Жануарларды? к?пт?рлілігі. Ж?ндіктер

ә) 40 түрі

б) 25000 түрі в) 600 түрі 2. Әр өсімдікке: а) ұзын тамыр ә) құрлық және ыстық климат б) ылғалды топырақ в) белгілі орта қажет 3. Өсімдік топтары деп: а) жылу мен ылғалдың таралуын; ә) топталып өсуге қажетті қолайлы жағдай; б) 140 - қа жуық өсімдік түрі; в) жарық, құнарлы топырақ, қоңыржай жылы ауа. 4. Мәдени өсімдіктер: а) адамның қатынасынсыз өсе алмайды; ә) өздігінен өседі; б) сырт көмекті қажет етпейді; в) өсу тіршілігін тоқтатады. 5. Сирек және құрып кетер қаупі бар өсімдіктер: а) конституцияға; ә) тіл жөніндегі заңға; б) «Дүниетану» оқулығына; в) Қызыл кітапқа енген.

Жәндіктер.
Сабақтың тақырыбы:

топқа жататындығын анықтай білуге үйрету.

Білімділігі: Оқушылардың адңан білімдері бойынша түйін

сөзді таба білуге, тұжырым, қорытынды шығара білу қабілетін арттыру.


Тәрбиелігі: Оқушылардың табиғаттың жанашыры болып табиғатты қорғауға өз үлесін қосуына тәрбиелеу.

көруге болады.
Жер бетінде жануарлар түрі өте көп. Ғалымдардың есептеуі

бойынша олардың 2-миллиондай түрі бар.
Жануарлар пішініне қарай әр түрлі. Бірі өте үлкен (піл,кит) болса, енді біреулері (амеба) өте кішкентай. Оны тіпті микроскоппен ғана көруге болады. Енді біз жануарлардың қандай топтарға бөлінетінін сызба арқылы танысып көрейік.

жасау.

көрейік. Жануарлар мынадай топқа бөлінеді: Жануарлар ↓ Бунақденелілер Қосмекенділер Сүтқоректілер Жорғалаушылар Құстар Балықтар.
Кей жануарлар омыртқасыз,сондықтан омыртқасыз жануарлар деп атайды.

Оларға жәндіктер, өрмекшілер, ұлулар жатады. Ал адамдағы сияқтыденеге тірек және оны қимылдатып қозғалтуға көмектесетін қанқасы бар жануарларды омыртқалы жануарлар дейді.

жататынын ата.

- өсімдікқоректі .

Құс,аңдарды аулап қоректенетіндерді - жыртқыштар.

Жәндіктермен

қоректенетіндерді - жәндікқоректі дейді.

Біздің ғаламшарымыздағы саны жағынан ең көп таралғаны –буынаяқтылар тобына жататын жәндіктер (оларды бунақденелілер деп те атайды). Олар кез келген ортаға тез бейімделе алатындықтан барлық жерде кездеседі. Мысалы мұхиттарда , топырақта, су қоймаларында, шөлді аймақтардың ыстық құмдарында және көп жылдық тоңды (топырағы ұдайы мұзбен араласып қатып жататын) жерлерде де тіршілік ете алады.
 

Жәндіктерді ата .

шыбын, маса, қандала, бүрге - ауру таратушылар. Бірақ

табиғатта қажетсіз зат жоқ . Бұл жәндіктердің табиғатқа тигізетін пайдасы аз емес. Жәндіктердің барлығы бірдей өсімдікпен қоректене бермейді, арасында жыртқыштар да бар. Ең қомағайы инелік . Күніне өз салмағынан артық жемтік жейді. Негізгі азығы маса мен шіркей . Жемтігін аяғымен ұстайды. Қазіргі кезде дүние жүзінде инеліктең 4500 түрі бар.

Суретті қара. Өсімдіктердің өсіп жетлуі үшін қандай жағдайлар

қажет? Ағаштың айналасынан қандай тіршілікті аңғардың, әңгіміле?

Мата өнімі (жібін) беретін (бұл туралы орта сыныптарда оқисыңдар)

тұт жібек көбелегінің дернәсілі –жібек құртын Қытайдан тыс елдерге алып кетуге тырысқандар болса , оларды қатаң жазалап отырған.Себебі жібек матасын сатудан Қытай елі мол табыс тауып , дүние жүзіне әйгілі болған.

Ал келесі жәндік – асыранды балара. Балара өсімдіктерді тозаңдандыруда елеулі рөл атқарады. Сонымен бірге адам үшін әрі бағалы дәрі , әрі құнды тағам - бал береді. 1кг бал жинау үшін балара 300 мың шақырым жерді шарлап 19 миллион гүлге қонады екен.

түрлі екенін өз бақылауыңнан және осы мәтіннен оқып танысқаныңнан мысал

келтіріп дәлелде.

жануарлар қозғалысында қандай айырмашылықтар бар? ІІ топ. Қандай жыртқыш жануарларды білесің? Оларды

неге жыртқыш деп атайды? ІІІ топ. Жануарлардың тіршілік ортасы туралы не білесің? ІV топ Адам үшін пайдалы жәндіктерді атап , олардың пайдасы туралы әңгімеле. Мына жануарды сипатта.

шортан------------- Балықтар Бақа, жылан--------------- Қосмекенділер Сиыр, түй------------------ Сүтқоректілер Жылан, кесіртке--------- Жорғалаушылар

жеке оқушыны бағалау.