Слайд 2Æгас нæм цæут, нæ зынаргъ уазджытæ!
Эпигрæф:
Бæстæтæ бирæ сты, дуне – уæрæх,
Цард сæ рæвдауы фæрнæй.
Фæлæ дæу хуызæн,
Мæ Райгуырæн зæхх,
Ацы стыр дунейыл нæй.
Балцы уон искуы, хæстæг æви дард,
Амонд мæ хурмæ хæссы,
Æмæ Ирыстон цыма у мæ мад,
Афтæ мæ фæдыл кæсы.
(Чеджемты Æ.)
Слайд 5
Стыр дамгъæ æмæ гыццыл дамгъæ
Слайд 6Номдарты нымæц
хонæг
фæйнæг
чындз
чиныг
хæстæг
хонджытæ
фæйнæджытæ
чындзытæ
чингуытæ
хæстæджытæ
Слайд 8 Номдары тыххæй рацыд
æрмæг сфæлхат кæнæм
Номдары тыххæй рацыд
æрмæг сфæлхат кæнæм
Слайд 9Цы у номдар? Цавæр фæрстытæн дæтты дзуапп?
Иумæйаг æмæ сæрмагонд номдартæ.
Сæ растфыссынад.
Номдарты нымæц.
Номдарты тасындзæг.
- Номдарты бирæон нымæц аразыны
хицæндзинæдтæ.
Зонын:
сæ бæрзонддæр у Хъазбеджы Хох. Ирон адæм æй хонынц Сæнайы
Хох, Чырыстийы цъупп. Йæ бæрзонд у 5033 метры.
Ирыстоны суардæтты кой айхъуысти æгас бæстæйыл нæ, фæлæ ма суанг фæсарæнтыл. Сæ зынгæдæртæ сты: Заманхъул, Урсдон, Зæрæмæг, Хилак, Хъæрмæдон, Тæмискъ, Тиб.
Республикæйы ис бирæ рæсугъд бынæттæ: Цъæйы ком, Дзинага, Уæлладжыры ком. Ам арæзт æрцыдысты фысымуæттæ æмæ отельтæ, фæлладуадзæнтæ: «Осети», «Редант», «Тæмискъ», «Фыййагдон», «Къæхтысæр», «Цъæй», «Урсдон», æмæ «Дзинага». Уымæ гæсгæ Ирыстонмæ тырнынц бæлццæттæ дунейы алы кæрæттæй.
Слайд 11Хатдзæг: Номдартæ вæййынц иумæйаг æмæ сæрмагонд. Иумæйаг номдартæ сты бирæ
иумыггаг предметы нæмттæ. Сæрмагонд номдартæ сты, хицæн предметтыл се `
мхуызон предметтæй сæ хицæн кæныны тыххæй цы нæмттæ ис, уыдон. Сæрмагонд номдартæ фыссын хъæуы стыр дамгъæйæ.
Слайд 12 Хæс: дзырдтæ дыууæ цæджындзыл адих кæнут. Фыццаг цæджындз
– æнæуд предметты нæмттæ, дыккаг – удджын предметты нæмттæ.
Ветеран
Франк
Алтъами
Цирк
БАБА
ХæДЗАР
Журнал
НОМДАР
Горæт
НæЗЫ
Æфсымæр
Постхæссæг
АхуырДЗАУ
Слайд 13 Дамгъæтæй сараз дзырдтæ:
дж, и, т, д, и, æ, н,
ы, д –
р, м, гъ, æ, т,
æ -
г, ы, æ, х, а, г, у, н, æ, р –
къ, о, с, а, л, –
Слайд 14Хатдзæг: Иууон нымæцы номдар фæнысан кæны бирæ иухуызон предметтæй иуы
ном.
Бирæон нымæцы та номдар фæнысан кæны цалдæр иухуызон предметы.
Слайд 15Дзырдуатон куыст
Алæмæт – чудесный
Æртхутæгдон – пепельница
Мæсыг – башня
Сгуыхтдзинад –
заслуга, победа, подвиг
Иртасын – различать, исследовать
Халдих – очень похожий
Слайд 16Скæнын хатдзæг:
Куыд бакуыстат, уымæн ма аргъ скæнут мæнæ ацы фæткъуыты
хуызтæй алЧИ Йæ НОМИМæ
СЫРХ – тынг хорз
БУР – хорз
ЦЪÆХ –
хуыздæр хъуаг
Слайд 17НОМДАР
Хæдзармæ куыст:
НОМДАРЫ ТЫХХÆЙ ÆРХЪУЫДЫ КÆНЫН ЧЫСЫЛ ГРАММАТИКОН АРГЪАУ (СОЧИНЕНИ -
ÆРФЫСТ)