Қытай фонетикасы

тіл білімінің (лингвистика) негізгі бөлімдерінің бірі.
Фонетиканың қарастыратын мәселелері мыналар: тіл

дыбыстарының пайда болуы, олардың іштей жіктелуі жене бір — біріне әсері, буын, екпін, тілдің дыбыстық жағы мен жазудың арақатынасы, орфография, орфоэпия т.б.

тілдің айту, жазу нормаларын дұрыс меңгеруге. Мүмкіндік береді. Ана тіліндегі

дыбыстардың артикуляциясын жетік білу шет тілін дұрыс меңгеру үшін де қажет.
Зерттеу, баяндау сипатына қарай фонетиканы төрт салаға — төрт
типке бөлуге болады:
1. Сипаттамалы (синхрониялық, статистикалық) фонетика;
2. Тарихи (диахрониялық) фонетика;
3. Жалпы фонетика.
4. Эксперименталды фонетика

қысқартылған фонетикалық алфавитті pīnyīn zìmǔ қолданады.
Пиньин латын

графикасына негізделген. Бұл фонетикалық транскрипция емес, бұл өзінің оқылу ережелерімен шартты түрде айтылатын жазба.

сөздің мағынасы сөйлеушінің интонациясына байланысты өзгеріп отырады дегенді білдіреді.Қытай тілінің

фонетикалық сипаттамалары тондық жүйемен анықталады. Мандарин тілінде жалпы төрт тон бар.
Қате немесе анық емес айтылған сөз мүлдем басқа мағына бере алады: 俄国 (éguó, ) Ресей елі бірден 厄 国 (éguó) «бақытсыздықтар еліне" немесе тіпті 饿 国 (èguó) «аш елге » айналып кете алады.

ереже - 1 иероглиф - 1 буын. Айтылған сөйлемде қанша

буын болса, сонша иероглиф болады. Әр буынды екі бөлікке бөлуге болады. Бастапқы дыбыс - ләмдем, ал соңғы дыбыс - үндем. Кейбір буындар тек ләмдемнен кейбірі тек үндемнен тұрады. Қытай тілінде 21 ләмдем бар:
b p zh ch r d t m n g k f h j q x s z c sh l

дауысты болады:
a, o, e, i, u, ü ai, ao, ei,

ia, iao, ie, iou, ou, ua, uai, ue, uei, uo an, en, ian, in, uan, uan, uen, un ang, eng, iang, ing, iong, ong, uang, ueng
Тағы 5 арнайы буындар бар:
er, hm, hng, ng, r

комбинация береді. Қытай тілінде жаңа буындарды алу мүмкін емес. Буындар

осы санмен шектеледі.