Процент

1/100 бөлігі. Ол былай белгіленеді: % Процент үнділерге 5-ғасырда, ал

Европада 1000 жыл бұрын белгілі болған. Симон Стевин 1584 жылы алғаш процент кестесін енгізді.
1%=1/100 немесе 1%=0,01

Санның бестен бір бөлігі
Санның ширегі

Санның жартысы
Санның үш ширегі

1%
10%
20%
25%
50%
75%

100-ге бөлу керек
Бөлшекті немесе нату-рал санды процентпен жазу үшін,

процент са-нын 100- ге көбейтіп, процент бел-гісін тіркеп жазу керек

Берілген сан-ның процентін табу үшін :
1) Процентті бөлшекпен өрнектеу керек;
2) берілген сан-ды осы бөлшек-ке көбейту керек

Формуласы:

b= a*(P/100)

а- берілген сан
в- берілген санның процентке сәйкес мәні
Р - проценттер

Процент. Берілген санның процентін табу

осы бөлшекке бөлу керек
Формуласы:

a= b/ (P/100)

a – проценті бойынша табылатын

сан
b-проценті берілген сан
P- проценттер

Бөлінді бойын-ша бөлінгіш бөлгіштің неше процентін құрайтынын табу үшін:
Бірінші санды екінші санға бөлу керек;
Шыққан бөлін-діні процентпен өрнектеу керек

Формуласы:

P% =(b/a)*100

а- берілген сан
b- берілген санның процентке сәйкес мәні
Р - проценттер

Проценті бойынша санды табу

Сабақтың тақырыбы:

бекіту;
Міндеттері:
Білімділік – тақырып бойынша септер шығарту арқылы оқушылардың білімдерін, дағдыларын

пысықтау;

Дамытушылық – оқушылардың қабілеттіліктерін дамыту;

Тәрбиелік – оқушыларды ұқыптылыққа, шапшаңдыққа тәрбиелеу;

Сыныптағы оқушылардың неше процентін қыз бала?
Шешуі: 30 -------- 100 %

18 -------- x
30х = 1800
x = 1800/30
x = 60
Сонда сыныптағы оқушылардың 60% қыз бала екен.
Яғни біз проценті бойынша санды табудың формуласын
пайдалансақ, a= b/ (P/100) онда

30 = 18/(P/100)

P =

P = 1800/30

P = 60 %

табу үшін:

Бірінші санды екінші санға бөлу керек;

2) Шыққан бөліндіні процентпен

(100 – ге) көбейту керек.

а – берілген сан ( 100 % - ке сәйкес), в – процентін табуға тиіс сан,
Р – процент.

Дәрігер Мұғалім Аспазшы Ғарышкер Шаштараз

Құрылысшы Сәулетші Дизайнер Ұшқыш Программист

Инженер Полиция қызметкері

Көз дәрігері Спортшы Машинист

жауаптары берілген.
Тапсырма мен дұрыс жауапқа сәйкес келетін әріптерді теріп

жазсақ, білім туралы жақсы сөйлем шығады.

№1

А) бөлшек Б) шама С)

натурал сан Д) процент
2. Процентті бөлшекпен немесе натурал санмен жазу үшін, процент санын 100-ге бөлу керек.
А) ия Б) жоқ
3. Проценті бойынша санды табу үшін:
бірінші санды екінші санға бөлу керек;
шыққан санды процентпен өрнектеу керек.
А) ия Б) жоқ
4. 1 дециметрдің 0,01- і неше миллиметр?
А) 2 мм Б) 1 мм С) 0,1мм Д) 0,2 мм
5. Сөйлемді аяқта: Процентпен өрнектелген бөлінді бөлінгіш ____________
Сөйлемді дұрыс құра:
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
6. тұтас шама 100% кез келген бір бүтін деп алынып, ретінде
11 есептелінеді.
7. Бөлшекті немесе натурал санды ______ жазу үшін,_____ санын 100-ге көбейтіп,
________белгісін тіркеп жазу керек.
А) процент, процент (%), процентпен
Б) процент (%), процент, процентпен
С) процентпен, процент, процент (%)
8.Есептеп табыңдар: 60%-і 45-ке тең;
А) 60 Б) 45 С) 75 Д) 1
9.Төмендегі формуламен есептейміз?
a= b/(P/100)
А) берілген сан арқылы процентін табуды;
Б) проценті бойынша санды табуды;
В) бөлінгіш бөлгіштің неше процентін құрайтынын.
10. Сөйлемді толықтыр: Берілген санның процентін табу үшін:
1) _____________________________________;
2) берілген санды осы бөлшекке көбейту керек.

санын 100-ге көбейтіп,
процент белгісін тіркеп жазу керек.

А) дұрыс Б) дұрыс емес
2. Кез келген тұтас шама бір бүтін ретінде алынып,______ деп есептелінеді
А) бөлшек Б) сан С) 100% Д) натурал сан
3. Берілген санның процентін табу үшін:
процентті бөлшекпен өрнектеу керек;
берілген санды сол бөлшекке бөлу керек.
А) дұрыс Б) дұрыс емес
4. 1 центнердің 0,01 –і неше килиграмм?
А) 1 кг Б) 0,1 кг С) 0,01 кг Д) 10 кг
5. Сөйлемді аяқта: Процентті бөлшекпен немесе натурал санмен жазу үшін ______________________.
6. Сөйлемді дұрыс құра:
1 2 3 4 5 6 7
процент жүзден шаманың бір аталады үлесі деп

7. Есептеңдер: 60 санының 20%-ін
А) 15 Б) 12 С) 10 Д) 14
8. Төмендегі формуламен нені есептейміз?
b=a*(P/100)
А) берілген сан арқылы процентін табуды;
Б) проценті бойынша санды табуды;
В) бөлінгіш бөлгіштің неше процентін құрайтынын.
9. Сөйлемді толықтыр: Бөлшекті немесе натурал санды ______ жазу үшін,_____ санын 100-ге көбейтіп,
________белгісін тіркеп жазу керек.
10. Берілген санның процентін табу үшін:
1) процентті бөлшекпен өрнектеу керек;
2) берілген санды осы бөлшекке көбейту керек Берілген санның процентін табу үшін:
А) дұрыс Б) дұрыс емес

тұздың концентрациясын анықтаңдар (проценттік құрамы).

350 г - бұл 100%
1)

350 : 100 = 3,5 (г) - 1%.
2) 14 : 3,5 = 4 (%) – ерітіндідегі тұз.
немесе
14 : 350 · 100= 4 (%) – ерітіндідегі тұз.
Жауабы: 4 %