Слайд 1Аналық бездің қатерсіз және қатерлі ісіктері
Слайд 2Аналық бездің қатерсіз ісіктері
Ретенционді кисталар әйел жыныс мүшелерінің ісік тәрізді
түзілістеріне жатады. Киста - бұл сұйықтықтың шамадан тыс көп немесе
аз бөлінуіне байланыста пайда болатын іші сұйықтыққа толған түзіліс.
Слайд 3Киста қуысының сұйықтыққа толуына байланысты ұлғаяды және кез келген әйел
жыныс мүшелерінде кездеседі. Мысалы, вульвада, қынапта, жатыр мойнында, аналық безде,
кең байламда.
Аналық безде фолликулярлы, сары дене және тека-лютеинді кисталар ажыратады.
Слайд 4Фолликулярлы киста
Атрезия немесе персистенцияға ұшыраған фолликулада кездеседі. Көбнесе қабыну ауруларынан
кейін пайда болады. Диаметр 10-12 см қабырғасы жұқа, қуысында мөлдір
немесе сарғыш-қызыл түсті суйықтық болады.
Слайд 5Қозғалмалы, жұмсақ, эластикалық. Кистаның бір полюсінде өзгермеген аналық без тканін
байқауға болады. Ішкі қабаты тегіс, жылтыр. Қабырғасы дәнекер тканнен тұрады.
Слайд 6Сары дене кистасы
Фолликулярлы кистаға қарағанда сирек кездеседі. Көбнесе қабыну ауруларынан
кейін дамиды. Макро- және микроскопия тексергенде фолликулярлы кистамен ұқсастығы байқалады
Слайд 7Параовориалды киста
Аналық без үсті кистасы. Жатыр қосалқыларымен
аналық без арасында пайда болады.
Параовориалды киста жатыр
байламдарының арасында орналасуына байланысты, екі капсуласы болады. Өзіндік байлам, кең байлам.
Слайд 8Параовориалды кистаның өлшемі 20 см –ге дейін болуы мүмкін. Қабырғасы
жұқа қозғалысы шектелген және қасынан өзгермеген аналық безбен жатыр түтікшесін
ажыратуға болады. Кистаның ішкі қабаты тегіс жылтыр және жалпақ цилиндр тәрізді эпителиймен қапталған
Слайд 9Теколютеинді киста
Бұл ұрық көпіршігінен, хорионэпителиома салдарынан болады. Егерде негізгі ауруды
емдесе бұл клеткалардың өздігінен жойылып кету қабілеті бар
Слайд 10Клиникасы
Көбнесе ретенционды киста етеккірдің бұзылуымен жүреді. Кей жағдайларда асқыну болуы
мүмкін: Киста аяғының бұралуы және қоректенуінің бұзылысы яғни жедел іш
теспесінің клиникасы.
Слайд 11Диагностикасы
Бимануальды тексеру арқылы жатырдың оң немесе сол жағынан көлемі 10-12
см-ге жақын жұмсақ, қозғалмалы және ауырсыну сезімі аз түзілісті анықтаймыз.
Слайд 12Ересек жастағы әйелдерде ретенционды киста диагнозын қойғанда өте сақтықпен және
қатерлі ісіктің жоқ екендігіне көз жеткізіп қойылады.
Слайд 13Дифференциальды диагностикасы
Жатыр миомасымен.
Қатерлі ісіктерімен.
Тубоовориалды түзілістермен
Слайд 14Емі
Аса үлкен емес ретенционды кисталар қабынуға қарсы терапия қолданғанда өздігінен
жойылып кетеді. Бұл терапияны 4-6 апта жүргізу қажет.
Слайд 15Егерде жүргізілген ем тиімсіз болса хирургиялық жолмен емдейді.(аналық без резекциясы,
кейде аналық безді толығымен алып тастайды).
Егерде параовориалды киста болса
жатырдың кең байламыннан сылып алып тастайды.
Слайд 16Алдын алу
Жыныс мүшелерінің жедел қабыну ауруларын дер кезінде емдеу.
Организмдегі гормоналды
өзгерістерді зерттеу.
Аналық безде кистасы бар әйелдердің диспансеризациясы.
Ретенционды кистаны дер
кезінде анықтап емдеу.
Слайд 17Аналық бездің қатерлі ісіктері
Аналық безі рагі онкологияның күрделі проблема болып
саналады. Әлемде соңгы жылдары жиілігі жоғарлауда. Жатыр мойны рагінен кейін
2 орынды алады. Ал өлім аналық безі рагі салдарынан өлім көрсеткіші 1 орында түр.
Слайд 18Бірінші рак деп аналық безді алғаш рет зақымданған қатерлі ісіктер
айтады. Бұл папилярлы немесе безді құрылымының қатерлі эпителильды ісік.
Екіншілік аналық
безі рагі қатерсіз және шекаралық ісіктерден пайда болады.
Слайд 19Метастатикалық аналық безі рагі (Крукенберг ісігі) – біріншілік ошақ асқазан-ішек
жолдарында, асқазанда, сүт безде, қалқанша безде жатырда болуы мүмкін. 40
жасқа дейін жиі кездеседі. 60—70% асцит кездеседі.
Слайд 20Жіктелуі
І саты – ісік аналық безбен шектелген
Іа – бір аналық
безбен шектелген, асцит жоқ, ісік капсуласы интактті
Іб- екі аналық безбен
шектелген, асцит жоқ, ісік капсуласы жарылған
Ів - екі аналық безбен шектелген, асцит бар, шайындыда рак клеткалары бар
Слайд 21II саты – бір немесе екі аналық без зақымданған және
жамбас астауына тараған.
ІІа саты – жатырға және жатыр түтіктеріне
метастаз берілген
ІІб – жамбастын басқа мүшелеріне тараған, асцит және ісік клеткалары шайындыда анықталмайды
ІІв - жамбастын басқа мүшелеріне тараған, асцит және ісік клеткалары шайындыда анықталады
Слайд 22ІП саты – бір немесе екі аналық безде және іш
пердеге, лимфа түйіндеріне метастаз берген
ІІІа – іш пердеде микроскопиялық
метастаздар анықталады
ІІІб - іш пердеде макроскопиялық метастаздар 2см-ге дейін анықталады
ІІІв - іш пердеде макроскопиялық метастаздар 2см-ден жоғары анықталады
IV - метастаздың алыс жатқан мүшелерге тарауы