Совет ғәскәрҙәрен Афғанстандан сығарылыуына 30 йыл

күп ғаиләләргә ҡағылған был ҡораллы конфликтта илебеҙ 14 мең һалдат

һәм офицерын юғалтты. Өҫтәүенә, тиҫтәләгән мең йәш егеттәрҙең ғүмерен аҫтын-өҫкә килтерҙе.
Совет ғәскәрҙәрен Афғанстанға индереү сәбәбе булып 1979 йылдың 8 октябрендә Афғанстандың Халыҡ-демократик партияһына нигеҙ һалыусы Нур Мөхәммәд Таракиҙы үлтереү хеҙмәт итте. 1979 йылдың 12 декабрендә КПСС Үҙәк Комитеты Политбюроһы рәсми рәүештә Афғанстанға ғәскәр индереү һәм Советтар Союзы тарафынан был дәүләткә хәрби ярҙам күрһәтеү тураһында ҡарар ҡабул итә. Тәүге совет частары Афғанстанға 1979 йылдың 25 декабрендә генерал-лейтенант Юрий Тухаринов командованиеһындағы 40-сы армия составында индерелә.

алған Афған оппозицияһы башлығы Хафизулла Әминде алып ташлау буйынса операция

үткәрелә. Бабрак Кармаль етәкселегендә сираттағы власть алмашҡандан һуң Афғанстанда урынлаштырылған режим тулыһынса совет хәрби, техник һәм финанс ярҙамына бәйле була. Шул уҡ ваҡытта баш күтәреүселәр төркөмдәренә АҠШ яғынан ярҙам күрһәтелә.
1986 йылда Афғанстанда сираттағы дәүләт түңкәрелеше була, уның һөҙөмтәһендә властан алынған Бабрак Кармаль урынын Афғанстан президенты итеп һайланған Мөхәммәд Наджибулла биләй.

тураһында һөйләшеп килешә. 1988 йылдың майында совет ғәскәрҙәрен Афғанстандан сығарыу

башлана, ул 1989 йылдың 15 февралендә тамамлана.
Афған һуғышы беҙҙең республикабыҙ өсөн дә эҙһеҙ үтмәй. Унда Башҡортостандан туғыҙ мең ярымдан ашыу кеше ҡатнаша. Шуларҙан 343-ө яу яланынан әйләнеп ҡайтмай.
Традицион рәүештә 15 февраль көнө – ул һәләк булыусыларҙы хәтергә алыу ғына түгел, иҫән-һау әйләнеп ҡайтыусыларға тәрән ихтирам һәм рәхмәт белдереү ҙә.

1974 йылда Байназар мәктәбенә уҡырға инә. 1984 йылда Байназар мәктәбенең

10-сы синыфын тамамлай һәм шул уҡ йылдың 29 октябрендә хеҙмәт сафына алына. Тәуҙә Анапала учебкала 6 ай булып, Термез ҡалаһына(Афғанстанға) ебәрелә. Өлкән матрос, гаранатометчик булып хеҙмәт итә. Ике йыл ярым хеҙмәт иткәндән һуң, 1987 йылдың 23 ноябрендә Тыуған яҡтарын ҡайта. Яҡшы хеҙмәте өсөн «Отличник Погранвойск 1-ой степени», «Отличник Погранвойск 2-ой степени», «70 лет Воруженных сил СССР» миҙалдары менән наградлана.
Нәзифә Ғилфан ҡыҙы менән матур тормош көтөп, өс ул өс ҡыҙ уҫтерәләр .

Әюпов Рәшит Фәхритдин улы

улы һәм Шәмсинур Муса ҡыҙының ғайләһендә доньяға килгән. 1972 йылда

Байназар урта мәктәбенә уҡырға барып 1982 йылда уңышлы тамамлаған. Өлгөргәнлек аттестаты менән бергә тракторист танытмаһын да ҡулына алып Ағиҙел колхозына эшкә урынлаша. Унда бер йыл эшләгәндән һуң, ДОСАФ –та уҡып шофер танытмаһын ала. 1983 йылдың 28 сентяберендә махсус саҡырыу буйынса Совет Армияһы сафына хеҙмәткә алына. Байназар ауылынан бергә Алтынбаев Ришат Ғәле улы һәм Карагулов Фәйзи Спартак улы менән бергә саҡырталар. Улар бер ауылдан ғына тугел, ә бер синыфташтар ҙа, ДОСАФ-та лә бергә белем алалар. Өфөнән Ростов өлкәһе, Новочеркеск ҡалаһына алып киләләр.

улы мотоуҡсылар полкында хеҙмәт итә. 5 ай миномет ярҙамсыһы булып

йөрөгәндән һуң өр-яңы ГАЗ-66 машинаһын ышанып тапшыралар. Яраланып госпитәлдә ятып та сығырға тура килә. 2 йыл ярымдан һуң Тыуған яғына ҡайтып етә.

ҡыҙы Айгөлдө уҫтереп матур итеп донья көтәләр. Байназар ауыл мәҙәнийәт

йорто директоры, Ветерандар Советы ағзаһы.
Армия сафында яҡшы хеҙмәте өсөн:
«СССР-ҙың юғары Совет Президиумының батырлыҡ өсөн маҡтау ҡағыҙы»
«Хәрби хеҙмәттәге ҡаҙаныштары өсөн»миҙалы
«70 лет советских Вооруженных сил СССР»-юбилей миҙалы
«От благодарного Афганского народа» миҙалдары менән наградлана.

ауылында доньяға килгән. 1971 йылда Байназар урта мәктәбенә уҡырға бара.1981

йылда 10-сы синыфты тамамлап, Ағиҙел колхозына төрлө эштәрҙә эшләй.
1982 йылдың 8 майында Совет Армия сафына алына . Тәуҙә Куйбышыв ҡалаһында, шунан Ашхабадҡа кусерәләр. Унда присяга ҡабул иткәс, ай ярымдан Афғанстанға ебәрелә.1984 йылдың 16 июлендә Ил алдындағы бурысын утәп , Тыуған яҡтарына әйләнеп ҡайта һәм колхозда эшен дауам итә. 2008 йылдан Курғашлы ауылындағы “ Сулпан” балалар приютында эшләй, приют ябылғас төрлө эштәргә күсә. Өйләнгән. Өлгөлө атай- ҡатыны Василя менән ике ул һәм бер ҡыҙ уҫтерәләр.
Армия сафында яҡшы хеҙмәте өсөн «Отличник Советской Армии», «70 лет Воруженных сил СССР» миҙалдары һәм «СССР-ҙың юғары Совет Президиумының батырлыҡ өсөн маҡтау ҡағыҙы»менән наградлана.

ауылында тыуған.
1976 йылда Байназар урта мәктәбенә уҡырға бара.
1986 йылда

10-сы синыфты тамамлап, Белорет ҡалаһында ДОСАФ- та уҡып шофер танытмаһын ала.
1987 йылдың 2 майында Совет Армия сафына алына. Батуми ҡалаһында 5 ай хәрби курстарҙы утә. Шунан Афғанстанға ебәрелә. Афғаностанда БТР ҙа механик- водитель булып хеҙмәт итә. Ул совет һәм афған генералдарын йөрөтә. Бер хәрби ваҡиғалар барышында Хәбир йөрөткән хәрби машинаға дошмандар гранатометтан ата башлайҙар, бер граната машинаға тура килеп шартлауы совет генералын ауыр яралай, афған генералы шунда уҡ йән бирә. БТР эштән сыға. Көслө шартлауҙан экипаж контузия ала. Хәрби машинаны уҙ ҡулына алып Хазин Хәбир Нәҙир улы уҙенең генералын ҡотҡарырға өлгәшә.
Ошо батырлыҡтары һәм хәрби таҫыллығы өсөн уны юғары наградаға дәҡдим итәләр- “Кыҙыл йондоҙ” ордены менән буләкләнә.
Ә бына “Хәрби хеҙмәттә ҡаҙаныштары өсөн” тигән медаль менән икенсе тапҡыр дошмандар алып ҡасҡан БТР ҙы кире ҡайтарған өсөн буләкләйҙәр.
1989 йылдың майында хеҙмәтен тултырып ҡайта.
Армия сафында яҡшы хеҙмәте өсөн «Ҡыҙыл йондоҙ»ордены, «За боевые заслуги », «За Отличие в воинской службе»миҙалдары һәм «СССР-ҙың юғары Совет Президиумының батырлыҡ өсөн маҡтау ҡағыҙы»менән наградлана. Ҡатыны Гөлнара менән 3 ул үҫтерәләр.

килгән.
Хәрби хеҙмәтте Афғанстан демократик республикаһында уткән.
Әлеге ваҡытта ҡатыны Нурсилә менән

ике ул ике ҡыҙ уҫтереп Байназар ауылында йәшәйҙәр.

доньяға килгән.
11 класты уңышлы тамамлағас 1982 йылдың 8 апрелендә хәрби

хеҙмәткә саҡыртыла. Ил адындағы хәрби бурысын Афғанстан ерендә хеҙмәт итеп, утәп1984 йылдың июлендә Тыуған яғына әйләнеп ҡайта. Өйләнгән. Ҡатыны Рашиҙә менән алты бала уҙтереп Мораҙым ауылында йәшәйҙәр.
Хәрби хеҙмәттә уңышлыҡтары өсөн
«От благодарного Афганского народа» миҙалы менән наградланған.

ауылында тыуған. 1988 йылдың 13 майынан-1990 йылдың 23 майына тиклем

Совет Армияһы сафында хеҙмәт итә. Үҙенең бурысын Афғанстан республикаһында утәп ҡайта. Өйләнгән. Өс ул һәм бер ҡыҙ уҫтерә.
Яҡшы хеҙмәте өсөн «От благодарного Афганского народа»миҙалдары һәм«СССР-ҙың юғары Совет Президиумының батырлыҡ өсөн маҡтау ҡағыҙы » менән наградлана.

1985 йылда мәктәпте уңышлы тамамлағас бер йыл Ағиҙел колхозында эшләй.
1986

йылдың нояберендә Совет армияһы сафына алына.
«От благодарного Афганского народа» миҙалы менән,
«СССР-ҙың юғары Совет Президиумы батырлыҡ өсөн маҡтау ҡағыҙы» менән наградланған

килгән. 10 синыфты уңышлы тамамлағас,
1981йылдың октябрь айында хәрби хеҙмәткә алына.

Ил алдындағы хәрби бурысын Афғанстанда , водитель –механик БМП булып утә . 1983 йылдың май айында хеҙмәтен тултырып Тыуған яҡтарына кайта. Әлеге ваҡытта ҡатыны Земфира менән бер ул бер ҡыҙ уҫтереп Мораҙым ауылында йәшәйҙәр.
Хәрби хеҙмәттә « За отвагу» миҙалы менән наградланған.

килә. Өйләнмәгән. Әлеге ваҡытта Байназар ауылында йәшәй.
СССР-ҙың юғары Совет Президиумы

батырлыҡ өсөн маҡтау ҡағыҙы»менән наградланған.

доньяға килә.
Өс улы бар. Денис - 31/08/1989 йылғы, Алмаз

-28/09/98 йылғы. Инсаф - 11/10/1999 йылғы.

класты уңышлы тамамлағас, 1980 йылдың 28 октяберендә хәрби хеҙмәткә саҡырталар.
1982

йылдың 27 сентяберенә тиклем хәрби бурысын отделение командиры булып Афғанстан илендә тамамлап ҡайта. Әлеге ваҡытта Яумбай ауылында йәшәй.
Хәрби хеҙмәтен баһалап уны
«От благодарного Афганского народа» миҙалы менән,
«СССР-ҙың юғары Совет Президиумы батырлыҡ өсөн маҡтау ҡағыҙы»менән наградлағандар

доньяға килгән.1972 йылда Байназар мәктәбенә уҡырға бара. 1982 йылда 10

синыфты тамамлағас, ошо йылда уҡ Белорет ДОСАФ-ында уҡып водитель танытмаһын ала. Хәрби хеҙмәткә 1983 йылдың май айында алынынып Афғанстанға ебәрелә.1985 йылдың май айында хеҙмәтен тултырып ауылға ҡайта һәм «Сельхозхимияға» эшкә урынлаша. 1987 йылдың 18 февралендә Аҙанғолова Светлана Мәхмут ҡыҙы менән сәстәрен сәскә бәйләйҙәр. Ҡыҙҙары Эльвира һәм улдары Айнур тыуа. Әммә ике балаһын атайһыҙ, ҡатынын тол ҡалдырып 31 август 1992 йылда мәрхум була
Армия сафында яҡшы хеҙмәте өсөн «От благодарного Афганского народа»миҙалы менән һәм «70 лет вооруженных сил СССР» миҙалдары менән, «СССР-ҙың юғары Совет Президиумының батырлыҡ өсөн маҡтау ҡағыҙы » менән наградланған.

йылдарҙа утәп ҡайта. 1997 йылдың1 июнендә мәрхум була.
Армия сафында

яҡшы хеҙмәте өсөн тубәндәге миҙалдар менән наградлана.
«70 лет советских Вооруженных сил СССР.»
«От благодарного Афганского народа.»

Байназар ауылында доньяға килгән. 1977 йылда Байназар мәктәбенә уҡырға бара.

1984 йылда 10 синыфты тамамлағас, Ағиҙел колхозында төрлө эштәрҙә йөрөй. Бер йылдан хәрби хеҙмәткә алалар. Самарканд ҡалаһында 6 ай хәрби уҡыуҙа була (учебкала) унан һуң тағы бәйләнеш буйынса белгес (связист) итеп әҙерләйҙәр һәм Афғанстанға ебәрелә. Ошо уҡыған профессияһы буйынса хеҙмәт итә. 1987 йылда хеҙмәтен тултырып ауылға ҡайта. Ошо йылда уҡ Белорет ДОСАФ-ында уҡып водитель танытмаһын алып Сельхозхимияла 3 йыл эшләй. 23 ноябрь 2013 йылда мәрхум була
Яҡшы хеҙмәте өсөн «От благодарного Афганского народа»миҙалы менән һәм «70 лет вооруженных сил СССР» миҙалдары менән наградлана.

1986-1989 йылдарҙа хәрби бурысын Афғанстан ерендә утә. Өйләнгән. Ҡыҙғанысҡа, ике

улын ҡыҙын атайһыҙ ҡалдырып 2007 йылдың 22 майында мәрхум була.
Хәрби хеҙмәтен баһалап уны
«От благодарного Афганского народа» миҙалы менән,
«СССР-ҙың юғары Совет Президиумы батырлыҡ өсөн маҡтау ҡағыҙы»менән наградлағандар.

Байназар ауылында 1965 йылдын 25 октябрендә доъяға килгән. 8 класты

тамамлағас Таштимер ауыл хужалығы Һөнәрселек училищеһында уҡый. 1984 йылдын көҙөндә хәрби хеҙмәткә алына, Туркмениянын Иолотань калаһында учебка ла була, шунан Афғанстанға оҙаталар.

булып хеҙмәт иткән. 1986 йылдын март айында харби хеҙмәтен тултырып

тыуған ауылына ҡайта. Өйланмаган. 2005 йылда мәрхүм булып ҡала.