Ауырлы? к?ші

әрекет етпесе, ол қандай күйде болады?
3. Инерция сөзі латын тілінен

аударғанда қандай мағынаны білдіреді?
4. Инерция құбылысын ашқан кім?
5. Денелердің өзара әрекеттесуі деген не?
6. Күш дегеніміз не?
7. Күш қандай шама? Белгіленуі
8. SI жүйесінде күштің өлшем бірлігі?

бүкіләлемдік тартылыс деп аталады.
Ағылшын ғалымы И.Ньютон бұл құбылысты зерттеп, табиғаттың

ұлы заңы-Бүкіләлемдік тартылыс заңын тұжырымдады.

ауырлық күшін Fa әрпімен белгілейді.

ауырлық күшінің дене массасына қатынасы тұрақты

Бұл тұрақты шаманы g әрпімен белгілейді

ауырлық күші дене массасына тура пропорционал:

Тұрақты g-дің шамасы жуықтап алғанда 9,8 Н/кг тең.

Өлшем бірлігі [Н] (Ньютон)

ететін ауырлық күші де түрліше болады
Планетаның массасы неғұрлым аз

болса, оның ауырлық күші соғұрлым аз болады

Әр түрлі аспан денелері үшін тұрақты g- ның мәні түрліше болады.

Жерде g= 9,8 Н/кг
Меркурийде g= 3,7 Н/кг
Шолпанда g= 8,8 Н/кг
Марста g= 3,8 Н/кг
Юпитерде g=24 Н/кг
Сатурнда g=9,1Н/кг
Уранда g= 9,8 Н/кг
Нептунда g= 13,5 Н/кг

а)

ә) б)   2) Әрбір оқулықтың массасы 1 кг болса, үш кітаптың үстелге түсіретін ауырлық күшінің мәні қандай болады? Еркін түсу үдеуін шамамен 10 Н/кг-ға тең деп алыңдар. а) 30Н; ә) 20Н; б) 15 Н.   3) Салмағы 250 г үнді шайының массасын ХБЖ-не айналдыр. а) 2,5 кг ә) 25 кг б) 0,25 кг   4) Еркін түсу үдеуінің мына мәндерін салыстыр: g=9,8066 Н/кг және g=9,780 Н/кг а) g=g ә) g > g б) g < g 5) Суретте көрсетілген баланың салмағы 25 кг болса, онда оның ауырлық күшінің мәні нешеге тең болады? Еркін түсу үдеуін шамамен 10 Н/кг-ға тең деп алыңдар. а) 2,5Н; ә) 25Н; б) 250Н.

ететін ауырлық күші неге тең? (Жауабы: F=2,45Н) 2-есеп Ауырлық

күші 980 Н болатын арыстанның массасы қандай болады? (Жауабы: 100 кг)

3-есеп. Үстелдің үстінде компьютер тұр делік. Үстелдің массасы 5 кг, компьютердің массасы 12 кг болса, онда осы жүйенің жерге түсіретін ауырлық күші неге тең болады? (Жауабы: F=166,6 Н)

компьютердің массасы 12 кг болса, онда осы жүйенің жерге түсіретін

ауырлық күші неге тең болады? (Жауабы: F=166,6 Н)