Слайд 2 Жоспар:
Қызығушылық топтары түсінігі .
Бентли ұсынысы бойынша.
Д. Труман еңбегінде қызығушылық
топтар.
Г. Лембурхтың пікірі бойынша
Г. Алмоид пен Дж. Пауэлл пікірі бойынша
Жұмыс істеу саласы
Қызығушылық топтардың саяси күшінің өлшемдері.
Қызығушылық топтары.
Кез –
келген қоғамда қызығушылық топтары өмір сүреді. Олар үнемі өзара қызметтестік және бәсекелестік қарым – қатынаста болады және маңызды саяси шешімді қабылдауға қатысуға мүмкіндік алуға тырысады. Саяси ұйымдардың пайда болуы эволюция нәтижесінде қоғам мен үкіметтің қарым – қатынас механизмдері күрделене, жетіле түседі.
Слайд 4 Бүгінгі таңдағы кез – келген саяси жүйе
қызметінің маңызды проблеммаларының бірі – жеке топ пен мемлекет мүдделерінің
өзара үйлесуі. Корпоративизм – осы проблемманы шешудің теориялық бағыттары болып табылады. Бұл термин алғаш рет орта ғасырларда Еуропада пайда болды.
Слайд 5 Осы кезеңде корпорацияның ұйымға тән әмбебап ерекшелік
қалыптасып, дамыды:
Жеке тұлғалардың ортақ қызығушылығы байланысты топтасуы.
Өкілеттілікті корпорацияны
басқарушы топқа беру.
Билік пен корпорацияның қатал иерархиясы.
Слайд 6
Қызығушылық топтары теориясын алғаш
ұсынған Бентли болды. Оның пікірінше мемлекет билігінің барлық көріністері бір
– бірімен үнемі бәсекелесіп, бірін – бірі басып тастауға тырысушы топтардың іс - әрекетінің нәтижесі.
Слайд 7 1940 – 1950 жылы Д. Труман
еңбегінде қызығушылық топтары теориясы одан әрі дамыды. Оның пікірінше –
саяси үрдіс дегеніміз – ресурстарды пайдалану мен бөлісу билігін қолға алу үшін пайда болған топтық бәсекелестікті тудыратын процесс.
Еуропада Қызығушылық топтарын зерттеу тек ІІ дүниежүзілік соғыстан кейін ғана мүмкін болды. 1970 жылы либералдық корпоративизм теориясы дамыды.
Слайд 8 Г. Лембурхтың пікірі бойынша либералдық корпоративизм дегеніміз
– мемлекеттік саясатты жүргізуге ( саясат жасауға ) – ұйымдасқан,
ерекше типті топтардың қатысуы.
Слайд 9 Қызығушылық топтары : кәсіпкерлік, профсоюздық, религиялық, этникалық,
мәдени, спорттық ұйымдар мен қоғамдар.( қозғалыстар).
Қызығушылық топтар
деп – бір ұстаным мен қызығушылыққа ( ұстанымға) сүйене отырып, қоғамға, не оның институттарына өз талаптарын қоюшы топтарды атайды. Қызығушылық топтардың пайда болуы негізгі себебі – ортақ қызығушылықтардың болуы.
Слайд 10 Қызығушылық топтар азаматтық қоғамның өзіндік
ұйымдасуының нәтижесі болып табылады.
Г. Алмоид пен Дж. Пауэлл
пікірі бойынша қоғамдық топтардың 4 типі бар:
Ұйымдаспаған – стихиялы түрде ұйымдастырылатын, көбінесе күш қолданып, зорлық корсетуге бағытталады.
Ассоциативтік ( ерікті) – ұйымдардың ( іскер адамдар тобы, профсоюз, этникалық және религиялық ассоцияциялар) мүдделерін білдіреді.
Слайд 11 3. Ассоциативтік емес – тұрақсыз, ресми емес, туыстық байланыс
негізінде пайда болады. ( секталар).
4. Институционалдық – ресми ұйымдар
( партиялар )
Дюверже қызығушылық топтар құрылымына байланысты екіге бөлінеді:
бұқаралық .
кадрлық .
Слайд 12 Жұмыс істеу саласына байланысты:
экономикалық
рухани
әлеуметтік
саяси.
Алеман пікірінше 5 түрлі жұмыс істеу саласы болады:
Экономика
саласы: тұтынушылар қоғамы, профсоюздар, кәсіпкерлік қауымдастық.
Әлеуметтік сала: қайырымдылық қорлары мен көмек беру ұйымдары.
Слайд 133. Демалыс саласы: спорттық әртүрлі одақтар.
4. Ғылым, мәдениет салаларында: ғылыми
ассоциациялар ,үйірмелер, өнер үйірмелері.
5. Қоғамдық – саяси салада: партиялар, рухани,
этикалық , құқық қорғау және және қоғамдық қоғамдық қозғалыстар.
Қоғамдық топтар белгілері:
Жалпы ортақ құндылықтар ( қозғалыс идеологиясы)
Ортақ ұжымдық ұқсастықтар.
Өзін - өзі ұстау ( мүшелерінің ) және өзгелермен қарым – қатынасқа түсу ережелері мен нормалары.
Америкалық ғалымдары Р. Тернер және Л. Киллиан қызығушылық топтардың 2 негізгі сипаттамасын атап өтеді:
Олардың біріккен түрде ұйымдасуы.
Бір мақсатқа бағытталуы.
Слайд 14 Қозғалыстың пайда болу кезеңдері:
Қозғалыстың пайда болуының алғы шарттарының
пайда болуы.
Жоғарыдағыларға талап қою кезеңі.
Үгіттеу кезеңі ( қоғамдық пікір
тудыру)
Саяси істерді ( әрекеттерді) тиянақты жасап, бағдарламаны жүзеге асыру, яғни билік жүргізу кезеңі.
Саяси қозғалыстың сөне бастауы. Бұл мақсатқа жеткен кезде не оның орындалмайтындығына көз жеткізген кезде болады.
Слайд 15 Қызығушылық топтардың саяси күшінің өлшемдері:
Мүшелерінің саны ( қозғалыс
немесе топ)
Экономикалық (қаржыландырылуы, материалдық) жағдайы.
Қоғамдағы рөлі, халық сенімі.
Слайд 16Назарларыңызға РАХМЕТ !!!
Орындаған: Тұрсынқожанова А
139-топ ЖМФ