Разделы презентаций
- Разное
- Английский язык
- Астрономия
- Алгебра
- Биология
- География
- Геометрия
- Детские презентации
- Информатика
- История
- Литература
- Математика
- Медицина
- Менеджмент
- Музыка
- МХК
- Немецкий язык
- ОБЖ
- Обществознание
- Окружающий мир
- Педагогика
- Русский язык
- Технология
- Физика
- Философия
- Химия
- Шаблоны, картинки для презентаций
- Экология
- Экономика
- Юриспруденция
Сөздерді таптастыру принциптері (Н.Оралбаева мен С.М.Исаевтың еңбектерін
Содержание
- 1. Сөздерді таптастыру принциптері (Н.Оралбаева мен С.М.Исаевтың еңбектерін
- 2. Сөз таптары – сөздердің белгілі жүйе негізінде
- 3. Сөздерді сөз таптарына таптастырудың ғылыми 3 негізгі
- 4. I Сөздерді таптастыруда бір сөз табына кіретін
- 5. Сөздердің лексикалық мағыналарының жалпылануы, абстакциялануы негізінде әрбір
- 6. Семантикалық ұстаным барлық сөз табына қатысты: Сын есім
- 7. II Грамматикалық топтарға белгілі өзіндік түрлену жүйесі,
- 8. Тарап кеткен балаларыңды баурыңа, Ақ қолыңмен тарта
- 9. Сөздердің сөйлемде түрлі тұлғада қолданылуы жеке сөздерге
- 10. III Морфологияның сөздерді түрлендіру жүйесінің қызметі, мақсаты
- 11. Зат есім сөздердің бастауыш, толықтауыш қызметін;
- 12. Сөз таптары:Зат есім;Сын есім;Сан есім;Есімдік;Үстеу;Еліктеуіш сқздер;Етістік;Шылау;Одағай;Модаль сөздер (С.М.Исаев)
- 13. Н. Оралбаева: “Модаль сөздер... модальдық категорияның көрсеткіші
- 14. С.М.Исаев: “Атаушы сөздерден басқа көмекші сөздердің бір
- 15. Соңы...
- 16. Скачать презентанцию
Сөз таптары – сөздердің белгілі жүйе негізінде қалыптасқан грамматикалық топтары. (С.М. Исаев “Қазіргі қазақ тілі” 191-б.)
Слайды и текст этой презентации
Слайд 1Сөздерді таптастыру принциптері
(Н.Оралбаева мен С.М.Исаевтың еңбектерін салыстыру)
Саржаев Олжас
Слайд 2Сөз таптары – сөздердің белгілі жүйе негізінде қалыптасқан грамматикалық топтары. (С.М.
Исаев “Қазіргі қазақ тілі” 191-б.)
Слайд 3Сөздерді сөз таптарына таптастырудың ғылыми 3 негізгі ұстанымы:
Сөз табының
ортақ семантикалық мағынасы;
Сөздердің морфологиялық, грамматикалық белгілері;
Сөздердің синтаксистік қызметі.
Слайд 4I Сөздерді таптастыруда бір сөз табына кіретін сөздердің бәрінің ортақ мағынасы,
ортақ семантикасы есепке алынады.
(Н.Оралбаева “Қазіргі қазақ тілінің морфологиясы” 59-б.)
Слайд 5Сөздердің лексикалық мағыналарының жалпылануы, абстакциялануы негізінде әрбір сөзде жалпы грамматикалық
мағына пайда болады. ...Сөйтіп бұл жалпы грамматикалық мағына лексикалық емес, грамматикалық
семантика болып табылады. (С.М. Исаев “Қазіргі қазақ тілі” 192-б.)
Слайд 6Семантикалық ұстаным барлық сөз табына қатысты:
Сын есім – сындық белгіні;
Сан
есім – сандық ұғымды;
Етістік – қимыл ұғымын;
Үстеу – қимылдың белгісін;
Есімдік
– олардың басқа сөздердің орнына қолданылу қабілетін, жалпылық мағынасын білдіреді. 
Слайд 7II Грамматикалық топтарға белгілі өзіндік түрлену жүйесі, өзгеру немесе бұған қарама-қарсы
түрленбеу, тұлғалық өзгеріске түспеу тән болып келеді. (С.М. Исаев
“Қазіргі қазақ тілі” 192-б.)
Слайд 8Тарап кеткен балаларыңды баурыңа,
Ақ қолыңмен тарта аларсың сен, тілім. (М.Ж.).
Тара-п кет-кен, тарт-а ал-ар-сың.
(етістіктер)
II. Бала-лар-ың-ды, баур-ың-а, қол-ың-мен, тіл-ім.
(зат есімдер)
Слайд 9Сөздердің сөйлемде түрлі тұлғада қолданылуы жеке сөздерге қатысты емес, сөздердің
белгілі тобына қатысты
Заттық ұғымды білдіретін сөздер – көптеледі, септеледі, тәуелденеді.
Сындық белгіні білдіретін сөздер - шырайға түрленеді.
Етістіктер – шаққа, райға, жаққа түрленеді.
Слайд 10III Морфологияның сөздерді түрлендіру жүйесінің қызметі, мақсаты – сөйлемдегі сөздерді бір-бірімен
байланыстыру. Сөйлемдердің сөздердің бір-бірімен байланысына қатысты... Сөйлемде атқаратын синтаксистік қызметі болады.
(Н.Оралбаева “Қазіргі қазақ тілінің морфологиясы” 62-б.)
Слайд 11Зат есім сөздердің бастауыш, толықтауыш қызметін; Сын есім, сан есім сөздердің
анықтауыш қызметін;
Үстеу – пысықтауыш қызметін;
Етістік – баяндауыш қызметін атқарады.
Слайд 12Сөз таптары:
Зат есім;
Сын есім;
Сан есім;
Есімдік;
Үстеу;
Еліктеуіш сқздер;
Етістік;
Шылау;
Одағай;
Модаль сөздер (С.М.Исаев)
Слайд 13Н. Оралбаева: “Модаль сөздер... модальдық категорияның көрсеткіші болғандықтан, олар қосымшалар сияқты
грамматикалық көрсеткіштер қатарында қалады және олардың саны өте аз. Сондықтан
модаль сөздер жеке сөз таптарының қатарына қосылмайды. ”
Слайд 14С.М.Исаев: “Атаушы сөздерден басқа көмекші сөздердің бір түрі шылаулар, одағайлар және
модальсөздер жеке – жеке сөз табы болып қаралады, өйткені олардың
жеке лексикалық мағынасы болмаса да сөзге я сөйлемге қосымша мән үстейді...”
