Киелі сандар

әрі жалпылана түскен.Қазақ халқы киеге үлкен мән берген.Табиғаттың кейбір апаттарын,отты

кейбір жануарлар мен құстарды,көшпелі тұрмысқа қажетті заттарды киелі деп қастерлеген.Сондай-ақ қазақ халқының өмірінде түрлі мәнге ерекше сипат бере отырып,жиі қолданылатын сандар-3,7,9,12,40.

1,3,7,9,12,40 сандар тізбегін ырымдарымыздан, тыйым афоризмдерімізден, тіркестеріміз бен

сөздерімізден

тұрақты сөз

мақал-мәтелдерімізден

анық көре аламыз.

тіркестер бар.Қай тілде болсын бірлік сөзінің түпкі түбірі саналады.Ол даос

ілімін ұстанушылар ұғымында шыршамен тең.

есптелінеді.
Мысалы.Үш көз:Сөз анасы-құлақ,су анасы-бұлақ
жол анасы-тұяқ.
Үш тоқтам:ақыл-арқан,ой-өріс,адам-қазық.
Үш тағылым:мейірім-сауап,жақсылықтан шарапат
жамандықтан кесапат.
Үш тәтті:жан

тәтті,жар тәтті,мал тәтті.
Үш қуат:ақыл,жүрек,тіл.
Үш арсыз:күлкі,ұйқы,тамақ.

қазына, жеті күн, жеті жұрт, жеті жоқ, жеті жұт, жеті

ғалам, жеті қат көк, жеті ғашық сөздері пайда болған. XVI ғасырда өмірге келген "Әз Тәукенің "Жеті жарғысы" да жеті сөзінің қасиетіне, киелі жағына мән беруден туған болу керек. Өлген адамның жетісін беру, жеті шелпек пісіріп, еске алу және "Жетіге келгенше жерден таяқ жерсің", "Жеті қабат жер астында" сияқты дәстүрлік сөздер мен мақал - мәтелдердің шығуы да жетімен байланысты.

тәрізді. Сондықтан халқымыз: "Тоғыз ай, тоғыз күн бала көтеру", "

Тоғыз әйелдің толғағы бір күні келіпті", "Тоғыз жолдың торабы", "Тоғыз қабат торқа қию","бір тоғыз, екі тоғыз, үш тоғыз (үйленгендегі ырым) сөздері тегін шықпаған болу керек.

Қазақ күнтізбесі бойынша он екі айға арнайы жәндіктер мен хайуанаттардың

аты берілген. Олар: тышқан, сиыр, балық, қоян, ұлу, жылан, жылқы, қой, мешін, тауық, ит, доңыз. Осындағы он екі жылды бір мүшел, қауіпті жас деп, оны адамдар атап өтуі де тегін емес. Он екі сөзімен байланысты "он екі мүшең сау болсын", "он екіде бір нұсқасы жоқ", "он екі баулы өзбек" деген сөздер де айтылады.

мойны бекіп, қырық күн толғанда "Қырықынан шығару" деген ырымы бар.

Өлген адамның "Қырқын беру" дәстүрі де бар. Халқымыз келген қонақты "Қырықтың  бірі - қыдыр" деп қарсы алу т.б. сенімдер, ырымдар "қырық" сөзімен байланысты.