Разделы презентаций


В.Х. Колумб в поэзии МБУК Сернурская ЦБС имени Кима Васина Сернурская

Содержание

«Марий шӱдыр»Ончалам каваш - тунаре шӱдыр. Да тӱрлӧ-тӱрлӧ кугытан. Ончалам каваш - тек тудо мӱндыр, Но лач ик шӱдыр шӱлыкан.Да, шӱлыкан. Озаже кодыш Шукерте, шкетшым кудалтен.Но шӱдыржӧ ыш йӧрӧ!Волгалте чолгыж,Чап мурсескемжым

Слайды и текст этой презентации

Слайд 1В.Х. Колумб в поэзии
МБУК «Сернурская ЦБС имени Кима Васина» Сернурская центральная

библиотека Отдел обслуживания Сектор краеведения
Сернур, 2020
Стихи, посвященные марийскому поэту Валентину Колумбу

В.Х. Колумб в поэзииМБУК «Сернурская ЦБС имени Кима Васина» Сернурская центральная библиотека Отдел обслуживания Сектор краеведенияСернур, 2020Стихи,

Слайд 2«Марий шӱдыр»
Ончалам каваш - тунаре шӱдыр.
Да тӱрлӧ-тӱрлӧ кугытан.
Ончалам

каваш - тек тудо мӱндыр,
Но лач ик шӱдыр шӱлыкан.
Да,

шӱлыкан. Озаже кодыш
Шукерте, шкетшым кудалтен.
Но шӱдыржӧ ыш йӧрӧ!
Волгалте чолгыж,
Чап мурсескемжым пойдарен!
Да кызытат йӱла ты шӱдыр,
Чапландарен Марий Элем!
0 Пумыр!
Кеч улат тый мӱндыр,
А Шӱдырет ила пелен!

Валентин
Христофорович
Колумб

Альбесина Андреева

«Марий шӱдыр»Ончалам каваш - тунаре шӱдыр. Да тӱрлӧ-тӱрлӧ кугытан. Ончалам каваш - тек тудо мӱндыр, Но лач

Слайд 3«Валентин Колумблан»
Тый алят чон дене йышт вурсет дыр шкендым,
Чаманен

ик пистым калтаса воктен:
«Вашлийна тышакын», - шарнымаш лӱмеш ме,
Шуштын,

йытыр мучко кодышна возен...
 
Жап эртен. Поктен кеҥеж мыняре телым;
Кушкыч тыйже, нӧлтыч, ийготнам эртен;
Да мыят, шижат, торлем тугодсо дечын;
Ваш ужмек, тӱсла мо «йолташна», шарнен?

Но тидлан, уке, мый ом кычал вашмутым:
Тошто таҥым муын, палласаш мут уто,-
Мо вончен шӱм вошт - от мондо нигунам.
 
А мияш перна гын, савырналын, тушко,
Палена мо меже рвезе пагытнам?—
Таче ту пушеҥгынат вес тукым кушкын.

Гани Гадиатов

Валентин
Христофорович
Колумб

«Валентин Колумблан»Тый алят чон дене йышт вурсет дыр шкендым, Чаманен ик пистым калтаса воктен:«Вашлийна тышакын», - шарнымаш

Слайд 4«Ужатмут олмеш»
Ончен шогем мый, ойго дене темын.
Ыресла возын пу гай

кндыш кид.
Кандалге кӱч шинчаора шемемын,
Ты кӱчыш ынде пурыш шыже йӱд.
Оркестр

тарватыш шӱм кӱршӧ семым.
Шупшале эн пытартышлан ава.
Курымешлан тыйын чуриетым
Кодынеже ончалаш кава.
Шинчаште кодыч. Ялт ачанла чучын
Ласка ончалтыш, йымыжа шыри.
От ыштыл ыле ӱчызылан ӱчым,
А поро вашеш порыжым — эре.
Стрепкачын шонышан ик мурыж гае
Кодо тый дечет тыгай юап:

Валентин
Христофорович
Колумб

«Ужатмут олмеш»Ончен шогем мый, ойго дене темын.Ыресла возын пу гай кндыш кид.Кандалге кӱч шинчаора шемемын,Ты кӱчыш ынде

Слайд 5«Ужатмут олмеш»
«Илет гын, иле, чылалан ыште сайым.
Педазым огыл колыштнеже жап.
Пуэн

кертат гын, пу чыла кертметым,
Шӱмеш кодшашыже кодшо тек шӱмеш.
А жап

шуэш гын... Мо вара, ме шкетын
Пӱралтынна мо тӱнян корнеш?
Чыла эрта. Ок эрте гынже, ойго
Южик айдемылан пижмыла пижеш:
Камвозынат огеш керт, шогенат ок шого,
Илашат огеш тошт, колашат огеш...»
Можо эн сай ыле, ок воч тушко ӱмыл,
Можо эн сай ыле — ӱмыр-ӱмыреш.
Тау илыметлан!
Порылыкын лӱмжӧ
Шке лӱметлак кодын кошкышо тӱрвеш.

Юрий Галютин

«Ужатмут олмеш»«Илет гын, иле, чылалан ыште сайым.Педазым огыл колыштнеже жап.Пуэн кертат гын, пу чыла кертметым,Шӱмеш кодшашыже кодшо

Слайд 6«Алят колам лыжга йӱкетым»
Эн лишыл тос-влак шагалемын толыт,
Пытартыш пӱрымашышке

каят.
А тыланет гын, тул гай шолын-модын,
Илаш да куанаш ыле тачат.
 
Кеч

вашлияш оҥай йӧн шуко лектын,
Вашлийынна молан ме пеш шуэн?!
Мемнан аулыш толын кайыметым
Алят щарнат якташ-влак сагынен.
 
«Урман кызы»-м йоҥгалтарен тый коштыч
Яндар да ныжыл йӱк ден татарла.
«Чеверын! манме татым чон ок кошто,—
Шинчаште кодын эрелан сӱретлалт.


 

Валентин
Христофорович
Колумб

«Алят колам лыжга йӱкетым»Эн лишыл тос-влак шагалемын толыт, Пытартыш пӱрымашышке каят.А тыланет гын, тул гай шолын-модын,Илаш да

Слайд 7«Алят колам лыжга йӱкетым»
Озаҥ вокзал. Эх, ончык мо лийшашым
Кузе ыш

шукто шижын шӱм-чонем?!
«Уэш ужмеш! - пытартыш мут улмашын –
Ом

мондо шокшо кидым кучымем.
 
А кызыт мӱндыр корным кӱчыкемдыш
Вийвалыш шушо ош кечан кеҥеж.
Но тый вашлийыч корштарен шӱмемым —
От поч шинчатым ындыже йӧршеш.
 
А илыш чарныде кая умбаке,
Ташлен йога кугу эҥер вӱдла.
Шке жапше годым ты йогыныштак ме
Ушна йоммеш гӱрлен коштна пырля. 

Ты йогык йӱкыштӧ лыжга муретым
Мый кызыт ойыртемынак колам.
Йолташмыт деч посна кодам гын шкетын,
Тунамсе жапыш угыч пӧртылам.
 
Чучеш эсен улметла тыгутлаште,
«Мыят таза улам» манмем шуэш.
...Йомдарымек эн шерге чон йолташым,
Ӧкынымаш кодеш кеч-кӧн шӱмеш.

Решит Гарай,
перевод с татарского
Давлет Исламов

«Алят колам лыжга йӱкетым»Озаҥ вокзал. Эх, ончык мо лийшашымКузе ыш шукто шижын шӱм-чонем?!«Уэш ужмеш! - пытартыш мут

Слайд 8«Келшымаш»
Ялетын лӱмжӧ Пумыр почиҥга,
Чодырасолалан — самырык пошкудо.
Шыдаҥла Мызэҥерыште

чӱҥгал,
Кожла коклаш конденыт тудым.
 
Тора кокла мо тиде — уштыш нар.
Колхоз

чек ыле шоҥго Вончо.
Вара пашмам эҥер гоч пыштышна,
Каласышна: «Мемнан дек вончо».
 
Шарнем мый кызытат пеш раш —
Чодырасола ойлен: «Кас умыр.
Пошкудо лектын ош вынер кыраш —
Пел уштышлан, товат, лишеме Пумыр».

Валентин
Христофорович
Колумб

«Келшымаш»Ялетын лӱмжӧ Пумыр почиҥга, Чодырасолалан — самырык пошкудо. Шыдаҥла Мызэҥерыште чӱҥгал,Кожла коклаш конденыт тудым. Тора кокла мо тиде

Слайд 9«Келшымаш»
А почиҥга, гармоньым колыштал,
Ойлалын: «Чодырасолан сӱан дыр.
Кеч кызытак шогалын кушталтал.
Шокташ

моткоч кертешак Элыксандыр…»
 
Агавайрем тендан ыле ондак.
Мемнам вашлийын, кумылаҥын кажне.
Вара пошкудым

унала кондаш
Колтеныт мыйым ял гыч почиҥгашке.
 
Тунам тый коштыч школыш тунемаш,
Урзальыч шинчымашым ток саскала.
Корнет Весшӱргыш эртыш, пунемалт.
Кожлам вошт шерыч тый изи маскала.
 
Лийна ме комсомолын делегат
Да мийышна Марий кундемын рӱдыш.
Шке возышна варажым коктынат
Почеламутым.
Шӱм-кыл тыге шӱдыш.

Ик ий гыч кайышым Йошкар-Олаш,
Кум ий гыч тый —
Столицышке — Москошко.
Пернен шуэн кеч ынде вашлияш,
Но келшымаш эҥер садак ыш кошко.
 
Кеҥежым веле, пӧртылын ялнаш,
Коштна эре пырля,
Машнурым шерын,
А кудыр толкын дене ӱчашаш —
Салма гай тыртыш,
Келге Мӱшыл серыш.
 
Ме илышна, киднам ваш-ваш кучен,
Ошкедышна пырля эн лишыл таҥла.
Пернен кеч неле — эртышна сеҥен,
Поэзий вет эн кочо да эн тамле.
 
Эрта шиждеак ӱмырем, эрта.
Ом уж мый ынде
Тыйым воктенемже,
Но поро шарнымаш ила эртак,
Да тӱҥалат илаш тый
Шӱмыштемже.

Валентин Дмитриев

«Келшымаш»А почиҥга, гармоньым колыштал,Ойлалын: «Чодырасолан сӱан дыр.Кеч кызытак шогалын кушталтал.Шокташ моткоч кертешак Элыксандыр…» Агавайрем тендан ыле ондак.Мемнам вашлийын,

Слайд 10«Валентин Колумблан»
Колаш неле огыл, илен мошташ неле, -
Тыге пелештен

эше тоштымарий.
Торжа койыш верчын поэтын шӱм шеле,
Порволыш кава гычын

муро турий.

Камвозо кава гыч чоҥештыше кайык,
Чыланыштым ӱжшӧ - эре чоҥешташ.
Туддечын посна илена пеле айык,
Туддечын посна чоннажат - сар лышташ…

Валентин
Христофорович
Колумб

Зоя Дудина

«Валентин Колумблан»Колаш неле огыл, илен мошташ неле, - Тыге пелештен эше тоштымарий.Торжа койыш верчын поэтын шӱм шеле,

Слайд 11«Шыже чодыра тулвуй пушан…»
Шыже чодыра
тулвуй пушан,
Кӱшӧ поланын
вӱржӧ йӧршан.
Шыже

чодыраште
мардеж коштеш шеҥын,
Шыже чодыра
ӱмылла шеме.
Шыже чодыра
кечыйолым ок

пурто,
Шыже чодыра –
кодымо сурт гай.
…Шыже чодыраште
кӧн чонжо шӧргаште?!

Валентин
Христофорович
Колумб

Валентина Изилянова

«Шыже чодыра тулвуй пушан…»Шыже чодыра 		тулвуй пушан,Кӱшӧ поланын 		вӱржӧ йӧршан.Шыже чодыраште 		мардеж коштеш шеҥын,Шыже чодыра 		ӱмылла шеме.Шыже

Слайд 12«Валентин Колумб лӱмеш»
Корныш тарванет гын — вийым пого,
Ом керт

манын, чыгынен ит шого,
Чыла нелым чактаренак кай, —
Чын айдемын

пӱрымаш тыгай.

А ручкам налат гын рвезе кидыш,
Лийже пеҥгыде ӱшан ойпидыш,
Корно мучко тӱзатен наҥгай, —
Чын поэтын пӱрымаш тыгай.

Лач тыгаяк ыльыч, у айдеме,
Нелытым нумальыч кумыл дене,
Вот садлан огеш йом шӱм оет,
Калыкнан йӧратыме поэт!

Валентин
Христофорович
Колумб

Миклай Казаков

«Валентин Колумб лӱмеш»Корныш тарванет гын — вийым пого, Ом керт манын, чыгынен ит шого, Чыла нелым чактаренак

Слайд 13«Пӱтынь кöргö йӱла»
Теве кӧ ситен огыл мылам
У сандалыкыш тачак

лекташ,
Марий Элым шке семын эмлаш.
Теве кӧ ситен огыл мылам.
 
Кӧ улат,

кӱдырчан ӱжара —
Валентин Христофорыч Колумб?
Вашешта я лач тыйын ош лум:
Могай йылме ден курныж кара.
 
Ынде тудо мылам я сӧра
Лачак тыйын корнет ден каяш,
Пурла кид ден шӱмем колышташ...
Пеш ӱжат гын, мием мый, йӧра-а!

Валентин
Христофорович
Колумб

«Пӱтынь кöргö йӱла»Теве кӧ ситен огыл мылам У сандалыкыш тачак лекташ,Марий Элым шке семын эмлаш.Теве кӧ ситен

Слайд 14«Пӱтынь кöргö йӱла»
Ой, уке, чыте, чыте, йолташ:
Пешак эр ӱмырешлан кошкаш.
Кеч

тыршем тыйын семын возаш,
Но шке йӱк ден улам йоҥгалтшаш.
 
Умылем,

«кӱшнырак» шол Расул,
Кечывалвелне кӱат вет олман.
Мый пареҥге укежак ом ман,
Юмылан тау, шӧртньӧ пасу!
 
А кунам шочмо ялыш куржам,
Вигак тыйым гына шарналтем:
Огыт керт курымешлан малтен
Шыркам колтышо той чон-уржам.
 
Ну, тугеже молан ойгыраш
Еҥ осал ден шке шӱм витымеш?!
Тек ораде саман шып иеш,
Мыланем тудо — эртыме каш.

Кеч шинчам, койышемым аклен,
Чын, Есенин йолташ ден лугалт,
Но мылам шыгыр Петербургат:
Шочмо калык верч шоч, пиалем!
 
Шергырак тые веле улат,
Валентин, сылнымутын изай.
Мый санденак торашке ом кай,
Чыгылта гынат илыш куат.
 
Марий Элыштак мый йӱклынем,
Шонымсмже кеч Мландым шереш.
Умылат ӱмыраш йӱд велеш —
Виктарем тый декет чон вием.
 
Теве мо верч вашкем чоҥешташ,
Шулдыран ӱжарала шарлен.
Пуйто мыйым ош кече тарлен
Чын верч пӱтынь тӱням волгалташ...

«Пӱтынь кöргö йӱла»Ой, уке, чыте, чыте, йолташ:Пешак эр ӱмырешлан кошкаш.Кеч тыршем тыйын семын возаш, Но шке йӱк

Слайд 15«Пӱтынь кöргö йӱла»
А вот таче, пырля вашлиймек,
Пӱтынь кӧргӧ йӱла талышнен.
Вст

санден, илыш-корным аклен,
Шинчавӱдак лектеш, шып лиймек.
 
Кучо, кучо чаркатым пырля,


Ачана-аванам уштена.
Поро вий тек осалым темда!
Уныкана тунам юарла.
 
Тек чылан икте-весым аклат,
Курымашлык куаным куштат...
Теве мо верч поэзий ушна,
Чон йолташым чот шортын сакла.

Тим Локама

«Пӱтынь кöргö йӱла»А вот таче, пырля вашлиймек,Пӱтынь кӧргӧ йӱла талышнен.Вст санден, илыш-корным аклен, Шинчавӱдак лектеш, шып лиймек. Кучо,

Слайд 16«Поэт йолташлан»
Йортен-йорта памаш вӱднаже Моркын,
Да тӱҥалеш эше мыняр йорташ!
Тыгеак шӱмыштетше

муро толкын
Ташлалын чарныде, Колумб йолташ.
 
Ару памаш вӱд гае шӱм

муретын
Вийжат, семжат, порылыкшат.
Сандене, одаргалын, кундемемын
Пеледе сылнымут садвечыжат.
 
Иктатыште шара шинчат кумалте,
Чолга мургайык, Морко рвезына.
Да муро ныжылгын йырваш йоҥгалте,
Ойгандарен легенде кундемнам.

Валентин
Христофорович
Колумб

«Поэт йолташлан»Йортен-йорта памаш вӱднаже Моркын,Да тӱҥалеш эше мыняр йорташ!Тыгеак шӱмыштетше муро толкын Ташлалын чарныде, Колумб йолташ. Ару памаш

Слайд 17«Поэт йолташлан»

Но тыйын шонымашым иктурашке
Ышат керт кӱчык ӱмыр шогалтен.
Эртет

чолган тый, ошкыл курымлашке,
Поэзий аршашетым кӱш нӧлтен.
 
Мый ятыр жап ончен

шогем кавашке,
Да чонемлан тыге чучеш алят:
Турий сем огыл кечыйол лоҥгашке,
А морко рвезын мур шарла, йоҥгалт.
 
Йортен-йорта памаш вӱднаже Моркын,
Да тӱҥалеш эше мыняр йорташ!
Тыгеак шӱмышкетше муро толкын
Ташлалын чарныде, Колумб йолташ.
 
Да тыйын кажне йоҥгыдо строкаште
Толкыналтеш памаш вӱднан куат.
Марий поэзийын кумда каваште
Лач чулым космонавт гай тый улат.
.

Василий Миронов

«Поэт йолташлан»Но тыйын шонымашым иктурашке Ышат керт кӱчык ӱмыр шогалтен.Эртет чолган тый, ошкыл курымлашке,Поэзий аршашетым кӱш нӧлтен. Мый

Слайд 18«Колумблан»
Ужын омыл мый Колумбым,
Тудын стихшым лудынам.
Палыме омыл мый поэт ден,
Сӱретлаште

вашлийынам.

Почеламутшо мылам келшышт.
Чынак, шонымаш виян.
Шочмо ялым да вер-шöрым
Йöраташ куштат мемнам.

Шымлу

вич ий теме тудлан.
Шуко жап эртен гынат,
Но ом мондо мый Колумбым,
Чолга марий поэтнам.

Валентин
Христофорович
Колумб

А. Нефонтов

«Колумблан»Ужын омыл мый Колумбым,Тудын стихшым лудынам.Палыме омыл мый поэт ден,Сӱретлаште вашлийынам.Почеламутшо мылам келшышт.Чынак, шонымаш виян.Шочмо ялым да

Слайд 19«Куку полыш»
Йот пыжашеш куку мунчен кода гын,
Пеш порымак ит вучо

игыж деч:
Тауштымо олмеш пыжаш озажым
Шӱкен луктешыс, шӱшпык лийже кеч.

Мо

кукулан? — Мунча, да шулдыр нӧлтӧ!
«Ку-ку, ку-ку»,— ик семынак шотла.
«Пӧлеклыме» мунет гыч — сутлык нӧшмӧ
Вес чон кӱшеш лач шкан тӱням айла.

«Ку-ку, ку-ку...» Шке семынже шона мо:
«Мый мурызо...» А мо кодеш шарнаш?
Тыгай «артист» — аклем мый — кӱ чонан, но…
Санден шкежат вет огыл пешак раш.

Валентин
Христофорович
Колумб

«Куку полыш»Йот пыжашеш куку мунчен кода гын,Пеш порымак ит вучо игыж деч:Тауштымо олмеш пыжаш озажым Шӱкен луктешыс,

Слайд 20«Куку полыш»
А весе, шкетын рывыж чонлан кодшо,—
Я илышаш, я йӧршын

пытышаш.
Тудлан кеч уло кӧргӧ вий ден полшо —
Оза лиеш ораде

пӱрымаш.

Тек илыше кодеш, йӱкшат яндарле,
Но тудын илыш шулдыр сусырген.
А кайык шулдыр — сылне муро гае,
Санден мотор йӱкшат ок керт йоҥген.

Но вик пӱртӱс гыч вийым налше муро
Йоҥга гын, ту пӱртӱсышкак витен,
Тый мурызым кеч йӱштӧ шун ден уро,
А лӱм ила, у курымым вӱчкен!

Тимофей Петухов

«Куку полыш»А весе, шкетын рывыж чонлан кодшо,—Я илышаш, я йӧршын пытышаш.Тудлан кеч уло кӧргӧ вий ден полшо

Слайд 21«Памяти В. Колумба»
Мы поэту ещё не воздали,
мы не всё

ещё поняли в нём...
Для чего его боги избрали?
Чтобы, ночью пылая

и днём
и к сородичам голосом зычным
обращая бессмертный язык,
он - быть может, последний язычник –
отгорел? Не сломался - но стих?
 
Как Онар, под могильною кручей
он забылся, мне кажется, сном...
И слезы не стесняюсь я жгучей,
вспоминая о ясном о нём.
Знаю точно: меня бы сегодня
только он распознал до конца.
Будьте прокляты, кто его отнял –
нам учителя, друга, отца!
Как умел на марийском - о, боже! –
он сказать о народе родном!
...Есть поэты другие, но всё же
будем петь об одном, об одном.

 

Валентин
Христофорович
Колумб

Герман Пирогов

«Памяти В. Колумба»Мы поэту ещё не воздали, мы не всё ещё поняли в нём...Для чего его боги

Слайд 22«Шонкалымаш»
Адак ола ӱмбалне
Шем корак-влак пӧрдыт.
Вий тергыме парадыш
Легылден тӱшкан:
Жап

нунылан коден каяш
Шке шочмо пӧртым,
Санденак кычкырлат дыр,
Шортмыла лӱшкал?
 
Эр

шошым, толылден,
Пыжашым оптышт нуно,
Эн патыр да одар
Пушеҥгым ойырен;
Шӱм тулышт дене
Ырыктен пӱкталме муным,
Шкешт гаяк шем-шем игым
Луктыч шыматен.

Валентин
Христофорович
Колумб

«Шонкалымаш»Адак ола ӱмбалне Шем корак-влак пӧрдыт.Вий тергыме парадыш Легылден тӱшкан:Жап нунылан коден каяш Шке шочмо пӧртым,Санденак кычкырлат

Слайд 23«Шонкалымаш»
Куралме пагыт нунылан
Пайрем гай лие,
Коя йылан шем мланде
Сийлыш

шер теммеш,
А погымеке чоҥешташ
Ситале вийым,
Йочаштым луктыч корныш
Илышлан вашеш.
 
Чоҥештыл

коштыч
Волгыдо, кумда каваште,
Куатле эрыкым
Шке семынышт моктен,
А мланде гын волгалтын
Мӱндыркӧ, торашке,
Мучашдыме сӧрал
Паласым шарныктен.

Лач тыштак нуно палышт
Илышын сын-кунжым,
Лач тыштак таптышт нуно
Шкештым йӧсылан:
Алмаштылын ояр игечым
Йӱштӧ пургыж,
Шыма йӱр ден пырля
Шолем лӱшкен коклан.

Василий Регеж-Горохов

«Шонкалымаш»Куралме пагыт нунылан Пайрем гай лие,Коя йылан шем мланде Сийлыш шер теммеш,А погымеке чоҥешташ Ситале вийым,Йочаштым луктыч

Слайд 24«Омо»
Вашлиймеке, оҥ воктекше нале
Да вӱчкалтыш туп гыч ачала,
Шыргыжалын, шинчашкем

ончале:
- Кузерак, Санюк, паша-яла?
- Пешыже ок кае, Христофорыч.
- Писын возымыжо

сае мо?
Тый йӧслане. Чын дечын ит торло,
Да ала лектеш иктаже-мо.
 
Кайымыж деч ончыч эшеат ӧндале:
- Тидым пыште вуйышкет, тулар...
Сур шинчажым пелерак кумале,
Да онча, шога, а шӱм тула.
 

Валентин
Христофорович
Колумб

«Омо»Вашлиймеке, оҥ воктекше нале Да вӱчкалтыш туп гыч ачала,Шыргыжалын, шинчашкем ончале:- Кузерак, Санюк, паша-яла?- Пешыже ок кае,

Слайд 25«Омо»
Очыни, толдальыч тудын вуйыш
Самырык возалше йолташ-влак.
...Шкеже пӱтынь илышыжым пуыш


Серыпле йӱкан, ушан мутлан.
 
Ыле рвезе. Тудым Христофорыч
Манын лӱмдышт шоҥго-шамычат.
Калык

пагала талантым, порым,
Да ийготымат огеш ончал.

Александр Селин

«Омо»Очыни, толдальыч тудын вуйыш Самырык возалше йолташ-влак....Шкеже пӱтынь илышыжым пуыш Серыпле йӱкан, ушан мутлан. Ыле рвезе. Тудым Христофорыч

Слайд 26«Школьному другу»
Мне снится сон, мой школьный друг,
Уже в который

раз,
Что мы с тобою входим в круг,
Где все танцуют вальс.
И

уплывают годы вдаль,—
Мы юные опять.
И школьный старенький рояль
Всю ночь готов звучать.
Твою записку в две строки
С тех пор я берегу.
Ты мне писал свои стихи'
У школы на снегу.

Валентин
Христофорович
Колумб

«Школьному другу»Мне снится сон, мой школьный друг, Уже в который раз,Что мы с тобою входим в круг,Где

Слайд 27«Школьному другу»
За мной ходил ты, словно тень,
И тайно ревновал.
Но вот

настал тот летний день,
Последний школьный бал.
И в жизни нам

не раз пришлось
Экзамены сдавать,
И, если что-то не сбылось,
Не стоит горевать.
Судьба порой сильнее нас,
И, может, оттого
Ко мне во сне приходит вальс
Из детства моего.
.

стихи М. Рябинина, музыка В. Дмитриева

«Школьному другу»За мной ходил ты, словно тень,И тайно ревновал.Но вот настал тот летний день, Последний школьный бал.И

Слайд 28«Валентин Колумблан»
Пушеҥге парча
Лупшен пытарен лышташлажым.
Тора гыч чара ӱштервоштырла койын

шога.
Коклан мемнан дек
Сур игече толмеке,
Мардеж тек арамак
Орадын

шурга...
Йӧртем тулымат,
Пӧрт окнаш керылтеш
Мардеж шулдыр,
Луктеш пире йӱкым
Я воштырым урмыж шиеш.
Пирет огеш кой,
А йӱкшӧ уремыштак пуйто.
Но шӱмлан садак
Утыр йӱштын да шуйын чучеш...
Эртале ик кечын
Колумб оланан урем дене,
А кумылжо - волгыдо лум гай,
Келшен кажнылан,

Валентин
Христофорович
Колумб

«Валентин Колумблан» Пушеҥге парчаЛупшен пытарен лышташлажым.Тора гыч чара ӱштервоштырла койын шога. Коклан мемнан дек Сур игече толмеке,Мардеж

Слайд 29«Валентин Колумблан»
Да мый ӧрынам:
Эх, могае поэзий!
Могае поэтлан поян улына ме

чылан.
Вара...
Йӱштӧ кечын
Театрышке калык велалте –
Поэт шке портретше гыч

веле
Тыматлын ончен.
Эше шарныктен
Йогын гае стих-влакым
«Теже кодыда...»
Неле толкын гай муро йоҥген...
А теле уремым поран
Эре ӱштын да ӱштын,
Кӱр гай йӱштӧ кече
Торжан кумылнам ишыктен.
Садлан, очыни,
Кенета сур игече толмеке,
Шӱшка гын мардеж,
Тудын йӱкшым ом сеҥе чытен.


Светлана Эсаулова

«Валентин Колумблан»Да мый ӧрынам:Эх, могае поэзий!Могае поэтлан поян улына ме чылан. Вара...Йӱштӧ кечынТеатрышке калык велалте – Поэт

Слайд 30«Вучем волгыж толшо у кечылык эрым…»
Вучем
Волгыж толшо
У кечылык эрым,
Кава могайракым

ончем.
Адак поҥго погымо пагыт куэрыш
Наҥгайыш,
Пел омым рончен.

Кӧлан могай вер

- сайла кажне шкеже вет,
Пурлаш ма, шолаш - шке пала.
Поян
Пӱртӱс кудо
Саскалан кеҥежым,
Поэзийлан,
Сийлан - алан.

Валентин
Христофорович
Колумб

«Вучем волгыж толшо  у кечылык эрым…»ВучемВолгыж толшоУ кечылык эрым,Кава могайракым ончем.Адак поҥго погымо пагыт куэрыш Наҥгайыш,Пел

Слайд 31«Вучем волгыж толшо у кечылык эрым…»
Эртем, колышт,
Чоныш оптен кайык семым,


Шкет кодын,
Шонаш пешак сай.
Кугу пӱнчым шып саламлем шольо семын,
Изи

кож «изай» маншаш гай.

Кужу кӱртньышудыжат ужынак коштмо.
Шап вӱд коремжат тудак шол.
Но молан
Ондаксыла
Пеҥгыдын,
Йоштке
Пелен ошкылметым ом кол.

Молан,
Эрден ӱжын,
Чоман от рокмалте,
Чаткан пӱкшым от шу окнаш?
Пел туйыс теммек,
Изи каныш йокматым
От шич пеленемже томлаш?

Куш ынде лекшаш-кайышаш корныйолым
Тый компас почеш от тергал?
Ах, ончыч палет мо
Мыняр меҥге чолым
Кает куш,
Мом лоҥдыл-шергал.

«Вучем волгыж толшо у кечылык эрым…»Эртем, колышт,Чоныш оптен кайык семым, Шкет кодын,Шонаш пешак сай.Кугу пӱнчым шып саламлем

Слайд 32«Вучем волгыж толшо у кечылык эрым…»
Ала-кушто мӱндыр куку мура ойгын.
Ит

вашке, шоляш, тый тораш.
Айда, вуй ӱмбалне,
Куэ парча,
Лойго,
Ош лызе,
Ит ӱж лум

ораш.

Ит вашке.
Уке, ала-куш каен торлыш.
Шерлалт кодо муро
Тӱрвеш.
Йӱклан –
Вашеш шып…
Да ужар шудан корныш
Моткоч шолдыра йӱр йӱреш.

Михаил Якимов

«Вучем волгыж толшо у кечылык эрым…»Ала-кушто мӱндыр куку мура ойгын.Ит вашке, шоляш, тый тораш.Айда, вуй ӱмбалне,Куэ парча,Лойго,Ош

Слайд 33«Мут ойып»
Мом возымем, нимом ом нал пелен
Ик ныжыл мут

деч молыжым: «Чеверын!»
Йырем лийжак мотор марий велем,
Палем гынат мый моло

лишыл верым.
 
Мылам шке велне кажне лышташат
Йоча годсекак лийын муро мутым лукшо.
Малаш вуем йымаке пышташат,
Мотор куэ, тый шыч чамане нӧргӧ укшым.
 
Мый возышым моктен шке кундемнам,
Пӱртӱсын курымашлык касшым, эржым.
Шаргӱм кырен, тулйыпым луктынам
Полдыран шолташ тӱня тулан кеҥежым,

Валентин
Христофорович
Колумб

«Мут ойып»Мом возымем, нимом ом нал пелен Ик ныжыл мут деч молыжым: «Чеверын!»Йырем лийжак мотор марий велем,Палем

Слайд 34«Мут ойып»
Да тиде тулым, шун коркаш пыштен,
Пошкудо-влак нумальыч шке возакыш.
Арам

ом иле — чоным туллак ылыжтен
Мутем кертеш гын —

ойыплалт возалтше.
 
Мый кажныштым тыршальымыс ӱжаш
Шочшем, таҥем да уждымо йолташым:
Еҥ деч кечеш кеч ик «таум» колаш
Да порылан ышташ шкеат «таужым» вашла.
 
Чон пагален пошкудым ӧндалам,
Илаш ок лий ваш полшыде нигушто.
Шӱр шерыште шинчалымат налам,
Кӱлеш гын, вӱрым мый пуэм карушто.
 
Пестем ом ыште еҥ шӱм-чон коклаш —
Пайлем йокрокым, сайжат пырляк тек модшо.
Шӱм-кумылем эре шарнен илаш
Да кӱсынде еҥлан пуаш йочамлан кодшо.
 
Тӱлаҥже калык-влакын келшымаш.
Вес еҥын йылмым нигунамат ом орло:

Ойлен ом мошто гын, тыршем ыҥлаш —
Тылат ойган гын, мыламат чон орлык.

Мый куанен ончал колтем элем.
Ужам пасу дечат пеш мӱндырк.
Мемнан ару Союз ешна пелен
Шукертак лишыл лийын чолгыжшо Эр шӱдыр.
 
Чыла пеш лишыл. Нур ӱмбалсе каш
Шӱла куралшылан таум ышталын...
У шурно толкыналт кӱза аркаш.
Кеҥеж почеш шыжат толеш шышталгын.
 
Да шыже кечын икана, палем,
Лап шонанпыл конча кундем ӱмбалне:
Чеверласа тыге пӱртӱс, алем,
Тул солыкшым эрталшылан лупшалын.
 
Йырем лийжак ужар, мотор велем,
Шӱмем ок пале моло лишыл верым.
Мом возымем нимом ом нал пелен,
Ик ныжыл мут деч молыжым «Чеверын!»

Михаил Якимов

«Мут ойып»Да тиде тулым, шун коркаш пыштен,Пошкудо-влак нумальыч шке возакыш.Арам ом иле — чоным туллак ылыжтен Мутем

Слайд 35Литература:
Альбесина (Андреева А.Н.) Марий шӱдыр [Текст] / Альбесина (Андреева А.Н.)

// Ончыко. – 1995. - № 1. – С. 69.
Гадиатов.

Г. Валентин Колумблан [Текст] / Г. Гадиатов // Сонет-влак. – Йошкар-Ола: Марийское книжное издательство, 1991. – С. 156-157.
Галютин, Ю. Ужашмут олмеш [Текст] / Ю. Галютин // Ончыко. – 1992. - № 4. – С. 101.
Гарай, Р. Алят колам лыжга йӱкетым [Текст] / Р. Гарай; перевод с татарского яз. Д. Исламов // Марий коммуна. – 1991. – 5 май.
Дмитриев, В. Келшымаш [Текст] / В. Дмитриев // Пöлек вашмут. – Йошкар-Ола, 1995. – С. 94-95.
Дудина, З. Валентин Колумблан [Текст] / З. Дудина // Дудина, З. Ойырымо ойпого. – Йошкар-Ола: Марий полиграф-савыктыш, 2006. – С. 140.
Изилянова, В. Шыже чодыра тулвуй пушан…» [Текст] / В. Изилянова // Изилянова, В. Кавашке серыш: почеламут-влак. – Йошкар-Ола: ОАО «МПИК» савыктыш, 2009. – С. 68.
Казаков, М. Валентин Колумб лӱмеш [Текст] / М. Казаков // Казаков, М. Йöратыме поэзий йолташем: поэма, почеламут-влак / В.Т. Тимофеева ден С.В. Николаев . – Йошкар-Ола: Марий полиграф-савыктыш, 2006. – С. 140.
Локама, Т. Пӱтынь кöргö йӱла [Текст] / Т. Локама // Ончыко. – 1996. - № 3. – С. 93-95.
Миронов, В. Поэт йолташлан [Текст] / В. Миронов // Пöлек вашмут. – Йошкар-Ола, 1995. – С. 99.








Литература:Альбесина (Андреева А.Н.) Марий шӱдыр [Текст] / Альбесина (Андреева А.Н.) // Ончыко. – 1995. - № 1.

Слайд 36Литература:
Нефонтов, А. Колумблан [Текст] / А. Нефонтов // Марий Эл.

– 2010. – 29 июня. – С. 6.
Петухов, Т. Куку

полыш [Текст] / Т. Петухов // Петухов, Т. Ах, пагыт, пагыт: почеламут-влак / В.Т. Тимофеева ден С.В. Николаев . – Йошкар-Ола: Марий книга савыктыш, 1993. – С. 78-79.
Пирогов, Г. Памяти В. Колумба [Текст] / Г. Пирогов // Наследники: сборник стихов. – Йошкар-Ола, 2005. – С. 16.
Регеж-горохов, В. Шонкалымаш [Текст] / В. Регеж-Горохов // Пирогов, Г. Давай на равных говорить… Антология. Переводы с мар. яз. : стихи, поэмы. – Йошкар-Ола, 2008. – С. 134.
Селин, А. Омо [Текст] / А. Селин // Селин, А. Энерйол: почеламут-влак. - Йошкар-Ола: Марий книга издательство, 1984. – С. 82.
Школному другу [Текст]: песня / стихи М. Рябинина, музыка В. Дмитриева // Молодой коммунист. – 1977. – 28 мая.
Эсаулова, С. Валентин Колумблан [Текст] / С. Эсаулова // Пирогов, Г. Давай на равных говорить… Антология. Переводы с мар. яз. : стихи, поэмы. – Йошкар-Ола, 2008. – С. 472.
Якимов, В. «Вучем волгыж толшо у кечылык эрым…» [Текст] / М. Якимов // Якимов , М. Куд лышташ: почеламут-влак. - Йошкар-Ола: Марий книга издательство, 1989. – С. 119-121.
Якимов, В. Мут ойып. В. Колумб ден В. Косоротов лӱмеш [Текст] / М. Якимов // Якимов , М. Шыже шонанпыл: почеламут-влак. - Йошкар-Ола: Книгам лукшо марий издательство, 1976. – С. 101-102.







Литература:Нефонтов, А. Колумблан [Текст] / А. Нефонтов // Марий Эл. – 2010. – 29 июня. – С.

Слайд 37Спасибо за внимание!
Автор презентации: Яшкина Е.Л., зав. сектором краеведения

Спасибо за внимание!Автор презентации: Яшкина Е.Л., зав. сектором краеведения

Обратная связь

Если не удалось найти и скачать доклад-презентацию, Вы можете заказать его на нашем сайте. Мы постараемся найти нужный Вам материал и отправим по электронной почте. Не стесняйтесь обращаться к нам, если у вас возникли вопросы или пожелания:

Email: Нажмите что бы посмотреть 

Что такое TheSlide.ru?

Это сайт презентации, докладов, проектов в PowerPoint. Здесь удобно  хранить и делиться своими презентациями с другими пользователями.


Для правообладателей

Яндекс.Метрика