Қарағанды Мемлекеттік Медицина Университеті Фтизиатрия кафедрасы

Н.С

Қарағанды 2013

мен мөлшері;
-БЦЖ ревакцинациясы;
Қорытынды

жүргізетін диспансер негізгі орын алады. Тұрғындарға диспансерлік қызмет көрсетуде игеретін

әдістің ерекшелігі-тек ауру адамдарды бақылау ғана емес, сонымен қатар сау адамдарға да бақылау жасап, олардың арасында туберкулез ауруының таралуынан сақтандыру. Туберкулезге қарсы күрес жүргізетін диспансер- арнайы мамандандырылған емдік адын алу мекеме, оның жұмысының негізгі мақсаты- қызмет көрсететін аймақтағы тұрғындар арасында инфекцияның жұққандық, аурушаңдық, аурулық және өлім-жітім көрсеткіштерді төмендету.

міндетін атқарушының 2010 жылы 23 қарашадағы №907 бұйрығымен бекітілген.
089/е өмірінде

алғаш рет туберкулездің белсенді түрі,жыныстық өжолмен берілетін жұқпалы аурулар,фавус,қышыма,трахома, психикалық аурулардың анықталғындығы туралы хабарлама.
058/е- бактерия бөлуші науқастар «жұқпалы ауру,азық түлік өнімдерімен ,жедел,кәсіби улану,егуге организмнің өзгеше жауабы туралы хабарлама»
ТБ 01 – туберкулезге шалдыққан науқастың медициналық картинасы.
ТБ 03-облыстағы(қала,аудандағы)туберкулез тіркеу журналы.
ТБ 04- зертханалық тіркеу журналы
ТБ 05-қақырықты ТБМ микроскопиялық зерттеуге жіберетін жолдама.

09-емді не бақылауды жалғастыру мақсатында туберкулезбен ауыратын науқастарды бір мекемеден

басқа бір мекемеге ауыстыру жолдамасы.
ТБ 11-туберкулезбен ауыратын 4санаттағы науқастарды тіркеу журналы.
ТБ 12- туберкулезге қарсы дәрілерді тіркеу журналы
ТБ 14-науқастың ақпарат алғаннан кейінгі ем қабылдауға берген келісімі.
ТБ 15- туберкулезге күдік туған науқастарды тіркеу журналы
ТБ 16-контингентті диспансерлік бақылау картасы
ТБ 17-зертханалық егу әдісі бойынша зерттеулерді есепке алу журналы.
ТБ 18- ТМБ дәріге сезімталдығын тестілеу нәтижелерінің зертханалық журналы.

іс- шараларды жүргізеді.

қарсы күрес жүргізудің ұйымдастырушылық – әдістемелік орталығы болып есептелінеді.Қызмет көрсететін

аймақта диспансердің нақтылы мақсаттары мыналар:
Туберкулезді алдын алу:
Туберкулездің эпидемиологиялық жағдайына және туберкулезге қарсы күрес шараларын жүргізудің тиімділігіне талдау жасау;
Санэпидқадағалау комитеттерімен және басқа да емдік алдын алу мекемелерімен бірге БЦЖ вакцинасын және ревакцинациясын жоспарлау, осы шараларды жүргізуді ұйымдастырып, әдістемелік басшылық жасау;
Бактерия бөлушілерді анықтау және жаңа туған нәрестелерді вакцинациядан кейінгі иммунитет қалыптасқанша олардан оңашалау;\
Отбасында бактерия бөлушілермен қарым қатынаста болатын адамдарға сақтандыру шараларын жүргізу;
Бактерия бөлуші науқастардың жұмыс істейтін орындарын сауықтыруға қатысу, науқас адамдармен қарым қатынаста болғандарды диспансерлік бақылау есебіне алу, сауықтыру шараларын және химиопрофилактика жүргізу;

жоғарлатуға арналған. Дені сау адамның туберкулез қоздырғышына қарсы тұруын иммунизация

жолымен вакцинациямен күшейтеді.

жоғары)лиофильді кептірілген,тері ішіне егуге арналған.Препарат арнайы туберкулездің алдын алуға қолданылады.Вакцинаның

қасында түссіз,мөлдір,қоспалары жоқ стандартты еріткіші болады.Жаңа туған сәбилерге вакцинация туғаннан кейін 1-4-күні егу бөлмесінде анасының көзінше жасалады,анасынан балаға вакцинация жасауға келісім хат алу керек.

айға дейінгі уақытта вакцинация туберкулин сынамасынсыз жасалады,2 айдан асса Манту

сынамасының теріс нәтижесінде ғана жасалады
Вакцинация жасалған бала кем дегенде 2ай бойы сәбилер бөлімшесінде не балалар үйінде оқшаулануы тиіс(туберкулезге шалдыққан науқасты оқшаулау мүмкін болмаған жағдайда)
Егер сәбидің анасы белсенді туберкулезбен ауырса,баланы 3 айға химиопрофилактика жүргізу мақсатында оқшаулау керек,содан кейін Манту сынамасы теріс болса БЦЖ вакцинасы егіледі,иммунитет түзілгенге дейін анасынан тағы екі айға оқшауланады.

ала тексеру керек,мынадай жағдайларда оны қолдануға болмайды:
ампулада этикетка болмауы немесе

ол дұрыс толтырылмаған болса
Жарамды мерзімі өтіп кеткен болса
Ампула жарылған болса
Препараттың физикалық қасиеттері өзгерген болса(түсі,нысаны)
2. БЦЖ вакцинасы сол жақ иықтың жоғарғы және ортаңғы үштен бір бөлігінің сыртқы шекарасында тек қана тері ішіне нұсқауда көрсетілген мөлшерде енгізіледі.

жасалады(1сынып)
2ТБ Манту сынамасы күмәнді болған жағдайда сынама үш айдан кейін

қайталанып,нәтижесі теріс болса БЦЖ ревакцинациясы жасалады
Ревакцинация оқу жылының бірінші айында жасалынып,бұл айда басқа алдын ала егулерге тыйым салады
Манту сынамасы мен БЦЖ ревакцинациясы арасындағы аралық үш күн және екі аптадан аспауы керек

не күмәнді Манту сынамасы
БЦЖ вакцинациясына асқыну әсерлердің болуы
Бірінші дәрежелі туыстардың

арасында жайылған БЦЖ инфекциясының анықталуы
АИВ жұққандығы
ИТЖ,қатерлі ісіктер
Жедел инфекциялық аурулар және жедел инфекциялық емес аурулар,созылмалы аурулардың өршуі

асса арнайы ем тағайындалады,лимфоадениттер 6-9 ай ішінде тарқайды
Тері ішілік вакцинадан

кейін 4-6 апта ішінде жергілікті егу реакциясы болады
Вакцинациядан кейін 1,3,6,12 айдан кейінжергілікті егу реакциясы тексеріліп,оның сипаттамасы 063е,о26е,112е есепке алу үлгілерінде тіркеледі
БЦЖ вакцинасын енгізген бетте папула пайда болып 15-20 минуттан кейін тарқап кетеді
Вакцина егілген жерде 95-97% тыртықша қалады оның мөлшері 5-8мм,2-3% жағдайда апигментті дақ пайда болады

туберкулез ауруын алдын алу мен емдеу шаралары жүргізілуде соның әсерінен

туберкулез жылдан жылға төмендеуде.Егер халықтың жағдайы өте жақсы дәрежеде болса туберкулезбен сырқаттылық төмендейді,мысылы дамыған елдерге қарағанда дамушы елдерде туберкулезбен ауыратын науқастар саны жоғары.
Сондықтан да осы ауруды төмендету барысында үкімет билігіндеге адамдар өте қатаң шараларды қолданып,қаражатты көп бөлу керек, билік жағынан қолдаулар болу керек.