмірқышқыл газбен улану
Жедел психикалық бұзылыс
Слайд 15
Апат болған аймақта көрсетілетін алғашқы көмек реттілігі:
Науқастың есінің
бар жоқтығын анықтау;
Білезік артериясында пульсті анықтау, егер мүмкіндік
болмаса ұйқы және сан артериясынан анықтайды.
Зардап шегушінің тынысының бар жоқтығын анықтау, тыныс алу өзгерісін анықтау (жиі, беткей, сирек)
Слайд 16 Көз қарашығының жарыққа реакциясын бағалау(реакциясы бар, жоқ; қарашық көлемі
ұлғайған немесе кішірейген). Осы критерийлерді ескере отырып, көмек көрсету
тактикасы қарастырылады.
Бірінші кезекте , зардап шегушінің басына немесе кеудесіне түскен қысымды алу (сынған бөлшек, ғимарат жарығы). Қысылып қалған дене бөлшегін босатудың алдында,сол мүшенің қысылған бөлімінен жоғары аймаққа жгут салу немесе қысып байлау керек. Қираған қалдық арасынан шығарғаннан кейін науқастың жағдайын бағалау (есі, тынысы, пульсі, қарашық критерийлері бойынша).
Слайд 17Егер зардап шегуші аса ауыр жағдайда, есі жоқ болса, көрсетілетін
көмек реттілігі:
Тыныс алу жолдарын тазалау(ауыз- жұтқыншағын топырақ, құм, құрылыс заттарынан
тазалау);
Жасанды тыныс беру (ауыз-ауыз, Амбу қапшығымен);
Жүрекке тікелей емес массаж жасау.
Тері жамылғысының, жұмсақ тіндердің бүтіндігі бұзылған жағдайларда қан кетуді тоқтату;
Жара, күйік үстіне асептикалық байлам таңу;
сүйек сынған, қысылған, соғылған кезде қозғалыссыз жағдай жасау тиіс;
Кеуде торының ашық жарақаты кезінде окклюзионды байлам жасау;
Дененің мұздаған жерін қызарғанға дейін жылыту;
Ауырсыну сезімін басатын дәрі дәрмектер қолдану.
Слайд 18Жедел медициналық көмек шаралары:
Асфиксияны жою
Қансырау кезінде қойылған жгуттардың дұрыстығын тексеру
Ауырсыздандырғыш
дәрі дәрмектерді енгізу
Транспорттық иммобилизацияны жүзеге асыру
Симптоматикалық ем- жүрек қан тамырлық
препараттар, тынысты стимулдау, шок кезінде инфузионды терапия (полиглюкин, реополиглюкин, гормон қосылған физиологиялық ерітінді.)
Слайд 20Жедел көмек барысында жасауға тыйым салынады
Жарақат алған адамды, жөнсіз қозғалтуға
Есінен
танып жатқан адамды жалғыз тастауға болмайды
Слайд 21Апат болған жерде көмектің 3 периодын ажыратады
Изоляция – апат болып,
алғаш көмек келгенге дейінгі кезең
Құтқару – жедел көмек көрсетіліп, апат
болған жерден эвакуацияланғанға дейінгі кезең
Қалпына келу – толығымен жоспарлы ем алып, реабилитация кезеңі
Слайд 22 Жер сілкінісінен кейін:
Қажет адамдарға
алғашқы жәрдем көмегін көрсетіңіз;
Зардап шеккендерді үйіндіден шығаруға көмектесіңіз;
Радиоқабылдағышты қосыңыз;
Суды, газды,
жарықты мүмкіндік болса өшіріңіз;
Ашық отты пайдаланбаңыз;
Өте сақ болыңыз, ғимаратты тез арада босатыңыз, яғни басқа жаққа барыңыз.
Слайд 23Қорытынды
Қорғаныс іс-шараларын жүргізу
Құтқару
Жедел көмек , эвакуациялау, арнайы, мамандандырылған көмек
көрсету
Денсаулығының жақсаруына барынша жағдай жасау
Слайд 24Қолданылған әдебиеттер
Гвоздев М.П., Гальцева И.В., Цибин Ю.Н. Прогнозирование исходов
черепно-мозговой травмы, сочетанной с внечерепными повреждениями, осложненными шоком// Вестн. хир.
– 1981.-№5-С. 94-98.
http://www.lvrach.ru/2007/05/4535249/
Григорьев М.Г., Звонков Н.А., Лихтерман Л.Б., Фраерман А.П. Сочетанная черепно-мозговая травма. – Горький: Волго-Вят. кн. изд-во, 1977. – 239 с.
Диагностика и лечение больных множественной и сочетанной травмой: [Сб. ст.] / Кишин. гос. мед. ин-т – Кишинев: Штинца, 1988. – 123 с.
Лазовский А. С., Шпита И. Д., Шпита И. И. Современные аспекты организации лучевого обследования пострадавших с политравмой при их массовом поступлении в лечебные учреждения// Новости лучевой диагностики - 1998. - №5 – С. 4-5.
Крылов В. В., Иоффе Ю. С., Шарифуллин Ф. А., Куксова И. С. Хирургическое лечение травматического повреждения мозга суб- и супратенториальной локализации // Вопр. нейрохир. - 1991. - № 6. - С. 33-36.
